Дарсхойи муқаддамотий/ дарси аввал: дин чист? Секуляристхо аз мо чи дини мехоханд?
(4- қисмат)
Луғати секулярки, аз ришайи лотиний (suecularis) ва (sueeculum) ба маънойи рузгор ё дунё риша мегирад. Аммо, имруза ба сурати истелохи дар омада астки ба жойи “дунёвий” дар муқобили “дини осмоний” ба кор меравад ва жойгузини барои истелохи “мушрик” дар адабиёти фиқхийи муслимин шуда аст. Ба хамин тартиб мо каламоти дигариро доремки дар фархангхойи мухталиф аз хамин истелохот дар маъонийи мухталифи истефода мешавад.
Мисли зиндагий пас аз марг ё зиндагий баъдий ; марг аз лахози луғавий яъни мурдан ва аз бейн рафтани жисм ва хаёти дунёвий ва интиқоли рух фано нопазир аз ин зиндагийи дунёвий ба “зиндагийи дигар” ё “зиндагийи баъдий”. Ин жумларо тақрибан тамоми инсонхо ғейри аз мушти “дахрий” ё ба забони руз мушти секуляр материалист ва атеист пазирофтанд. Аммо, дар новъи ва мохият “зиндагийи дигар” ё “зиндагийи баъдий” бо хам ихтилофоти амиқий доранд. Ба унвони мисол:
-Ойини хинду ё хиндуизм: бар асоси ин ойин, хаёт пас аз марг ва фано нопазири ва жовдонагийи рухро дар қолиби назарияйи таносух ё таваллуди дубораки важхи мушаххас ва муштараки ин ойин аст арза мекунад. Таносух бадин маъностки рух пас аз марги баданийи кунуний, бар хасби аъмоли гузаштайи худ дар еки аз чохор қолиби жадид ё жамодот, ё наботот, ё хайвонот ё инсонхо хулул мекунад. Яъни жисм аз қолиби дари еки аз ин чохор қолиб меравад. Ва ин гардуна ва дўврон таносух ва таваллудхойи мукаррар то замони расидан ба мукаша яъни “рахоий” ки мартабайи рухонийи камоли махз аст, хамвора дар ин дунё идома дорад. Дар ин сурат, бо инки онхо мегуянд зиндагий пас аз марг, аммо ба жахони охират бовар надоранд.
Ойини будизм нез ба зиндагийи пас аз марг ва рух эътиқод дорад аммо, дар хамон қолиби таносух ва “дунодуний”ки алиюллохийхо ва язидийхо ва мушобихини он ба он эътиқод доранд. Инхо мисли хиндухо мўътақид ба бақойи рух дар ин жахонанд, он хам дар колбудхойи гуногун то инки ба хамон “рахоий” ё нирвоно мерасад. Инхо хам ба жахони охират бовар надоранд.
Холо бояд замоники ек секуляри язидий, алавий ё алиюллохий хизби секуляр ва ноцианал социалисти коргарони ужалон мегуяд “шахид номрон” яъни шахид намемирад, бифахмем манзури у аз гуфтани ин жумла ва вожайи “шахид” чист? Бидуни шак манзури у наметавонад шахиди мовриди назари ислом бошад, дар ислом “шахид” дар олийтарин даражоти шухадо: яъни шахс бо хуниш шохидий медихадки ислом ва қонуни шариати аллох бехтар аз тамоми қавонин ва барномахойи дигар аст; аммо, ин ноцианал социалист- ё хамон ба таъбири авом нацизмки хизби коргарони ужалон онро тарвиж медихад – мўътақид астки бо хуниш дорад шохиди медихадки қавонини шайтон ва секуляризм, бартар ва бехтар аз қавонини шариати аллох аст; ду таърифи комилан мутазод аз шахид.
-Зардўштийхо шибхи ахли китоб хам ба хамин тартиб ба зиндагийи баъди аз марг эътиқод доранд аммо он зиндагийи баъди аз марги онхо чигуна аст? Онхо хам бехишт ё дўзахро барои пейравони худ абадий намедонанд ва бар ин боварандки жаханнамийхоро дар лахзайи поёни жахон аз дўзах берун меоваранд ва аз гунохони худ пок мешаванд ва пас аз татхир ба арвохи дурусткор мулхақ мешаванд ва дўври жадиди руйи замин оғоз мешавадки абадий аст, ва ғейри аз хейр ва хуши, дар он хечгуна шар ва ранжи вужуд надорад.
-Яхудиён ба хамин тартиб дар мовриди зиндагийи пас аз марг дидгоххойи доранд. Бо онки дар китоби муқаддаси яхудиён иттилоъати дақиқий дар мовриди зиндагийи пас аз марг ба даст намеояд аммо дар талмудки тафсири таврот аст матолиби гуфта мешавад. Бо ин вужуд гурухи аз яхудиён ба номи садуқиён ақида ба ростохези мурдагонро мардуд медонистанд; чун мўътақид будандки аз ин мавзу дар асфари хамса таврот сухани ба миён наёмада аст. Ғейри аз ин гурух, бақияйи яхудиён асли эътиқоди ростохезро бовар доранд. Бо вужуди ин, гурухи аз яхуд ростохезро аз ин хамма ва гурухи дигар зиндагийи оянда ва подошро аз они одилон ва никукорон медонанд ва мўътақиди одамхойи бад ва шарур бо марги жисмоний барои хамиша нобуд мешаванд.
(идома дорад…….)