Шайх Абу Хамза хўромий: муқаддамот дарслари / бешинчи дарс:Шаръий душманшиносий (4) шаръий адабиётдаги муртадларни аниқлаш ва муртадларга, уларни жибхасига қандай муносабатда бўлиш
Шайх Абу Хамза хўромий хафизахуллохни аудио тасмасидан ёзиб олинган.
(50- қисм)
Яна қайтадан эслатиб ўтаман, яна такрорлайман,буни юз марта бўлса хам айтилиши керак, бутун тарих давомида мўътазила ва хаворижга ўхшаш жуда кўп фирқалар мавжуд бўлган ва хозирги пайтда улар мавжуд,лекин харгиз солих ва раббоний уламолар томонидан такфир қилинган эмаслар. Хаворижлар мусулмонларни қонини халол қилиб мусулмонлар қабул қиладиган усулларни кўпини инкор қилишган, Али ибни Аби Толиб розиаллоху анхудек кишини такфир қилишган ,бўлиб хам бу киши собиқунал аввалундан эди,ухудда ва бадрда,бошқа ғазотларда иштирок этгандилар, у киши ашара мубашшарадагиларни бири бўлиб байъатур ризвонда иштирок этганлар, мана бу қадрли сахоба хақида мана шунча ривоятлар мавжуд. Улар мана шундай кишини такфир қилишган. Шундай буюк инсонни такфир қилишган. Улар аллох ундан рози бўлган кишини такфир қилишган. Қуръон оятлари сабиқунал аввалун хақида таъкидлаб келган. Байъатур ризвонда қатнашган кишилардан аллох рози бўлган ва росулуллох саллаллоху алайхи васаллам хам уларни ахли жаннат кишиларидан деганлар, байъатур ризвонда мунофиқлар бўлишмаган, росулуллох саллаллоху алайхи васаллам мана бу дунёда бўлган пайтларидаёқ уларга жаннатни ваъдасини бергандилар, аммо хаворижлар у кишини такфир қилишади, бунга қўшимча равишда хаворижлар Али ибни Аби Толиб розиаллоху анху билан бирга бўлган минглаб сахобаларни хам такфир қилишади, аммо уларни қилган таъвиллари такфир қилинишларига монеълик қилди. Агарчи улар мана шунча буюк сахобаларни такфир қилишган бўлса хам ўзлари такфир қилинишмади, демак, сахобаларни хато таъвил билан такфир қилиниши хам, сен уларни такфир қилишингга боис бўла олмайди. Уларни ўзлари бу хатога дучор бўлишган ва уни тўловини хам тўлашлари лозим, сен нима учун уларни жиноятига ўзингни шерик қилишинг керак? Сен уларни такфир қилганингдан сўнг уларни қилган жиноятларига шерик бўласан.
Ибни Таймия рохимахуллох айтадики: “росулуллох саллаллоху алайхи васалламга эргашишни қасд қилган таъвилгар такфир қилинмайди,балки агар у ўзини қўлидан келганча харакат қилгач хатога дучор бўлган бўлса, уни хатто фосиқ хам демаймиз, мана бу одамларни наздида “амалий масалалар” борасида танилгандир. Аммо “ақидавий масалалар” борасида жуда кўп одамлар мана бу заминада хато қилган кишиларни кофир дейишган, аммо бу сўзлар сахобаларни хеч қайси бири ёки уларга яхшиликда эргашган кишилар ёки машхур мусулмон имомлар томонидан хам айтилмаган, балки аслида бу бидъат ахлини сўзидир.”
Қаранглар ибни Таймия нима дейди: росулуллох саллалоху алайхи васалламга эргашишни қасд қилган таъвилгарни такфир қилинмайди. У ўзини қўлидан келган харакатини қилган ва хатога дучор бўлган, хатто уни фосиқ хам демаймиз, у кишини айтишича: мана бу умум наздида танилган нарса, яъни амалий масалаларда умумий бир нарсадир. Яна айтадики: бир гурух кишилар борки, агар бир киши ақида бўйича таъвил ва хатога дучор бўладиган бўлса унга кофир дейишади. У киши айтадики: мана бундай сўз сахобаларни ва яхшилик билан эргашган сабиқунал аввалундан эшитилган эмас,балки бу сўз кимники? Мана бу сўз ахли бидъат бўлган кишиларни сўзидир.
У киши бошқа бир жойда айтадики: ” мана шу равишда, бу айтган кимсани кофир дейилмайдиган сўзлардир, балким хақни танишга боис бўладиган хужжатлар сўзни айтган кишига етиб бормагандир, шояд унга етиб борган бўлса хам у учун исбот қилинмагандир, ёки уни фахмлашга қодир бўлмагандир, ёки унга шубхалар кўндаланг келгандир ва аллох шуни воситасида уни узрли қилган. Демак, мўъмин бўлган ва хақ талаб қилишда қўлидан келганча харакат қилган,аммо шунга қарамасдан хатога дучор бўлган кишининг хатосини худованд – хар нарса бўлишидан қатъий назар – кечиради. Бу назарий масалалардами ё амалий масалалардами фарқи йўқ, мана бу пайғамбаримиз саллаллоху алайхи васалламни асхобларини ва ислом аиммаларини жумхурини равиши бўлади.”
Ибни Таймиянинг мана бу сўзлари ахли қибладан бўлган таъвил ахлига муомала қилишда хато йўлга тушиб олишган биродарлар учун нихоятда фойдали бўлиши мумкин. Махсусан ўзларини ибни Таймия рохимахуллохни шогирдларидан деб хисоблайдиган бузургвор кишиларга фойдалидир. Улар мана бу сўзларни бир неча бор қайтариб эшитишсин, улар ўзларига устоз деб билишган кишининг, мана бу борада ахли қибланинг таъвил қилувчилари хақида, нима деганликларини яхшилаб тушуниб олиш учун ўзлари бир неча марта такрорлашсин.
Албатта, ибни Таймия рохимахуллохни ўзи хам “ақида ва тавхид” борасида “Бакрий” билан бир неча марта мунозара қилган, Бакрий таъвил қилган эди,мана шу таъвиллар ибни Таймия рохимахуллох тарафидан такфир қилинишига монеълик қилган эди. Ибни Таймия “Бакрий” билан бирга тавхид масаласи бўйича мунозара қилган пайтида ( эътибор беринглар тавхид масаласи бўйича мунозара қилган) Бакрий ўзини эътиқодлари учун оят ва хадислардан фойдаланган ва таъвилотларни келтиради, ибни Таймия рохимахуллохни назари бўйича мана шу таъвилотлар Бакрийни такфир бўлишига монеълик қилади! Қимматли дўстлар, биродарларим, агар яхшилаб эътибор берсангизлар, хозирда бизларни биродарларимиз томонидан такфир бўлаётган кишилар оятларга, хадисларга ва тарихий ривоятларга истинод қилишади ва уларни аллохга ва росулуллох саллаллоху алайхи васалламга итоат қилишдан бошқа мақсадлари хам йўқ. Мана бу аксар гурухлардаги холат, албатта орада мустасно холатлар хам мавжуд,аммо хукм истисно асосида содир қилинмайди.
(давоми бор……..)