Муқаддамот дарслари / учинчи дарс: тоғутни таниб олишлик, исломга киришдаги аввалги қадамдур.
(6-қисм)
Тоғут ясаб олиш заминасида, мухтасар бир изох бериб ўтиш лозим бўлади,хақ аллох ким? Ва ботил худолар нималар? Аллох бизларга уни инкор қилишни ва уларга куфр келтиришни буюрган ёлғон худолар борми? Қандай қилиб хар қандай “жибт” ва нарсалар “илох”га айланиб қолади ва уларга аллохга хос бўлган сифатлар берилади? Аллох ва ботил худолар аллох билан ёнма-ён бўлиб қолишади, аслида эса исломга кирилган пайтдаги аввалги қадамда куфр келтирилиши ёки шаходатайнни аввалги қисми “ла илаха”да рад қилиниши, оёқ-ости қилиниши керак эди.
Умумий қилиб айтганда, худо ўзингни ички хаётингни,дунёйингни идора қилишда манхаж ва қонунларни олган асос,манбаъ бўлади ёки қалбий,забоний, баданий, молий ибодатларингни у учун бажарасан, хақиқатда унга мурожаъат қиласан ва ундан ёрдам сўрайсан, энди мана бу “илох” ва “худо” хақиқий ёки ботил бўлиши мумкин.
Худойи хақ яъни аллох; у мен ва сизни ва тамоми мавжудотларни халқ қилган зотдир, бутун жахонни молики, қиёмат кунини молики,раззоқ,идора қилувчи, хоким ва қонун чиқарувчи , бизларни хаммамизни ва барча ўлиб тириладиган махлуқотларни ўлдирувчи, тирилтирувчи зот, хисоб-китоб ва жазо ва мукофот,жаннат ва жаханнам хам у зотни ихтиёридадир, барча нарсани устида мутлақ ва чегараси йўқ қудратга эга. Қонун чиқариш ва хукм таъйин қилиш хам у зотни қўлидадир.
Бу суратда,мана шунча азамат ва қудратни эгаси бўлган худо, сиғинишга ва сўзига итоат қилишга лойиқ бўлган ягона илох бўла олади. Шу сабабли хам, мана шу аллох ўзи яратган нарсаларга, махлуқотларга ислом деб номланган дастур,қонун ва шариатни чиқарган ва мана бу дунёдаги барча ибодатларимизни яъни ишларимизни,шахсий хаётимизни, оилавий ишларимизни, ижтимоъий хаётимизни, хукуматни,иқтисодни, таълим ва тарбияни хатто вафот топадиган равишимизни хам фақат у зотни ўзига хос ва у зотни қонунини йўлида бўлиши лозим.
قُلْ إِنَّ صَلاتي وَنُسُکي وَمَحْيايَ وَمَماتي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ(انعام/۱۶۲)،
Айтинг (эй Мухаммад):”албатта,намозим, ибодатларим, хаёту-мамотим бутун оламларнинг парвардигори бўлмиш аллох учундир.
Демак, холиқ бўла олмайдиган хар қандай мавжудотни амр ва нахий қилишликка хаққи йўқ.
أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ(اعراف/54)
Огох бўлингизким, яратиш ва буюриш фақат уникидир. Барча оламлар парвардигори- аллох буюкдир.
Бу ерда аллох буюрувчи бўлиши керак, чунки холиқ зотдур, у зотни ўзи хамма нарсани ўзига хос миқдорда ва муайян кайфиятда яратган ва мана бу мавжудотларнинг мушкилотларини, уларни хал қилувчи чораларини яхши билади, у зотни танхо ўзигина уларни қандай қилиб назорат қилишни,идора қилишни билади; мана бу холатда, аллохдан ўзга бошқа мавжудотни қонун ишлаб чиқаришга хаққи йўқ.
Нохақ ва ботил худо хам яъни: хавойи нафс ва барча хутувот, қонунлар, дастурлар, каналлар ва аллохдан бошқалар томонидан вужудга келган ва аллохни қонунлари,дастурларини муқобилидан ўрин олган ибодатлардир. Масалан:
1-Хозирги замондаги ўтган асрлардан қолган ёки бошқа миллатлардан кириб келган жуда кўп одоб ва расм-русумлар, аллохни шариатидаги қонунлар ва росулуллох саллаллоху алайхи васалламни суннатлари билан ошкора мухолифатга эга. Бу вазиятда, шариатга хилоф бўлган мана бу одоблар,расм-русумларни ўзи худога айланиб қолган ва бир гурух жохил одамлар хам мана бу расм-русумларни бажариш орқали уларга сиғинишяпти. Худди бир тўда одамлар томонидан зикр ва ибодат сифатида қилинаётган баданни ярадор қилиш ёки тешишга ўхшаш ишлар мисол бўлади. Бўлиб хам аллох таоло баданга зарар етказишдан очиқ-ойдин маън қилган. Мана бу жохилий одоб ва русумлар “тойпусом” унвони остидаги хиндларни бир байрамига тегишли нарса бўлиб, шахслар унда хиндларнинг “муругон” номли худосига ўзларини қанчалик эътиқодлари борлигини исботлаб кўрсатиш учун бундай ишларни қилишган.
(давоми бор……)