شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.
شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن
(84- قیسم)
مَنَه بُو نَظَرنِی بَرابَرِیدَه، اِسلامِی فِرقَه لَردَن بوُلگن اِیککِی فِرقَه باشقَه لَردَن فَرقلِی کوُز- قَرَشگه اِیگه؛ بِیرِی حَنَفِیلَر وَ باشقَه سِی 12 اِماملِیک شِیعَه لَر اوُزگه چَه رَعیگه اِیگه دُورلَر. اوُلَرنِی اِعتِقادلَرِی بُویِیچَه مُرتَد عَیال اوُلدِیرِیلمَیدِی، بَلکِی زِندانگه تَشلَه نَه دِی. سُفیان ثَورِی وَ اوُندَن باشقَه اَهلِی کوُفَه لِیکلَر مَنَه شوُندَی رَعیگه اِیگه بوُلِیشگن.
مَنَه بُو دَستَه دَگِی کِیشِیلَرگه جَنگدَه اِیشتِراک اِیتمَه گن اَصلِی کافِر عَیاللَرنِی اوُلدِیرمَسلِیک حَقِیدَگِی رِوایَتلَردَن تَشقَرِی، مُعاذ رَضِیَ الله عَنهُ نِی رِوایَتِی هَم قوُیِیدَگِیچَه مَنَه بُو لَفظ بِیلَن اوُلَرگه یِیتگن: «أَيُّمَا رَجُلٍ ارْتَدَّ عَنِ الإِسْلاَمِ فَادْعُهُ، فَإِنْ تَابَ، فَاقْبَلْ مِنْهُ، وَإِنْ لَمْ يَتُبْ، فَاضْرِبْ عُنُقَهُ، وَأَيُّمَا امْرَأَةٍ ارْتَدَّتْ عَنِ الإِسْلاَمِ فَادْعُهَا، فَإِنْ تَابَتْ فَاقْبَلْ مِنْهَا، وَإِنْ أَبَتْ فَاسْتَتِبْهَا». یَعنِی اوُلَرگه «وَإِلَّا فَاضْرِبْ عُنُقَهَا» دِیب آلدِین کِیلتِیرِیلگن جُملَه نِی اوُرنِیگه «وَإِنْ أَبَتْ فَاسْتَتِبْهَا». اَگر قَبوُل قِیلمَسَه یَنَه قَیتَه دَن اوُندَن تَوبَه قِیلِیشِینِی سوُرَه. یَعنِی قَیتَه دَن اوُنگه تَوبَه نِی رُوبَرُو قِیلگِین.
مَنَه بُو رِوایَت مُرتَد عَیالنِی اوُلدِیرِیلِیشِیگه مُخالِف بُولگن کِیشِیلَرنِینگ اِینگ کَتتَه دَلِیلِی حِسابلَه نَدِی، اوُلَر بوُندَی عَیالنِی اوُلدِیرِیش اوُرنِیگه هَر کوُنِی اوُنگه اِسلامگه قَیتِیشنِی، تَوبَه قِیلِیشنِی اَیتِیلَه دِی؛ حَتَّی اَگر بُو حالَت اوُنِی اوُلِیمِیگه چَه چوُزِیلسَه هَم. اوُلَر مَنَه بوُندَن اِستِناد قِیلِیشگن.
اِمامِی اَبُو حَنِیفَه رَحِمَهُ الله اَیتَه دِیکِی: إنَّ المرأة إذا ارتدت لا تُقتَل ولكن تُحبَس وتُخرَج كل يوم فتُستتاب ويُعرَض عليها الإسلام، وهكذا حتى تعود إلى الإسلام أو تموت، لأنَّ النبي صلى الله عليه وسلَّم نهى عن قتل النساء. مَنَه بُو شِیوَه بِیلَن اَیتَه دِیکِی، اَگر عَیال کِیشِی مُرتَد بوُلسَه اوُلدِیرِیلمَیدِی، لِیکِن زِندانگه تَشلَه نَه دِی وَ هَر کوُنِی اوُنِی زِنداندَن چِیقَه رِیب اوُنگه اِسلامگه قَیتِیشنِی، تَوبَه قِیلِیشنِی اَیتِیلَه دِی، تا یَنَه قَیتَه دَن اِسلامنِی قَبوُل قِیلگوُنِیچَه. مَنَه بوُ اِیش اوُنگه اوُلِیم کِیلگوُنِیچَه دَوام اَیتَه دِی. نِیمَه اوُچُون؟ چوُنکِی رَسُول الله صلی الله عَلَیهِ وَسَلَّم عَیاللَرنِی اوُلدِیرِیشدَن نَهِی قِیلگنلَر.
12 اِماملِیک شِیعَه لَر هَم شوُنگه اِعتِقاد قِیلِیشَه دِیکِی، اوُلِیم حُکمِی مُرتَد اِیرکَکَه تِیگِیشلِیدِیر. اوُلَر تَحمِیناً مَنَه شوُ کوُز- قَرَشنِی باشقَه شِیوَه بِیلَن بَیان قِیلِیشَه دِی وَ اَیتِیشَه دِیکِی: اَگر مُرتَد شَخص عَیال کِیشِی بوُلسَه ( فِطرِی نَودَن بوُلَه دِیمِی یا مِللِی نَودَن بوُلَه دِیمِی، یَعنِی اَهلِی کِتاب کافِرلَرِیدَن اِسلامگه کِیلگن وَ سوُنگرَه مُرتَد بُولگن یاکِی مُسُلمان بوُلگن مُسُلمانزادَه بوُلسَه وَ سوُنگرَه مُرتَد بُولسَه) هَر قَندَی حالَتدَه هَم اوُلَر اوُلدِیرِیلمَیدِی، بَلکِی زِندانگه تَشلَه نَدِی تا تَوبَه قِیلگوُنِیچَه وَ اوُ تِیرِیک بوُلَر اِیکَن اوُنِی مال- دَولَتِی تَقسِیملَه نمَیدِی،اَگر اوُ اِیرِینِی اوُیِیگه بارگن بوُلسَه طَلاقنِی عِددَه سِینِی اوُتَیدِی، اَگر اِیرِینِی اوُیِیگه بارمَه گن بوُلسَه عِددَه سِیز اوُندَن جوُدا بوُلَه دِی. [1]
مَنَه بُو حالَتدَه، مُرتَد بوُلگن عَیالنِی جَزالَش بارَه سِیدَه اِمامِیَه فُقَهالَرِینِی نَظَرِیدَه فِطرِی مُرتَد بِیلَن مِللِی مُرتَدنِی اوُرتَه سِیدَه فَرقِ یُوق. مُرتَد بوُلگن عَیالگه نِسبَتاً اَحکاملَرنِی اِجرا قِیلِیشنِی قوُیِیدَگِیچَه شَرحلَشگن، اوُنگه تَوبَه قِیلِیشِی اوُچُون مُهلَت بِیرِیلَه دِی وَ اوُندَن سوُنگ اوُنِی زِندانگه تَشلَه نَه دِی. یَعنِی اوُلَرنِی قائِدَه سِی بوُیِیچَه اوُنگه تَوبَه قِیلِیش اوُچُون مُهلَت بِیرِیلَه دِی وَ اوُنِی قَمَب قوُیِیلَه دِی. اوُلَرنِی بُویُوک کِیشِیلَرِیدَن بوُلمِیش شَهِید اَوَّلگه اوُحشَه گن کِیشِیلَر اَیتَه دِیکِی: اَگر عَیال کِیشِی مُرتَد بوُلسَه اوُنِی اِرتِدادِی فِطرِی یا مِللِی بوُلِیشِیدَن قَطعِی نَظَر اوُ اوُلدِیرِیلمَیدِی،بَلکِی واجِب نَمازلَرِینِی وَقتلَرِیدَه تَنبِیه قِیلِینَه دِی وَ تا تَوبَه قِیلگوُنِیچَه قَمَب قوُیِیلَه دِی یا اوُلگوُنِیچَه زِنداندَه قالَه دِی. [2] مَنَه شوُ زِنداندَه تَنبِیه قِیلِینِیش مَسَلَه سِی بُویِیچَه حَنَفِی فُقَهالَرِی هَم بُو نَظَرگه قوُشِیلِیشَه دِی، حَتَّی اوُنِی طعامِینِی هَم چِیگه رَلَب قوُیِیلَه دِی، مَنَه بُو فِرقَه لَر بوُنگه اِیشارَه قِیلِیشگن.
12 اِماملِیک شِیعَه فُقَهالَرِینِی اِعتِقادِی بُویِیچَه، اِسلام مُرتَد عَیاللَرگه نِسبَتاً عَیاللَر دِفاع جِهَتِیدَن وَ فِکرلَش نَوِی بُویِیچَه اِیرکَکلَردَن ضَعِیفراق بُولگنلِیکلَرِی وَ باشقَه نَرسَه لَرنِی تَأثِیرِیگه تِیزدَه توُشِیب قالِیشلَرِی سَبَبلِی، آسانراق جَزانِی نَظَرگه آلگن. [3] شوُنِینگدِیک اِستِدلال قِیلِیشَه دِیکِی، رِدَّه جَنگلَرِیدَه اِیرکَکلَر اوُلدِیرِیلَردِی، اَمّا عَیاللَر اَسِیرگه آلِینَردِی وَ کَنِیز بوُلِیشَردِی، اوُشَه کَنِیزلَرنِی بِیرِی مُحَمَّد اِبنِ حَنِفیَه نِی آنَه سِی بوُلِیب، عَلِی اِبنِ اَبِی طالِب رَضِیَ الله عَنهُ نِی نَصِیبَه سِی بُولگن اِیدِی.
(دوامی بار…..)
[1]– خمينی، تحریرالوسیله، ج۲، ص۴۹۴-۴۹۵
[2]– شهید اول، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، ج 2، ص 53 (والمراة لاتقتل مطلقاً بل تضرب اوقات الصلاة و یداوم علیها السجن حتی تتوب او تموت).
[3]– زين العابدين قربانى،اسلام و حقوق بشر، تهران، سایه 1383، ص482-480