دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفر، اَحکاملَر وَ وَظِیفَه لَر.
(3-قیسم)
– اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلگنکِی، اوُلِیمدَن کِییِینگِی عالَم جَنَّت وَ جَهَنَّمدَن تَشکِیل تاپَدِی یاکِی شَرِیعَت قانوُنلَرِینِی مَرحَمَت قِیلِیشِیچَه، بُو اَلبَتَّه جَمِیعَتدَه پِیادَه قِیلِینِیشِی کِیرَک وَ جاهِللَرنِی مَخصُوصاً سِکوُلارِیستلَرنِی گوُمانلَرِینِی قِیمَتِی، اِعتِبارِی یوُقدِیر.
– اَگر بِیر شَخصنِی مُسُلمان اِیکَنِیگه اِیشانچِینگ کامِل بُولسَه، اوُنِی شُبهَه وَ گوُمان بِیلَن اِسلامدَن چِیقَرِیب یُوبارَه آلمَیسَن وَ سِینِی شُبهَه وَ گوُمانلَرِینگنِی هِیچ قَندَی اِعتِبارِی یُوق.
اِیندِی اِسلامِی فِقهگه جاهِل بوُلگنلَر یاکِی مُنافِقلَر توُدَه سِی وَ سِکوُلارزَدَه لَرنِی دَستَه سِی مَنَه بُو « اليقين لا يَزُولُ بِالشك» قائِدَه سِی وَ اِصطِلاحِی قَیِیردَن کِیلگن؟ دِیب سُورَشلَرِی مُومکِین. بُو قُرآندَه وَ سُنَّتدَه مَوجُودمِی؟ یاکِی بُو مُجتَهِدلَرنِی وُجُودگه کِیلتِیرگن توُشوُنچَه لَرِیدَن کِیلِیب چِیققَنمِی؟ بُو بِیلَن اوُلَر اوُنِی اِعتِبارِینِی کَمَیتِیرماقچِی بوُلِیشَدِی. اَمّا آلدِین هَم اَیتِیب اوُتگنِیمدِیک، بُو قائِدَه وَ اِصطِلاحلَرنِی اِیلدِیزِی قُرآن وَ سُنَّتگه بارِیب تَقَلَدِی.
اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:
وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلَّا ظَنًّا إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا (يونس/ 36)
اوُلَرنِینگ کوُپلَرِی جانلِی – جانسِیز بوُتلَرگه سِیغِینِیشلَرِیدَه فَقَط گوُمانگه اِیرگشَدِیلَر حالاص. گُومان اِیسَه بِیران نَرسَه دَه حَقِیقِتنِینگ اوُرنِینِی باسالمَیدِی.
رَسُول لله صلی الله عَلَیهِ وَسَلّم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:
إِذَا شَكَّ أَحَدُكُمْ فِي صَلاَتِهِ، فَلَمْ يَدْرِ كَمْ صَلَّى، ثَلاَثًا أَمْ أَرْبَعً، فَلْيَطْرَحِ الشَّكَّ وَلْيَبْنِ عَلَى مَا اسْتَيْقَنَ، ثُمَّ يَسْجُدُ سَجْدَتَيْنِ قَبْلَ أَنْ يُسَلِّمَ [1] “هَر گاه سِیزلَرنِی بِیرِینگِیز نَمازدَه شُبهَه قِیلِیب قالسَه وَ توُرت رَکَعَت اوُقِیدِیمِی یا اوُچ رَکَعَتمِی بِیلمَسَه، شُبهَه نِی تَشلَسِیندَه اِیشانچِی کامِل بوُلگن نَرسَه گه عَمَل قِیلسِین ( اوُچ رَکَعَتگه اِیشانچِی کامِل بُولسَه وَ توُرت رَکَعَتدَه شُبهَه لَنسَه، شوُنگه بِنائاً اوُچ رَکَعَت حِسابلَیدِیدَه توُرتِینچِی رَکَعَتنِی اوُقِیدِی) سوُنگرَه سَلام بِیرِیشدَن آلدِین سَجدَه یِی سَهو قِیلَدِی.”
شُوندَی اِیکَن مَنَه بُو فِقهِی قائِدهَ نِی (« اليقين لا يَزُولُ بِالشك») اِیلدِیزلَرِی قُرآن آیَتلَرِیدَه هَم مَوجُود وَ رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلّمنِی سُنَّتلَرِیدَه هَم مَوجُود.
یاکِی الأمورُ بمقاصدها، قائِدَه سِیگه اوُحشَش اِیچکِی وَ قَلبگه آئِد عِبادَتلَردَه اِیشلَیدِی. یَعنِی نِیَتنِی اوُزگرِیشِی بِیلَن شَرعِی اَحکاملَر هَم اوُزگرَدِی.
مَثَلاً بِیر کِیشِیگه مَنَه بُو پُولنِی آل، دِییسَن. اَگر اوُنِی اِحسان قِیلِیب بِیرگن بُولسَنگ هَدیَه نِی حُکمِیدَه بوُلَدِی، اَگر قَرض صِیفَتِیدَه بِیرگن بوُلسَنگ اوُنِی قَیتَرِیب آلِیشِینگ کِیرَک، اَگر اوُنگه اَمانَت صِیفَتِیدَه بِیرگن بُولسَنگ بُو شَخص بُو پُولنِی سَقلَب توُرِیشِی سُونگرَه قَیتَرِیب بِیرِیشِی لازِم. دِیمَک نِیَتنِی اوُزگرِیشِیگه قَرَب اَحکاملَر هَم اوُزگرَدِی.
اَلله تَعالَی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: لاَّ یُؤَاخِذُکُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فِیَ أَیْمَانِکُمْ وَلَکِن یُؤَاخِذُکُم بِمَا کَسَبَتْ قُلُوبُکُمْ (بقرة/ 225) اَلله سِیزلَرنِینگ تِیللَرِینگِیزدَگِی بِیهُودَه قَسَملَرِینگِیز سَبَبلِی جَزالَمَیدِی. بَلکِی دِیللَرِینگِیز بِیلَن قِیلگن نَرسَنگِیز (قَسَمِینگِیز) بِیلَن جَزالَیدِی. اَلله مَغفِرَتلِی، حَلِیم ذاتدِیر.
(دوامی بار…..)
[1]مسلم571 (2/ 84) سنن الترمذى (2/ 193)أبو داود (1024)، والنسائي (1238) واللفظ له، وابن ماجه (1210)