شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(46- قیسم)

بُو یِیردَه اَلله تَعالَی آچِیق – آیدِین مِثاللَرنِی ذِکر قِیلِیش بِیلَن بِیرگه، بِیزلَرگه واحِد اوُمَّتنِی وُجُودگه کِیلتِیرِیش اوُچُون آخِیرگِی اِیلچِینِی شَرِیعَتِینِینگ کَنَلِی آرقَه لِی اَلله تَعالَی نِی عِبادَتلَرِینِی قِیلِیش اِیکَه نِینِی یِیتکَزیَپتِی، مَنَه بُو اِیلچِی هَم شَرِیعَتگه اِیرگه شِیش وَ اَلله نِی دَستوُرلَرِینِی بَیان قِیلِیش بِیلَن اِسلامِی دَولَتنِی قابِیغِی آستِیدَگِی اوُلِی الاَمر شوُراسِینِی، واحِد اوُمَّتنِی سَقلَب قالِیش اوُچُون یَگانَه آبزار دِیب تَنِیشتِیرَه دِی:   «الَّذينَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَمْرُهُمْ شُوري بَيْنَهُمْ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ (شورا/38).  اوُلَر پَروَردِیگارلَرِیگه اِجابَت – اِطاعَت اِیتگن وَ نَمازنِی توُکِیس عَدا قِیلگن ذاتلَردِیر. اوُلَرنِینگ اِیشلَرِی (مُودام) اوُزَرا شوُرا- مَصلَحَت (بِیلَن) بوُلوُر وَ بِیز اوُلَرنِی رِزقلَنتِیرگن نَرسَه لَردَن اِنفاق – اِحسان قِیلوُرلَر.

حَه، اوُلِی الاَمر شوُراسِی قوُلَه شِیدَن آلدِین اِیختِلاف زِدِّیَت اِیمَس، بَلکِی هِیلمَه – هِیللِیک بوُلگن، هِیلمَه – هِیللِیک اِیسَه هَمِیشَه بایلِیک وَ بَرَکاتنِی مَصدَرِی بُولَه دِی وَ بوُلگن، مُسُلمانلَرنِینگ اِیختِلافِی خَطا یوُلنِی باسِیب اوُتَیاتگن پَیتِیدَه اوُ اوُشَه اوُنوُتِیش،خَطا دائِرَه سِیدَه قالَه دِی وَ مُسُلمانلَرنِی شوُراسِیگه مُراجَعَت قِیلِیش بِیلَن بُو اِیش حَل بوُلَه دِی؛ اُمُّ المُؤمِنِین عائِشَه رَضِیَ الله عَنها اوُلَر بِیلَن نَظَر بُویِیچَه اِیختِلافگه اِیگه بوُلگن صَحابَه لَر حَقِیدَه شوُندَی دِیب مَرحَمَت قِیلگن اِیدِیلَر: اوُ یالغان اَیتمَه گن، اِحتِمالاً اوُ یا اوُنوُتِیب قوُیگن یاکِی خَطا قِیلگن یاکِی مَطلَبنِی ناتوُغرِی توُشوُنگن. مَنَه بوُندَی جَمِیعیَتدَه بَعضِی کِیشِیلَر اِیجتِهاد قِیلِینَه دِیگن مَسَلَه لَر بُویِیچَه گوُیاکِی باشقَه چَه گه اوُحشَب توُیُولِیشَه دِی وَ حُکمگه، صوُرَت مَسَلَه سِیدَه اِعتِقاد قِیلِیش بُویِیچَه باشقَه لَر بِیلَن اِیختِلافگه اِیگه اِیمَس، بَلکِی اوُلَرنِی باشقَه لَر بِیلَن یَگانَه فَرقِی بَیان قِیلِیش، توُشوُنتِیرِیش رَوِیشِیدِیر. اوُلَر حُکمگه وَ مَسَلَه نِی صُورَه تِیگه اِعتِقاد قِیلِیشدَه اِیمَس، بَلکِی حُکمنِی بَیان قِیلِیش، توُشوُنتِیرِیش شِیوَه سِیدَه باشقَه لَر بِیلَن اِیختِلافگه اِیگه.

اَلبَتَّه آلدِین هَم اَیتِیب اوُتگه نِیمِیزدِیک، شَرعِی حُجَّتلَرگه نِسبَتاً خَطا تَعوِیل قِیلِیشلِیک، رَسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی وَ صَحابَه لَرنِی عَصرلَرِیدَه هَم صادِر بُولگن، حَتَّی تَحلِیل وَ تَحرِیم حَددِیدَگِی تَعوِیلگه قُدّامَه رَضِیَ الله عَنهُ وَ اوُنِی هَمراهلَرِی دوُچار بوُلِیشَه دِی. اَمّا اِسلامِی حُکوُمَتنِی وَ صَحابَه لَرنِی شُوراسِینِی مَوجُودلِیگِی سَبَبلِی، شَخصنِی اوُستِیدَه “نَبَوِی حُجَّت” اِقامَه قِیلِینگوُنِیچَه وَ اوُلَرنِی جاهِللِیکلَرِی شَرعِی کَنَل آرقَه لِی یوُقاتِیلمَه گوُنِیچَه وَ اوُلَردَن تَوبَه قِیلِیشنِی طَلَب قِیلِینمَه گوُنِیچَه، قُدّامَه رَضِیَ الله عَنهُ وَ اوُ کِیشِینِی هَمراهلَرِی آیَت وَ شَرعِی مَنبَعلَر بُویِیچَه قِیلگن خَطا تَعوِیللَرِی اوُچُون تَکفِیر قِیلِینِیشمَه گن.

مَنَه شُو نَمُونَه حَقِیدَه بِیز قَیتَه – قَیتَه خَوارِجلَر حَقِیدَه جُودَه کوُپ تَکرارِی حالدَه بَیان قِیلگنمِیزکِی، اَلمُوغنِیدَه قوُیِیدَگِیلَرنِی اوُقِیمِیز: ” اَگر شَخص بِیگوُناه کِیشِیلَرنِی اوُلدِیرِیشنِی وَ اوُلَرنِی ماللَرِینِی تارتِیب آلِیشنِی هِیچ قَندَی شُبهَه سِیز وَ تَعوِیلسِیز جائِز دِیب بِیلسَه، کافِر بوُلَه دِی، لِیکِن اَگر خَوارِجگه اوُحشَب اوُنِی تَعوِیل قِیلَه دِیگن بوُلِیشسَه، اَگرچِی اوُلَر مُسُلمانلَرنِی قانِینِی توُکِیشنِی وَ ماللَرِینِی تارتِیب آلِیشنِی مُوباه دِیب بِیلِیشسَه وَ بُو اِیشلَرنِی اَلله گه یَقِینلَه شِیش اوُچُون قِیلِیشسَه هَم اوُلَمالَر اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلِیشمَه گن.”  بوُنِی دَوامِیدَه اَیتَه دِیکِی: “شُو جُملَه دَن خَوارِج مَذهَبِیدَه تَنِیلگن اوُرِینلَردَن بِیرِی شوُکِی، اوُلَر جوُدَه کُوپ صَحابَه لَرنِی، تابِیعِنلَرنِی تَکفِیر قِیلِیشگن، شوُنِینگدِیک اوُلَرنِی ماللَرِینِی وَ قانلَرِینِی حَلال قِیلِیشگن وَ اوُلَرنِی اوُلدِیرِیشلِیک خُداگه یَقِینلَه شِیشگه سَبَب بُولَه دِی، دِیب سَنَشگن، لِیکِن مَنَه بُو مَسَلَه لَرگه قَرَمَسدَن فُقَهالَر اوُلَردَگِی تَعوِیل سَبَبلِی اوُلَرنِی اوُستِیدَه کافِرلِیک حُکمِینِی صادِر قِیلِیشمَه گن.”

قَرَنگلَر دُوستلَر، اَیتِیشلَرِیچَه خَوارِجلَر جوُدَه کوُپ صَحابَه لَرنِی تَکفِیر قِیلِیشگن؛ جوُدَه کوُپ تابِیعِنلَرنِی تَکفِیر قِیلِیشگن، اوُلَرنِی مال وَ قانلَرِینِی حَلال قِیلِیب آلِیشگن، اوُلَرنِی اوُلدِیرِیش واسِیطَه سِی بِیلَن اَلله گه یَقِینلَه شِیش صادِر بوُلَه دِی، دِیب سَنَشگن. اوُلَرنِی فِکرلَه شِیچَه، اَگر اوُلَر اِمامِی عَلِی رَضِیَ الله عَنهُ نِی اوُلدِیرِیشسَه خُداگه یَقِینراق بوُلِیشَه دِی. اوُلَر عَشَرَه مُبَشَّرَه دَن حِسابلَنگن وَ اَلله نِی شَرِیعَتِدَگِی بُویُوک مَقامگه اِیگه بوُلگن اِمامِی عَلِی دِیک شَخصنِی اوُلدِیرِیشلِیک آرقَه لِی اَلله گه یَقِینلَه شِیش خاصِل بُولَه دِی، دِیب بِیلِیشَردِی، اَمّا شوُنگه قَرَمَسدَن هِیچ کِیم اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلمَه دِی. نِیمَه اوُچُون؟ چوُنکِی تَعوِیل قِیلِیشگن اِیدِی.

دِیمَک دوُستلَر دِققَت قِیلِینگلَر، بِیزلَرنِینگ کَتتَه کِیشِیلَرِیمِیز صَحابَه لَر، تابِیعِنلَرنِی تَکفِیر قِیلگن کِیشِیلَرنِی هَم تَکفِیر قِیلِیشمَه گن. اوُلَر اوُزلَرِینِی حَقلَرِیگه ظُلم قِیلگن کِیشِیلَر اِیدِی، سِین هَم اوُزِینگنِی حَققِینگگه ظُلم قِیلمَه. چوُنکِی اَگر سِین هَم اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلَه دِیگن بُولسَنگ، اوُلَردَن فَرقِینگ قالمَیدِی، حوُددِی اوُلَرگه اوُحشَه گن ظالِم بُولَه سَن. شوُنِینگ اوُچُون هَم اَلمُوغنِینِی صاحِبِی اَیتَه دِیکِی: صَحابَه لَرنِی، تابِیعِنلَرنِی تَکفِیر قِیلگن وَ اوُلَرنِی ماللَرِینِی، قانلَرِینِی حَلال قِیلِیب آلگن وَ بُو اِیشلَر اوُلَرنِی اَلله گه یَقِینلَشتِیرَه دِی، دِیب فِکرلَیدِیگن کِیشِیلَرنِی هِیچ کِیم تَکفِیر قِیلگن اِیمَس.

(دوامی بار……)

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(45- قیسم)

مَنَه بُو بارَه دَه اِسلام تَرِیخِیدَه جُودَه کوُپ نَمُونَه لَر مَوجُود، خَوارِجلَرگه اوُحشَب تَعوِیل قِیلگن گوُرُوهلَر هَم بار، مُؤتَزِیلَه گه اوُحشَش پَیغَمبَرِیمِیز صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی یالغانچِیگه چِیقَه رِیشمَه گن، اَمّا بِدعَت سَبَبلِی اوُزلَرِینِی یوُقاتِیب قوُیِیشگن وَ اوُزلَرِینِینگ گوُمانلَرِیدَه اوُزلَرِینِی حَق دِیب اوُیلَیدِیگن گوُرُوهلَر هَم بار، مَنَه بوُنگه اوُحشَه گن بَرچَه گوُرُوهلَرنِی اَهلِی تَعوِیل دِییِیشگن وَ هِیچ کِیم اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلگن اِیمَس. شوُنِینگ اوُچُون هَم صَحابَه لَر خَوارِجنِینگ سَرگردان وَ مُرتَد اِیکَه نِیگه اِتِّفاق قِیلِیشگن اِیدِی، بُو بارَه دَه صَحِیح حَدِیثلَر هَم وارِد بُولگن . شوُ بِیلَن بِیرگه اوُلَرنِینگ اِسلامدَن چِیتگه چِیقمَه گنلِیکلَرِیگه هَم اِتِّفاق قِیلِیشگن، اَگرچِی اوُلَر مُسُلمانلَرنِی قانِینِی حَلال قِیلِیب آلِیشگنِیگه وَ جُودَه کوُپ شَرعِی اِیشلَرنِی اِنکار قِیلِیشگه نِیگه قَرَمَسدَن اوُلَرنِی دِیندَن چِیقمَه گن دِییِیشَه دِی، چُونکِی اوُلَرنِینگ قِیلگن تَعوِیللَرِی تَکفِیر بُولِیشلَرِیگه مانِعلِیک قِیلَه دِی.  

 بِیز مَنَه بُو اوُرِینلَرنِی یَنَه قَیتَه دَن تَکرارلَب اَیتیَپمِیز، چوُنکِی مَنَه بُو تَکرارلَشلَرنِی خَطاگه دوُچار بوُلگن دوُستلَرِیمِیزگه فایدَه سِی تِیگِیب قالَر دِیگن اوُمِیددَه مِیز.بِیزلَر مَنَه بُو بارَه دَه بوُتوُن تَرِیخ دَوامِیدَگِی یاکِی اوُتگن بِیر نِیچَه عَصرلَردَگِی خَطا یوُلگه توُشِیب قالگن اَهلِی سُنَّتگه مَنصُوب بوُلگن فِرقَه لَرنِینگ وَ باشقَه فِرقَه لَرنِینگ آرَه سِیدَگِی بوُیُوک اِماملَرنِینگ یُوزلَب اِجتِهادلَرِیگه اِیگه مِیز، مَنَه بوُلَرنِینگ هَمَّه سِی شَرعِی مَنبَعلَردَن خَطا تَعوِیل قِیلِیشگه آچِیق – آیدِین نَمُونَه بُولَه آلَه دِی. حاضِرنِی اوُزِیدَه هَم تَشقِی سِکوُلار باسقِینچِیلَرگه وَ اوُلَرنِینگ مَحَلِّی نَوکَرلَرِیگه وَ مَحَلِّی طاغوُتلَرگه قَرشِی جِهاد قِیلِیش بُویِیچَه هَم توُرلِی – هِیل اِجتِهادلَر مَوجُود،اَمّا اوُلَرگه نِسبَتاً صَدرُ الاِسلامنِینگ کِینگ – کوُلَملِی نَظَرِی بِیلَن قَرشِ وَ اوُنگه مُناسَبَت بِیلدِیرِیش کِیرَک بوُلَه دِی.

آلدِین هَم اَیتِیب اوُتگه نِیمِیزدِیک، اِیختِلاف اِلاهِی حِکمَت تَقاضا قِیلگن سُنَّت حِسابلَه نَدِی، اَلله تَعالَی بُو حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَه دِیکِی:  «وَلَوْ شَاء رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّهً وَاحِدَهً وَلاَ یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ‏* إِلاَّ مَن رَّحِمَ رَبُّکَ وَلِذَلِکَ خَلَقَهُمْ وَتَمَّتْ کَلِمَهُ رَبِّکَ لأَمْلأنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ»(هود/١١٨)، اَگر پَروَردِیگارِینگِیز هاحلَه گه نِیدَه،بَرچَه آدَملَرنِی بِیر مِللَت ( یَعنِی بِیر دِینگه اِیرگه شوُچِی) قِیلگن بُولوُر اِیدِی. ( لِیکِن اوُ ذات بوُندَی بوُلِیشِینِی اِیستَه مَدِی. شوُنِینگ اوُچُون ) اوُلَر ( آدَملَر) مُودام اِیختِلاف قِیلوُرلَر. مَگر پَروَردِیگارِینگِیز رَحم قِیلگن کِیشِیلَرگِینَه ( حَق یوُلدَه اِتِّفاق بوُلِیب یَشَرلَر). اوُلَرنِی شوُنِینگ اوُچُون ( یَعنِی بِیراولَرنِی حَق یوُلدَه هِدایَت تاپِیشلَرِی، باشقَه لَرِی ناحَق یوُللَردَه تَلَه شِیب – تارتِیشِیب یوُرِیشلَرِی اوُچُون) یَرَتگندِیر. پَروَردِیگارِینگِیزنِینگ “مِین جَهَنَّمنِی (کافِر) جِین وَ (کافِر) آدَملَرنِینگ بَرچَه سِی بِیلَن توُلدِیرُورمَن”، دِیگن سوُزِی توُلَه حَق بُولدِی.

دِیمَک اَلله تَعالَی «وَلاَ یَزَالُونَ مُخْتَلِفِینَ» دِیگن پَیتِیدَه هَمَّه اِنسانلَرنِی واحِد اوُمَّت قِیلمَه گن،بوُ یِیردَه شوُنِی اَیتَه آلَه مِیزکِی، اِیختِلاف قاچِیب قوُتوُلِیب بوُلمَیدِیگن نَرسَه، مُسُلمانلَر مَنَه بوُ کَلان یَعنِی کَتتَه اِیختِلافلَرنِی یِینگِیب اوُتگن پَیتلَرِیدَه، باشقَه اِنسانلَر هَمَّه اِنسانلَرنِی اوُرتَه سِیدَه هَم اِیختِلافلَرگه اِیگه بوُلِیشَه دِی وَ مَنَه بوُلَرنِی بَرچَه سِیدَن قاچِیب قوُتوُلِیب بوُلمَیدِی، اَمّا مُسُلمانلَر مَنَه بُو بُویُوک اِیختِلاف(کُفر وَ اِیمان) دَن اوُتِیب آلِیشگچ وَ واحِد شوُرا آرقَه لِی واحِد اوُمَّتنِی تَشکِیل قِیلگن پَیتلَرِیدَه وَ : كُنتُمْ خَیْرَأُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ بُولِیشَه دِی، مَنَه بُو یِیردَه اوُمَّت بوُلِیشَه دِی. اِیچکَه رِیدَه مَنَه بُو شوُرا اوُمَّتنِی تَشکِیل قِیلَه دِی، اَمّا مَنَه بُو اوُمَّتنِی آرَه سِیدَه توُرلِی- توُمَن نَظَرلَر مَوجُود بوُلَه دِی.

مَنَه بُو حالَتدَه، اِسلامِی دَولَتدَه وَ اوُنگه حاکِم بوُلگن شوُرادَه مَنَه بُو شُورادَه وُجُودگه کِیلگن اوُمَّتدَه اِیختِلافلَرنِی مَوجُود بوُلِیشلِیگِی نَفَقَط ضَرُورَت اِیمَس،بَلکِی فِقهنِی تِیرِیک اوُشلَب توُرِیش وَ اوُنِی یَنَدَه کِینگیتِیرِیش اوُچُون رَحمَت هَم حِسابلَه نَدِی،مَنَه بُو اوُمَّتنِینگ کوُندَه لِیک اِجتِهاد قِیلسَه بوُلَه دِیگن مَسَلَه لَر بارَه سِیدَه توُرلِی- توُمَن کوُز- قَرَشلَرگه وَ  هِیملَه – هِیل، یَنگِی نَظَرلَرگه اِیگه بوُلمَسلِیکلَرِینِی عِلاجِی یُوق. شوُنگه قَرَمَسدَن اوُلَرنِی بَرچَه سِینِی بِیر جایدَه جَملَیدِیگن اَبزار، اِسلامِی حُکوُمَتنِی قابِیغِی آستِیدَگِی اوُلِی الاَمر شُوراسِیدِیر. توُرلِی- هِیل رَعیلَرنِی اِلاهِی سُنَّت وَ بِیزلَرنِی اِیختِیارِیمِیزدَگِی اَبزارلَر بِیلَن مُتَّحِد قِیلِیش اوُچُون اِدَّعا قِیلِینگن نَرسَه لَر عَینِی حَقِیقَتدِیر،کِیمکِی شوُندَن باشقَه چَه اِدَّعا قِیلَه دِیگن بُولسَه قَتتِیق خَطا قِیلَه دِی، اَلله نِی سُنَّتِی وَ اوُنِی قانوُنلَرِیگه قَرشِی بُولگن نَرسَه لَر اَلبَتَّه مَغلوُبِیَتگه اوُچرَه شِی اَنِیق. یَگانَه یوُل شوُرا بوُلَه دِی، مَنَه بُو شوُرا قَندَی سَطحدَه تَشکِیل بُولگه نِی مُهِم اِیمَس. مَنَه بُو حالَتدَه، اَلله تَعالَی اوُتگن زَمانلَردَگِی پَیغَمبَرلَرنِی داستانلَرِینِی ذِکر قِیلِیش بِیلَن مَرحَمَت قِیلَه دِیکِی: «إِنَ هَذِهِ أُمَّتكُمْ أُمَّة وَاحِدَة وَأَنَا رَبّكُمْ فَاعْبُدُون  (انبیاء/۹۲)، (اِی اِنسانلَر)، سِیزلَرنِینگ مِللَتِینگِیز – دِینِینگِیز حَقِیقَتدَه بِیر دِیندِیر ( یَعنِی اِسلامدِیر). مِین اِیسَه ( بَرچَه لَرِینگِیزنِینگ) پَروَردِیگارِینگِیزدِیرمَن. بَس، مِینگه گِینَه عِبادَت قِیلِینگلَر!

یاکِی قوُیِیدَگِیچَه مَرحَمَت قِیلگن پَیتِیدَه:  «وَإِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاتَّقُونِ» (مؤمنون/۵۲)  شَک – شُبهَه سِیز (بَرچَنگِیزنِینگ) مِللَتِینگِیز ( یَعنِی دِینِینگِیز) بِیر مِللَت ( یَعنِی اِسلامدِیر). مِین اِیسَه سِیزلَرنِینگ پَروَردِیگارِینگِیزدِیرمَن، بَس، مِیندَن گِینَه قوُرقِینگِیز.”

(دوامی بار……)

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(44- قیسم)

مَنَه بُو صُورَتدَه حَقِیقَت اوُلَر اوُچُون مُشتَبِه بُولگن شَخصلَر، گوُرُوهلَر، طائِفَه لَر، اَحزابلَر، مَذهَبلَرنِی وَضِیعیَتِی نِیمَه بوُلَه دِی؟ مُشتَبِه، یَعنِی اوُلَردَن داناراق بوُلگن کِیشِیلَر هَم خَطاگه دوُچار بُولگن مَسَلَه لَردِیر. مُشتَبِه یَعنِی مُبهَم، شُبهَه لِی،یَشِیرِینگن، اوُحشَش، مُشکِیل، نامَعلوُم. [1] مُشتَبِه یَعنِی اَیتِیب اوُتگه نِیمِیزدِیک، شوُندَی بِیر مَسَلَه لَر بارکِی، طائِفَه لَرگه وَ گوُرُوهلَرگه، اَحزابلَرگه، مَذهَبلَرگه هَم مُشتَبِه بُولگن، حَتَّی داناراق کِیشِیلَر هَم مُشتَبِه بوُلِیشگن، بوُندَی کِیشِیلَر هَم خَطاگه دوُچار بوُلِیشگن.  

حَه، بَعضِی مُسُلمانلَر آیَتلَرگه وَ رِوایَتلَرگه وَ تَرِیخِی یازِیلگن نَرسَه لَرگه اِستِناد قِیلِیش آرقَه لِی، اِیشلَر اوُلَرگه شوُ دَرَجَه دَه مُشتَبِه بوُلگنکِی، مُسُلمانلَرنِی مُتَخَصِّصلَرِی هَم نِیمَه قِیلِیشلَرِینِی بِیلمَی قالِیشگن، خَطالَرگه دُوچار بوُلِیشگن…….واحِد اوُمَّتنِی وَ واحِد اِجماعنِی تَشکِیل قِیلَه دِیگن مُسُلمانلَرنِینگ شُورایِی اوُلِی الاَمرِی تَشکِیل بوُلَه دِیگن زَمانگه چَه وَضِیعیَت شُو حالِیدَه دَوام اَیتَه دِی، اوُشَه زَمانگه چَه هِیچ هَم اوُزِینِی مُطلَق دِییِیشگه وَ باشقَه لَرنِی شَرعِی مَنبَعلَردَن قِیلگن اِجتِهادلَرِی، تَعوِیللَرِی سَبَبلِی تَکفِیر قِیلِیشگه حَققِی یُوق. مَنَه بُو اَکثَر مُسُلمانلَر توُشِیب قالگن اِضطِرارِی حالَتدِیر. مَنَه بُو حالَتگه صَبر قِیلِیشلِیک حوُددِی اوُلگن حَیواننِی گوُشتِینِی یِییِیشگه اوُحشَه گن نِهایَتدَه آغِیر، اَمّا باشقَه چارَه یُوق وَ بوُندَی مُسُلَه لَرنِی حَل قِیلَه دِیگن مَرجَع یاکِی اوُشَه اِسلامِی حُکوُمَتنِی شوُراسِی تَشکِیل بوُلگوُنِیچَه صَبر قِیلِیش کِیرَک. حَرَکَت قِیلِیش بِیلَن بِیرگه صَبر قِیلِیش لازِم، مُبارَزَه قِیلِیش بِیلَن بِیرگه هَم صَبر قِیلِیش کِیرَک بُولَه دِی.

قِممَتلِی دوُستلَر، رُسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّم قوُیِیدَگِیچَه مَرحَمَت قِیلگن پَیتلَرِیدَه: “مِینِینگ اوُمَّتِیم 73 فِرقَه گه تَقسِیملَه نِیب کِیتَه دِی” مَنَه بُو فِرقَه لَرنِینگ بَرچَه سِی دِیندَن چِیقِیب کِیتمَسلِیکلَرِیگه دَلالَت قِیلَه دِی؛ چوُنکِی رَسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّم مَنَه بُولَرنِی بَرچَه سِینِی اوُزِیمنِینگ اوُمَّتِیم دِیب خِطاب قِیلیَپتِیلَر، هَمَّه نِی اوُزلَرِینِینگ اوُمَّتِی دِیب سَنَگنلَر، بُو تَعوِیل قِیلوُوچِیلَرنِینگ اَگرچِی اوُزلَرِینِی تَعوِیللَرِیدَه خَطاگه دوُچار بوُلِیشگن بوُلِیشسَه هَم، دِیندَن چِیقِیب کِیتمَسلِیکلَرِیگه دَلالَت قِیلَه دِی.

اِبنِ تَیمِیَّه رَحِمَهُ الله اَیتَه دِیکِی:” 72 فِرقَه هَم مَنَه شوُنگه اوُحشَشدِیر،اوُلَرنِی آرَه سِیدَه باطِندَه کافِر بوُلِیب مُنافِق بوُلگنلَر هَم بار، اوُلَرنِی آرَه سِیدَه شوُندَیلَر هَم بارکِی، مُنافِق اِیمَسلَر بَلکِی دِیللَرِیدَه اَلله وَ پَیغَمبَرِیگه مُؤمِن بوُلِیب،باطِندَه کافِر هَم اِیمَسدِیر؛ اوُلَر تَعوِیلدَه خَطاگه دوُچار بُولِیشلَرِی مُومکِین، اِیندِی بُو هَر قَندَی خَطا بوُلِیشِیدَن قَطعِی نَظَر……….اِیندِی مَنَه بُو 72 فِرقَه نِی هَمَّه سِی کافِر وَ اِسلام مِللَتِیدَن چِیققَن دِیگن کِیمسَه گه؛ کِتاب وَ سُنَّت، صَحابَه لَرنِی اِجماعسِی – اوُلَرگه اَلله نِی راضِیلِیگِی بوُلسِین – توُرت اِمامنِی اِجماعسِی وَ اوُندَن باشقَه اِماملَر هَم قَرشِیلِیک بِیلدِیرِیشگن، زِیرا اوُلَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِی 72 فِرقَه نِی هَمَّه سِی کافِر وَ اِسلام مِللَتِیدَن چِیققَن دِیگن کِیمسَه گه؛[2] کِتاب وَسُنَّت، صَحابَه لَرنِی اِجماعسِی وَ اوُندَن باشقَه اِماملَر هَم قَرشِیلِیک بِیلدِیرِیشگن، زِیرا اوُلَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِی 72 فِرقَه نِی کافِر دِیمَه گن،بَلکِی مَنَه بُو فِرقَه لَرنِی اوُزلَرِی بَعضِی عَقِیدَه لَر اَساسِیدَه بِیر- بِیرلَرِینِی تَکفِیر قِیلِیشَه دِی. بوُلمَسَم اَئِمَّه لَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِی اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلگن اِیمَس. مَنَه بُو گوُرُوهلَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِی حَتَّی اوُزلَرِینِی اوُزلَرِی تَکفِیر قِیلگن گوُرُوهلَر هَم تَکفِیر قِیلِینگن اِیمَس.”  [3]

دِیمَک حَتَّی اِبنِ تَیمِیَّه نِی سوُزِی بُویِیچَه باطِندَه کافِر بُولگن مُنافِقلَر یاکِی مُنافِق بُولمَه گن وَ دِیلِیدَه خُداگه اِیمان کِیلتِیرگن، لِیکِن خَطا تَعوِیل قِیلَه دِیگن کِیشِیلَر، اِبنِ تَیمِیَّه اَیتَه دِیکِی: اِیندِی مَنَه بُو تَعوِیلدَگِی خَطا هَر قَندَی نَرسَه بُولِیشِیدَن قَطعِی نَظَر، اَگر کِیمکِی مَنَه بوُلَرنِی کافِر وَ اِسلام مِللَتِیدَن چِیققَن، دِیسَه، کِتاب وَ سُنَّتگه وَ صَحابَه لَرنِی اِجماعسِیگه – اَلله اوُلَردَن راضِی بُولسِین – وَ توُرت اِمامنِی اِجماعسِیگه وَ باشقَه اِماملَرنِی اِجماعسِیگه مُخالِفَت قِیلِیبدِی؛ مَنَه بُو تَعوِیل قِیلگن کِیشِیلَر حَقِیدَگِی اِبنِ تَیمِیَّه نِینگ اَیتگن سوُزلَرِیدِیر. اَگرچِی مَنَه بُو گوُرُوهلَر اوُزلَرِینِی اوُزَرا تَعوِیل قِیلِیشگن بوُلسَه  هَم یاکِی بِیر- بِیرلَرِینِی تَکفِیر قِیلِیشگن بوُلسَه هَم، بُو اوُلَرنِی اوُزلَرِینِینگ مُشکِلاتلَرِی وَ اوُزلَرِینِینگ خَطالَرِی حِسابلَه نَدِی. مَنَه بُو اوُلَرنِی اوُزلَرِینِی مَنهَجلَرِی بُولَه دِی، اوُلَرنِینگ مَنَه بُو تَکفِیر قِیلِیشلَرِی هَم قُرآنگه،سُنَّتگه وَ صَحابَه لَرنِی اِجماعسِیگه، توُرت اِمامنِی وَ باشقَه اِماملَرنِی اِجماعسِیگه قَرشِیلِیک قِیلِیش بُولَه دِی.

(دوامی بار……)


[1] ببخشید قرار بود در درسهایمان از اصطلاحاتی که برای همه واضح و روشن نیستند استفاده نکنیم، استثنائات را عفو کنید، ببخشید.

[2] یعنی تصور کنیدابن تیمیه می گوید: منافقی که در باطن هم کافر است و کسی که ما نمی دانیم، چون در میان مسلمین است ما او را جزو مسلمین حساب کردیم و کسی که منافق نیست بلکه در دلش به خدا ایمان دارد، اگر همین دو گروه در تأویل خود دچار اشتباه شوند حالت اشتباه آن ها هر چه باشد تأویل کرده است

[3]– مجموع الفتاوی، ۷/ ۲۱۸

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(43- قیسم)

  1. قُدّامَه اِبنِ مَظعُون بِیر گوُرُوه کِیشِیلَر بِیلَن بِیرگه عُمَر اِبنِ خَطّابنِی حُکوُمَتِی دَورِیدَه تَحلِیل حَددِیدَگِی خَطا تَعوِیلگه دوُچار بوُلَه دِی، اوُلَر شَرابنِی اوُزلَرِیگه حَلال قِیلِیشَه دِی، اَلله تَعالَی نِینگ قوُیِیدَگِی مَرحَمَت قِیلگن آیَتِیدَه تَعوِیل قِیلِیشَه دِی:     ”  لَیْسَ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِیمَا طَعِمُواْ إِذَا مَا اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّأَحْسَنُواْ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ ” ( مائده / 93)     اِیمان کِیلتِیرگن وَ یَحشِی عَمَللَر قِیلگن ذاتلَر اوُچُون – اَگر (حَرام نَرسَه لَردَن) سَقلَه نِیب، اِیمان وَ یَحشِی عَمَللَرِیدَه ثابِت بُولسَه لَر، سوُنگرَه اوُزلَرِینِی سَقلَب ( اوُ نَرسَه لَرنِینگ حَراملِیگِیگه) اِیمان کِیلتِیرسَه لَر،سوُنگرَه اوُزلَرِینِی سَقلَب ( اوُ نَرسَه لَرنِینگ حَراملِیگِیگه) اِیمان کِیلتِیرسَه لَر،سوُنگرَه اَلله دَن قوُرقِیب چِیرایلِی عَمَللَر قِیلسَه لَر- (اِیلگه رِی) یِیب- اِیچگن نَرسَه لَرِیدَه گوُناه یوُقدِیر. اَلله چِیرایلِی عَمَل قِیلوُچِیلَرنِی سِیوَه دِی.

«لَیْسَ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ» بوُ شَخص یُوقارِیدَگِی جُملَه نِی اَطرافِیدَگِی دوُستلَرِی بِیلَن بِیرگه شوُندَی تَعوِیل قِیلگن وَ توُشوُنگن اِیدِیلَرکِی،اَگر هَر قَندَی کِیشِی اِیمان کِیلتِیرسَه وَ یَحشِی عَمَللَر قِیلسَه وَ اوُزِیگه اِیختِیاط بُولسَه شَراب اِیچسَه هَم بوُلَه وِیرَه دِی؛ اَگر مَست قِیلوُچِی شَرابلَر اِستِعمال قِیلِیشسَه مُشکِیلِی یوُق، دِیب توُشُونِیشَه دِی. اوُلَرتَعوِیل قِیلِیشگن اِیدِی، مَنَه بُو کِیشِیلَر هَم تَکفِیر بوُلِیشگه نِی یُوق، بَلکِی حُجَّت اِقامَه قِیلِینَه دِی وَ تَوبَه قِیلِیشَه دِی، اَلبَتَّه اوُلَرنِی اوُستِیدَه شَراب اِیچگن کِیشِینِینگ حَددِی اِجرا قِیلِینَه دِی.

  • اوُتگن دَرسلَر مابَینِیدَه اِیشارَه قِیلِیب اوُتگه نِیمِیزدِیک باشقَه بِیر نَمُونَه خَوارِجلَردِیر، اوُلَر هَم صَحابَه لَرنِی عَصرِیدَه ناتوُغرِی تَعوِیلگه دُوچار بُولِیشَه دِی، مَنَه شُو ناتوُغرِی تَعوِیللَر بِیلَن مُسُلمانلَر تَکفِیر بُولِیشَه دِی وَ قوُللَرِی مُسُلمانلَرنِی قانِیگه بِیلَه نَه دِی. اَمّا عَلِی اِبنِ اَبِی طالِب رَضِیَ الله عَنهُ نِی اوُزِی مَنَه بُو کِیمسَه لَرنِینگ تَعوِیلِینِی قُربانِی بوُلگن،اَمّا اوُ کِیشِینِینگ اوُزلَرِی اوُلَرنِی تَکفِیر قِیلمَه گنلَر. حَتَّی اوُلَرنِی مُنافِقلَر توُدَه سِی دِیب هَم ناملَه مَه گنلَر، بَلکِیم اوُلَرنِی مُسُلمانلَرگه قَرشِی قوُزغَلان قِیلگن بَغِی بُولگن کِیشِیلَر دِیگنلَر.

مَنَه بُو وَ شوُنگه اوُحشَه گن بَیان قِیلِیب اوُتِیلگن بِیر نِیچَه واقِیعَه لَر اوُتگن دَرسِیمِیزدَه هَم اوُلَرگه اِیشارَه قِیلگنمِیز، بُو پَیتلَردَه اِسلامِی حُکوُمَت وَ مُراجَعَت قِیلِینَه دِیگن وَ سِینگه نِیمَه قِیلِیشِینگ لازِملِیگِینِی اَیتَه دِیگن هَمدَه مَنَه بُو خَطا تَعوِیللَر، ناتوُغرِی اِجتِهادلَرگه مُناسَبَت بِیلدِیرَه دِیگن مَرجَع مَوجوُد بوُلگن، اِیندِی حاضِردَه هَم بوُندَی نِعمَتلَردَن مَحروُم بُولگن واحِد اِجماعگه هَم اِیگه بوُلمَه گن وَ صادِق اوُلَمالَرنِینگ بِیر- بِیرِیگه زِد،توُرلِی- تُومَن اِجتِهادلَرِی، تَعوِیللَرِیدَن قوُتوُلِیشنِی اِمکانِی بوُلمَه گن وَ شوُ بِیلَن بِیرگه اَکثَر جَمِیعیَتلَردَه غالِب بوُلگن مُنافِقلَرنِینگ شُبهَه لَرِی هَم مَوجُود بوُلگن حاضِرگِی دَوردَه، مَنَه بُو اِضطِرارِی وَضِیعیَتدَه نِیمَه قِیلِیش کِیرَک؟

اوُلِی الاَمر شوُراسِی بُولَه دِیگن بُو مَنَه شوُنچَه اِجتِهادلَر وَ تَعوِیللَرگه بِیر اِجماع صِیفَتِیدَه اِرایَه بِیرَه دِیگن قاضِی هَم مَوجُود اِیمَس، سِینِی اوُزِینگ هَم شِکایَتچِی وَ هَم قاضِی بُولَه آلمَیسَن، دِیمَک بِیر قاضِینِی دُنیاگه کِیلتِیرِیش کِیرَک، اوُنِینگ هَر قَندَی سَطحدَه بوُلِیشِی (قِیشلاقدَه مِی،شَهَردَه مِی، جَماعَتدَه مِی یاکِی بِیر نِیچَه جَماعَت بِیرگه مِی، دَولَتدَه مِی، مِنطَقَه دَمِی یاکِی جَهان  سَطحِیدَمِی) مُهِم اِیمَس،اَلبَتَّه قاضِینِی وُجُودگه  کِیلتِیرِیش کِیرَک، مَنَه بُو قاضِی وُجُودگه کِیلمَس اِیکَن،سِین فَقَط اوُزِینگنِی فِکرِینگنِی بَیان قِیلَه آلَه سَن وَ اوُزِینگنِی حِمایَه قِیلَه سَن. حَتَّی فِکرِینگنِی بَیان قِیلَه یاتگه نِینگدَه هَم اِیختِیاط بوُلِیشِینگ لازِم. شوُ سَبَبلِی هَم اِمامِی مالِک رَحِمَهُ الله گه اوُحشَه گن کِیشِی اوُچُون، بِیر مُفتِینِینگ اِیختِلافلِی مَسَلَه لَر بارَه سِیدَه: مَنَه بُو حَرام دِییِیش نِهایَتدَه آغِیر باتَردِی، بَلکِیم اوُلَر اِمامِی مالِک رَحِمَهُ الله نِی اَیتِیشلَرِیچَه قوُیِیدَگِی سوُزلَرنِی اَیتِیشلَرِی لازِم اِیدِی:  مِین اوُنِی یَحشِی اِیش اِیمَس، دِیب بِیلَردِیم.

(دوامی بار……)

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(42- قیسم)

صَحابَه لَرنِی عَصرِیدَگِی یاکِی اوُندَن کِییِینگِی عَصرلَردَگِی خَطا تَعوِیللَرگه، خَطا اِجتِهادلَرگه مِثاللَر جُودَه کوُپ، بِیزلَرگه مَوضُوعنِی یَنَه دَه یارِیتِیب بِیرِیشِی اوُچُون اوُلَرنِی بِیر نِیچَه سِیگه اِیشارَه قِیلِیب اوُتماقچِیمِیز:

  1. رَسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی صَحابَه لَرِیدَن بوُلگن جابِر رَضِیَ الله عَنهُ اَیتَه دِیکِی: سَفَرگه چِیققَن اِیدِیک، بِیزلَرنِی بِیرِیمِیزنِی باشِیمِیزگه تاش کِیلِیب تِیگدِی وَ اوُنِی باشِینِی یَرَه لَه دِی، بُو شَخص اِحتِلام بُولگن اِیدِی، شوُندَه اوُ اَطرافِیدَه گِیلَردَن مِیندَه تَیَمُّوم قِیلِیشگه رُحصَت بارمِی؟ – دِیب سُورَه دِی. بِیزنِی نَظَرِیمِیز بُویِیچَه سِین اوُچُون تَیَمُّومگه رُحصَت یُوق، چوُنکِی حاضِر سِیندَه طَهارَت قِیلِیش اوُچُون سُوو مَوجُود، دِییِیشدِی. مَنَه بُو شَخص غُسل قِیلدِی وَ هَلاک بوُلدِی. رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّمنِی حُضوُرلَرِیگه کِیلگن پَیتِیمِیزدَه، اوُ کِیشِی بوُندَن خَبَر تاپدِیلَر وَ مَرحَمَت قِیلدِیلَرکِی:     ” قَتَلُوهُ قَتَلَهُمُ اللَّهُ، أَلَا سَأَلُوا إِذَا لَمْ يَعْلَمُوا؟ فَإِنَّمَا شِفَاءُ الْعِيِّ السُّؤَالُ، إِنَّمَا كَانَ يَكْفِيهِ أَنْ يَتَيَمَّمَ وَيَعْصِرَ- أَوْ يَعْصِبَ- عَلَى جُرْحِهِ خِرْقَةً ثُمَّ يَمْسَحُ عَلَيْهَا، وَيَغْسِلُ سَائِرَ جَسَدِهِ .” ‌اوُنِی اوُلدِیرِیشدِی، اَلله اوُلَرنِی هَلاک قِیلسِین، اَگر بِیلِیشمَس اِیکَن نِیمَه اوُچُون سَوال قِیلِیب سُورَشمَه گن؟ نادانلِیکنِی یَگانَه چارَه سِی، عِلاجِی سوُرَشدِیر، اوُ فَقَط تَیَمُّوم قِیلسَه وَ بِیر اِیسکِی لَتتَه بِیلَن یَرَه سِینِی باغلَب آلسَه بوُلدِی اِیدِی، شوُندَن سوُنگ یَرَه سِینِی اوُستِیگه مَسح تارتَردِی وَ بَدَنِیدَگِی قالگن قِیسمِینِی یُووَردِی.

بُو یِیردَه کوُرِیب توُرگه نِیمِیزدِیک ناتوُغرِی اِجتِهاد بِیر مُسُلماننِی اوُلِیمِیگه سَبَب بوُلدِی، اَمّا بُو یِیردَگِی اِجتِهاددَه قِیلِینگن خَطا، جاهِللِیک سَبَبِیدَن هِیچ کِیم جَزالَنمَه دِی. مَنَه بُو قَدرلِی صَحابَه لَر تَیَمُّومگه،نَمازگه، طَهارَتگه آئِد مَسَلَه دَه اِجتِهاد وَ تَعوِیل قِیلِیشَه دِی وَ اوُلَرنِی قِیلگن تَعوِیلِی خَطا بوُلِیب چِیقَه دِی وَ شوُ تَعوِیل بِیر مُسُلماننِی اوُلِیمِیگه سَبَب بوُلَه دِی، اَمّا شوُنگه قَرَمَسدَن اوُلَرنِینگ مَنَه بُو خَطا تَعوِیللَرِی قَبوُل قِیلِینَه دِی وَ شَرعِی مَنبَعلَردَگِی خَطا تَعوِیل سَبَبلِی هِیچ کِیم جَزالَنمَیدِی.

  • اِیککِینچِی رَسُول اَلله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِینگ “راجِع” وَ “بِعرُالمَعُونَه” فاجِیعَه سِیدَگِی اوُزلَرِینِی اِجتِهادلَرِی بوُلِیب، بُو اِجتِهاد اَنَه اوُشَنچَه صَحابَه لَرنِی اوُلِیمِیگه بائِث بوُلگن اِیدِی. اَوَّل بِیر مَرتَه بوُ فاجِیعَه بوُلِیب اوُتَه دِی، رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّم اِیککِینچِی مَرتَه هَم یُو بارَه دِیلَر، اَمّا بُو سَفَر هَم شُو فاجِیعَه صادِر بُولَه دِی.
  •  باشقَه بِیر اوُرِیندَه اِیسَه قَدرلِی صَحابَه بَراء اِبنِ مَعرُور رَضِیَ الله عَنهُ گه اِیشارَه قِیلَه مِیز. بُو قَدرلِی صَحابَه قِبلَه اوُزگه رِیشِیدَن آلدِین بَرچَه مُسُلمانلَرگه خِلاف رَوِیشدَه قِبلَه گه قَرَب نَماز اوُقِیدِی، مَنَه بُو پَیتدَه باشقَه مُسُلمانلَر بَیتُ المُقَدَّسگه قَرَب نَماز اوُقِیشَردِی، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَنَه بُو صَحابَه نِی مَککَه تامانگه قَرَب نَماز اوُقِییاتگه نِیدَن خَبَر تاپگنلَرِیدَن سوُنگ، باشقَه مُسُلمانلَرگه خَبَر بِیرگن حالدَه، اوُنگه هَم مُسُلمانلَر بِیلَن بِیر هِیل بُول وَ هَمَّه نَماز اوُقِییاتگن تامانگه قَرَب نَماز اوُقِی، دِیب اَمر قِیلدِیلَر؛ اوُنگه قَرَب نَمازلَرِینِی یَنَه قَیتَه دَن اوُقِیشگه بُویُورمَه دِیلَر، نِیمَه اوُچُون؟؟؟ چوُنکِی اوُ تَعوِیل قِیلگن اِیدِی.
  • اوُتگن دَرسلَرِیمِیزدَه اِیشارَه قِیلگه نِیمِیزدِیک، خاطِب اِبنِ بَلتَعَه هَم خَطا تَعوِیل سَبَبلِی جاسُوسلِیک گوُناهِیگه دُوچار بُولَه دِی، عُمَر اوُنِی اوُستِیدَه اِرتِداد حُکمِینِی صادِر قِیلگندَن سوُنگ؛ خاطِب رَضِیَ الله عَنهُ اوُزِینِینگ قِیلگن اِیشِی اِرتِدادگه بائِث بوُلِیشِینِی یَحشِی بِیلَردِی، شوُنِینگ اوُچُون هَم اوُزِیگه قَرشِی عُمَر رَضِیَ الله عَنهُ نِی صادِر قِیلگن حُکمِینِی بَرابَرِیدَه اَیتَه دِیکِی: مِین مُرتَد بوُلگه نِیم یوُق، دِیب اوُزِینِی دَلِیللَرِینِی کِیلتِیرَه دِی.

بُو یِیردَگِی صُحبَت اوُنِی اِرتِدادِی حَقِیدَه کِیتَه یاتگنلِیگِی مُشَخَّص، اوُنِی مَقصَدِی مُرتَد بوُلِیش بوُلگن اِیمَسدِی…….. یَعنِی اَگر بِیر کِیشِی مَنَه بُو اِیشنِی مُسُلمانلَرگه قَرشِی کافِرلَرنِی حِمایَه قِیلِیش اوُچُون قِیلَه دِیگن بُولسَه وَ مُسُلمانلَرگه قَرشِی کافِرلَرگه یاردَم بِیرَه دِیگن بُولسَه، بُو اوُنِی اِرتِدادِیگه بائِث بوُلِیشِینِی یَحشِی بِیلَردِی. اَمّا اوُ مَنَه بُو نِیَت بِیلَن بوُ اِیشنِی قِیلمَه گن اِیدِی، بَلکِی اوُنِی کِیلتِیرگن دَلِیللَرِی اَصلِیدَه اوُنِی مَقصَدِی باشقَه نَرسَه اِیکَه نِینِی کوُرسَه تَه دِی، شُو سَبَبلِی هَم مِین مُرتَد بوُلگه نِیم یُوق، دِیب دَلِیل کِیلتِیرَه دِی وَ رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّم اوُنِی کِیلتِیرگن دَلِیلِینِی قَبوُل قِیلَه دِیلَر، پَیغَمبَرِیمِیز اوُنِی خَطا تَعوِیل قِیلگنلِیگِی بائِث عُذرِینِی قَبُول قِیلَه دِیلَر. مَنَه بُو بارَه دَه نازِل بوُلگن آیَتلَر هَم خاطِبنِینگ خَطا تَعوِیل قِیلگه نِینِی ثابِت قِیلَه دِی.

(دوامی بار……)

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(41- قیسم)

تَکفِیرگه مانِعلِیک قِیلَه دِیگن وَ تَکفِیرنِی مانِعلِیکلَرِیدَن حِسابلَنگن اوُرِینلَردَن یَنَه بِیرِی، اِکراه وَ مَجبُورلِیکدِیر:

 اِکراه حالَتِیدَه شَخص بِیر اِیشنِی مَجبُورِیَت سَبَبلِی قِیلَه دِی وَ اَگر مَجبُور بُولمَسَه ، مَنَه بُو شَخص بُو اِیشنِی قِیلمَسدِی. حوُددِی قُرَیشنِی سِکوُلارِیستلَرِی عَمّار اِبنِ یاسِر رَضِیَ الله عَنهُ نِی اوُنِینگ اوُزِی اِعتِقاد قِیلمَیدِیگن سوُزلَرنِی اَیتِیشگه مَجبُور قِیلگنلَرِیگه اوُحشَیدِی. اَلله تَعالَی کافِرلَرنِی قوُلِیگه توُشِیب قالگن مَنَه بُو صَحابَه حَقِیدَه وَ اوُنگه اوُحشَه گنلَر بارَه سِیدَه قوُیِیدَگِیچَه مَرحَمَت قِیلَه دِی:

” مَن کَفَرَ بِاللّهِ مِن بَعْدِ إیمَانِهِ إِلاَّ مَنْ أُکْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِیمَانِ وَلَکِن مَّن شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْراً فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ”  (نحل/ 106 ) کِیم اَلله گه اِیمان کِیلتِیرگندَن کِییِین ( یَنَه قَیتِیب) کافِر بوُلسَه ( اَلله نِینگ غَضَبِیگه دوُچار بُولوُر). لِیکِن کِیم قَلبِی اِیمان بِیلَن آرام آلگن حالدَه (کُفر کَلِیمَه سِینِی اَیتِیشگه) مَجبُور قِیلِینسَه، ( اوُنِینگ اِیمانِیگه زِیان یِیتمَس). اَمّا کِیمنِینگ کوُنگلِی کُفر بِیلَن ( یَعنِی، دِیندَن چِیقِیب کافِر بوُلِیش بِیلَن) یازِیلَه دِیگن بوُلسَه، بَس، اوُندَن کِیمسَه لَرگه اَلله تامانِیدَن غَضَب وَ اوُلوُغ عَذاب باردِیر.

اِیندِی بِیر مُسُلمان کافِرلَرنِینگ مَجبُور قِیلگن نَرسَه لَرِینِی بَرابَرِیدَه قَنچَه لِیک دَرَجَه دَه چِیدَب بِیرِیشِی، اوُنِینگ اِیمانِیگه باغلِیق، بُو اوُچُون حَد، چِیگرَه تَعیِین قِیلِینمَه گن. سُمَیَّه رَضِیَ الله عَنها کافِرلَر طَلَب قِیلگن نَرسَه گه بَرداش بِیرَه دِی وَ حَتَّی جانِینِی بِیرگن تَقدِیردَه هَم کُفرلِی سوُزلَرنِی تِیلگه آلِیشگه حاضِر بوُلمَیدِی وَ آلمَیدِی هَم وَ اوُشَه طاغُوتنِی یوُزِیگه توُفوُرَه دِی. اَمّا اوُنِی اوُغلِی عَمّار اوُشَه کُفر سوُزلَرِینِی مَجبُورلِیگِی سَبَبلِی اَیتَه دِی. دِیمَک، شَخصگه بُو بارَه دَه تَکلِیف، حَد تَعیِین قِیلِیب بوُلمَیدِی، بُو شَخصلَرنِینگ اِیمانِینِی مِعزانِیگه، کِینگلِیگِیگه باغلِیق بوُلَه دِی. اَمّا اِسلام اوُلَمالَرِی اوُلِیم وَ زِنانِی مَنَه بُو قائِدَه دَن مُستَثنا قِیلِیشگن وَ هَر قَندَی صُورَتدَه مُسُلمان کِیشِی مَنَه بُو اِیککِی جِنایَتنِی اَگرچِی جاننِی بِیرِیش عِوَضِیگه بُولسَه هَم قِیلمَسلِیکِی کِیرَک، دِیب اِعتِقاد قِیلِیشَه دِی.

مُتَّحَم شَخصگه نِسبَتاً اِرتِداد حُکمِینِی صادِر قِیلِینِیشِیدَن آلدِین تِیکشِیرِیب چِیقِیلِیشِی لازِم بوُلگن وَ بُو شَخصنِی مُناسَبَت بِیلدِیرِیشدَه آخِیرگِی مَرحَلَه صِیفَتِیدَه اِیشلَه تِیلَه دِیگن تَکفِیرنِی مانِعلِیکلَرِیدَن حِسابلَنگن نَرسَه، تَعوِیل بُولَه دِی. مَنَه بُو مَرحَلَه دَه حُکمنِی صادِر قِیلماقچِی بُولگن شَخص کامِل اِیشانچگه اِیگه بوُلِیشِی کِیرَک.

شَرعِی تَعوِیل قِیلِیش وَ شَرعِی اِجتِهاد قِیلِیش هَم، خَطا قِیلِینِیشِی مُومکِین بوُلگن اوُرِینلَردَن بِیرِی حِسابلَه نَدِی،شوُ بِیلَن بِیرگه اوُ شَخصنِی اِیمانِیگه ضَرَر یِیتِیشِیگه مانِعلِیک قِیلَه دِی وَ مُسُلمان شَخص اِسلام دائِرَه سِیدَن چِیقِیب کِیتِیشِیگه یوُل قوُیمَیدِی. تَعوِیل قِیلَه یاتگن کِیشِینِینگ هَدَفِی اَلله نِینگ شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلِیشدِیر، اَمّا اوُ قِیلگن اِجتِهادِیدَه خَطاگه دُوچار بوُلَه دِی. یَعنِی تَعوِیل قِیلوُوچِینِینگ اَصلِی مَقصَدِی اَلله نِینگ شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اِطاعَت قِیلِیش، بُویسِینِیشدَن عِبارَت بوُلِیب،اوُ  اَصلِیدَه اَلله نِی بوُیرُوغِیگه اِیرگشماقچِی بوُلَه دِی،اَمّا اِجتِهاددَه خَطا قِیلِیب قوُیَه دِی.

شَرعِی حُجَّتلَرگه نِسبَتاً خَطا تَعوِیل قِیلِیشلِیک، رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّمنِی عَصرلَرِیدَه  صادِر بوُلگن، حَتَّی تَحلِیل وَ تَحرِیم حَددِیدَگِی تَعوِیللَرگه بِیر نِیچَه اوُرِیندَه اِیشارَه قِیلِیب اوُتدِیک، یَنَه بِیر مَرتَه اوُلَرگه اِیشارَه قِیلماقچِیمِیز. اَمّا اوُ پَیتدَه رَسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی بارلِیکلَرِیگه وَ اِسلامِی حُکوُمَتنِی وَ صَحابَه لَرنِی شوُراسِینِی مَوجُودلِیگِیگه قَرَمَسدَن، شَخصنِی اوُستِیدَه “نَبَوِی حُجَّت” اِقامَه قِیلِینمَه گوُنچَه وَ شَرعِی کَنَللَر آرقَه لِی اوُنِی جاهِللِیگِی یوُقاتِیلمَه گوُنچَه وَ اوُندَن تَوبَه قِیلِیش طَلَب قِیلِینمَه گوُنچَه، شَخصنِینگ قِیلگن خَطاسِی سَبَبلِی اوُنِی اوُستِیدَه اِرتِداد حُکمِی اِجرا قِیلِینمَه گن، اَگرچِی خاطِب اِبنِ بَلتَعَه رَضِیَ الله عَنهُ نِی واقِیعَه سِیدَه اَوَّل اوُ کِیشِی تَکفِیر قِیلِینَه دِی، اَمّا کِییِینگِی قِیلِینگن تِیکشِیرُولَر نَتِیجَه سِیدَه خاطِب رَضِیَ الله عَنهُ حَقِیدَگِی تَکفِیر خَطا بوُلگنلِیگِی مَعلوُم بُولَه دِی، شوُ سَبَبلِی هَم بُو اِیش اِرتِداد حُکمِینِی اِجرا قِیلِینِیشِیگه چَه یِیتِیب بارمَیدِی.

(دوامی بار…….)

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(40- قیسم)

مَنَه بُو حَدِیثدَگِی قَدرلِی صَحابَه اوُزِینِی اوُلدِیرِیشنِی قَصد قِیلگن اِیمَسدِی، رَسُول اَلله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّم هَم اوُنِی قِیلگن اِیشِی خَطا سَبَبلِی بوُلگه نِینِی وَ اوُ کِیچِیرِیلِیشِینِی مَعلوُم قِیلِیب بُو اِیشگه اَنِیقلِیک کِیرِیتَه دِیلَر.

یاکِی باشقَه بِیر جایدَه رَسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّم مَرحَمَت قِیلَه دِیلَرکِی: خُداوَند اوُزِی تامانگه تَوبَه قِیلِیب قَیتَه یاتگن بَندَه سِی اوُچُون سِیزلَرنِی هَر بِیرِینگِیزدَن کوُرَه شادراق بوُلَه دِی. آدَملَر یَشَیدِیگن جایلَردَن اوُزاقدَگِی بِیر بِیاباندَه بِیر شَخص آذِیق- آوقَت نَرسَه لَرِی بِیلَن بِیرگه آتِینِی هَم یُوقاتِیب قوُیگن پَیتِیدَه، اوُنِی تاپِیشدَن نااوُمِید بوُلِیب قالَه دِی. شَخص دَرَختنِی سایَه سِیگه دَم آلِیش اوُچُون چوُزِیلِیب یاتَه دِی، اوُ شوُ حالَتدَه پَرِیشان بُولِیب توُرگن پَیتِیدَه توُسَتدَن آتِینِی باشِیگه کِیلِیب قالگه نِینِی کوُرَه دِی. شُوندَه آتِینِی تِیزگِینِینِی اوُشلَب آلِیب قَتتِیق حُرسَند بوُلگه نِیدَن اَیتَه دِیکِی:    قَالَ مِنْ شِدَّةِ الْفَرَحِ اللَّهُمَّ أَنْتَ عَبْدِی وَأَنَا رَبُّکَ أَخْطَأَ مِنْ شِدَّةِ الْفَرَحِ، مَنَه بُو شَخص قَتتِیق حُرسَند بُولگه نِیدَن اَیتَه دِیکِی: پَروَردِیگارا! سِین بَندَه وَ مِین سِینِی پَروَردِیگارِینگمَن. مَنَه بُو شَخص قَتتِیق حُرسَند بُولگه نِی سَبَبلِی خَطا قِیلَه دِی.

اَگر بِیر شَخص اَلله نِی اوُزِینِی بَندَه سِی دِیب خِطاب قِیلَه دِیگن بُولسَه، شُبهَه سِیز بُو شَخص آشکار کُفرگه دوُچار بوُلگن بُولَه دِی، قَطعاً هَم آشکار کُفرگه دوُچار بُولَه دِی، شوُنِینگدِیک اَگر بِیر کِیشِی قَصددَن، آگاه بوُلگن حالَتدَه بُو اِیشنِی قِیلسَه، بُو اوُنِی اِسلامدَن چِیقِیشِیگه بائِث بوُلَه دِی، اَمّا آلدِین اَیتِیب اوُتِیلگن شَخصگه اوُحشَب خَطا قِیلگن حالدَه اَیتِیب یُوبارسَه مَعذوُر بُولَه دِی وَ اوُنِی اوُستِیدَه حُکم صادِر بُولمَیدِی.

اَگر بِیر شَخص اَلله نِی اوُزِینِی بَندَه سِی دِیب خِطاب قِیلَه دِیگن بُولسَه، شُبهَه سِیز بُو شَخص آشکار کُفرگه دوُچار بُولگن بُولَه دِی، قَطعاً هَم آشکار کُفرگه دوُچار بُولَه دِی، شوُنِینگدِیک اَگر بِیر کِیشِی قَصددَن،آگاه بُولگن حالَتدَه بُو اِیشنِی قِیلسَه، بُو اوُنِی اِسلامدَن چِیقِیشِیگه بائِث بوُلَه دِی، اَمّا آلدِین اَیتِیب اوُتِیلگن شَخصگه اوُحشَب خَطا قِیلگن حالدَه اَیتِیب یوُبارسَه مَعذوُر بوُلَه دِی وَ اوُنِی اوُستِیدَه حُکم صادِر بوُلمَیدِی.

اَلبَتَّه،خَطاکار یاکِی اوُنوُتگن شَخصگه نِسبَتاً قَتتِیق قوُل بوُلِیش وَ گوُناهنِی آلِیب تَشلَه نِیشِی، مُشَخَّص جِنایَتلَردَگِی اَحکاملَرنِی اِجرا قِیلِینمَیدِی دِیگن مَعنادَه اِیمَس. چوُنکِی خَطا قِیلِیش، اوُنوُتِیش بارَه سِیدَگِی مَسَلَه لَردَه بَعضِی بِیر مَسَلَه لَر بارکِی، خَطا قِیلِینگن تَقدِیردَه هَم اوُنِی اِجرا قِیلِینِیشِی کِیرَک، مَخصُوصاً بوُلَراَلله نِینگ بَندَه لَرِینِی حَققِیگه تِیگِیشلِی بوُلسَه. قَصد قِیلمَه گن حالدَه آدَم اوُلدِیرِیشگه اوُحشَش، بوُندَه شَخص باشقَه بِیر کِیشِینِی قَصد قِیلمَه گن حالدَه اوُلدِیرِیب قوُیَه دِی، بُونِی بَرابَرِیدَه اِیسَه اوُزِینِی قِیلگن خَطاسِی سَبَبلِی کَفّارات بِیرِیب دِییَه توُلَه شِی لازِم. یاکِی بوُلمَه سَم طَهارَت آلِیشنِی اوُنوُتِیب طَهارَتسِیز نَماز اوُقِیگن کِیشِی، بِیر مُددَتدَن سوُنگ بوُ اوُنِی یادِیگه کِیلَه دِی. شوُندَه، نَمازِینِی اِیککِینچِی مَرتَه قَیتَه اوُقِیشِی کِیرَک، یاکِی بِیر فَرضنِی وَقتِی اوُتِیب کِیتگن بوُلسَه وَ اوُ نَمازِینِی اوُنوُتِیب قوُیگن بوُلسَه، یادِیگه توُشگندَن سوُنگ اوُنِی اوُقِیشِی لازِم.

بُو یِیردَگِی گوُناه اوُنِی اِیمانِیگه ضَربَه، ضَرَر یِیتکَزمَیدِی، اوُنِی اوُنوُتگنلِیگِی یا خَطا قِیلگه نِی سَبَبلِی بُو نَرسَه لَر اِیمانِیگه ضَرَر یِیتِیشِیگه مانِعلِیک قِیلَه دِی وَ اوُ یِیتکَزگن ضَرَرنِی قاپلَه شِی لازِم. هَر قَندَی حالَتدَه هَم، اوُنوُتِیش وَ خَطاگه اوُحشَه گن قَصددَن قِیلِینمَه گن اِیشلَر مُسُلمان شَخصنِی تَکفِیر قِیلِینِیشِیگه مانِعلِیک قِیلَه دِی.

(دوامی بار……)

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(39- قیسم)

اِیککِینچِی اوُرِیندَه مُسُلمان کِیشِینِی تَکفِیر قِیلِینِیشگه مانِعلِیک قِیلَه آلَه دِیگن اِیشلَر، قَصددَن قِیلِینمَه گن اوُنوُتِیش، خَطا وَ شوُنگه اوُحشَش اِیشلَر حِسابلَه نَدِی:

اِنساننِی اِیشلَرِی قَصددَن یا قَصد قِیلمَه گن حالَتدَه بوُلِیشِینِی هَمَّه مِیز یَحشِی بِیلَه مِیز، اوُنوُتِیش وَ خَطا یاکِی قَتتِیق قوُرقوُو یا غَضَبلَه نِیش یا اوُتَه قَتتِیق هَیَجانلَه نِیش سَبَبلِی اِنسان اوُزِی اِیستَه مَه گن اِیشلَرنِی قِیلِیشِی موُمکِین، مَنَه بُولَرنِی قَصددَن قِیلِینمَه گن اِیشلَر جُملَه سِیگه کِیرَه دِی وَ شَخص قَصد قِیلمَه گن حالَتدَه حَقدَن اوُزاقلَه شِیب کِیتَه دِی وَ جِنایَتگه دُوچار بُولَه دِی، اِیشلَرنِی قَصد قِیلمَه گن حالَتدَه بوُلِیشِی شَخصنِی اِیمانِیگه ضَرَر یِیتِیشیِگه وَ شَخصنِی اوُستِیدَه اِرتِداد حُکمِینِی اِجرا اِیتِیلِیشِیگه مانِع بوُلَه دِی. اَلله تَعالَی بوُندَی مُسُلمانلَر حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَه دِیکِی:     

  • لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۚ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ ۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا …( بقره/۲۸۶)،  اَلله هِیچ بِیر جاننِی طاقَتِیدَن تَشقَه رِی نَرسَه گه تَکلِیف قِیلمَیدِی. ( هَر کِیمنِینگ) قِیلگن ( یَحشِی ) عَمَلِی اوُزِی اوُچُوندِیر وَ (یامان) عَمَلِی هَم اوُزِینِینگ بوُینِیگه دِیر. پَروَردِیگارا، اَگر اوُنوُتگن یاکِی خَطا قِیلگن بوُلسَک، بِیزنِی عَذابِینگگه گِیرِیفتار اَیلَه مَه!
  • لَيْسَ عَلَيْکُمْ جُناحٌ فيما أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَ لکِنْ ما تَعَمَّدَتْ قُلُوبُکُمْ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً (احزاب/۵( قِیلگن خَطالَرِینگِیز سَبَبلِی سِیزلَرگه گوُناه یُوقدِیر، لِیکِن کوُنگِیللَرِینگِیز (بِیلَن) قَصد قِیلگن نَرسَه دَه گِینَه (گوُناهکار بوُلَرسِیزلَر). اَلله مَغفِرَتلِی، مِهرِبان بوُلگن ذاتدِیر.

حوُپ، رَسُول الله صَلّی اَلله عَلَیهِ وَسَلَّم هَم مَنَه بُو آیَت وَ اوُنگه اوُحشَگن آیَتلَرنِی یَنَدَه آچِیقراق رَوشَنلَشتِیرِیش اوُچُون مَرحَمَت قِیلَه دِیلَرکِی،اَگر اوُمَّتِیم خَطاگه، اوُنُوتِیشگه،مَجبُورِی حالَتگه دُوچار بوُلَه دِیگن بُولسَه لَر، اَلله تَعالَی اوُلَرنِی مَنَه بُو اِیشلَرِینِی کِیچِیرَه دِی: ” إِنَّ اللهَ تَجَاوَزَ لِي عَنْ أُمَّتِي الخَطَأَ وَالنِّسْيَانَ وَمَا اسْتُكْرِهُوا عَلَيْهِ “.

بُو یِیردَگِی خَطادَن مَقصَد، شَخص بِیر اِیشنِی قِیلماقچِی بُولَه دِی، اَمّا اوُ قِیلگن اِیشنِی نَتِیجَه سِی اوُ نَظَردَه توُتگن اِیشدَن کوُرَه باشقَه نَرسَه بوُلِیب چِیقَه دِی، مَثَلاً:

  • خَیبَرغَزاتِیدَه قَدرلِی صَحابَه لَردَن بُولگن عامِر اِبنِ  اَکواع رَضِیَ الله عَنهُ دُشمَننِی اَسکَرِینِی اوُلدِیرِیشنِی قَصد قِیلَه دِی، اَمّا اوُرگن ضَربَه سِی اوُزِیگه قَیتَه دِی وَ اوُنِی اوُزِی اوُلَه دِی. صَحابَه لَرنِی بِیرِی اَیتَه دِیکِی: عامِر اوُزِینِی اوُزِی اوُلدِیردِی  وَ بُو اوُنِی عَمَللَرِینِی باطِل قِیلَه دِی. اَکواع رَضِیَ الله عَنهُ نِی اَکَه سِی سَلمَه رَضِیَ الله عَنهُ یاشگه توُلَه کوُزلَرِی بِیلَن رَسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی آلدِیلَرِیگه کِیلَه دِی، شوُندَه اوُ کِیشِی مَرحَمَت قِیلَه دِیلَرکِی: سِینگه نِیمَه بوُلدِی؟ سَلمَه اَیتَه دِیکِی: عامِرنِی عَمَللَرِی باطِل بُولدِی،دِییِیشیَپتِی. اوُ کِیشِی مَرحَمَت قِیلدِیلَرکِی: کِیم بُو سوُزلَرنِی اَیتَدِی؟ یارانلَرِینگِیزنِی بِیرِی، دِیب جَواب بِیردِی. رَسُول الله صَلَّی الله عَلَیهِ وَسَلَّم مَرحَمَت قِیلدِیلَرکِی:   كَذَبَ مَنْ قَالَ ذَلِكَ، بَلْ لَهُ أَجْرُهُ مَرَّتَيْنِ. اوُلَر یالغان اَیتِیشِیبدِی، بُونِی کِیم اَیتگن بُولسَه هَم یالغان اَیتِیبدِی، اوُ اوُچُون اِیککِی بَرابَر ثَواب مَوجُوددِیر.

(دوامی بار…….)

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

 شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(38- قیسم)

مَنَه بُو حالَتدَه،اَگر شَخص اوُنِی اِرتِدادگه چَه تارتِیب آلِیب بارگن جِنایَتکارانَه اِیشِیگه نِسبَتاً مُعتَبَر جاهِللِیککَه اِیگه بُولَه دِیگن بُولسَه،اوُنِینگ مَنَه بُو مُعتَبَر جاهِللِیگِی اِرتِداد جِنایَتِیدَن پاکلَه نِیشِی اوُچُون بَهانَه بوُلَه آلَه دِی وَ مَنَه شُو مُعتَبَر جاهِللِیک شَخصنِی اِیمانِیگه ضَرَر یِیتِیشِیگه مانِعلِیک قِیلَه دِی وَ شَخصگه قَرشِی حُکم صادِر قِیلِینِیشِیگه ، اوُنِی تَکفِیر بُولِیشِیگه توُسِیق بوُلَه دِی وَ شَخصنِی بُو مُعتَبَر جاهِللِیگِی اَلله نِی شَرِیعَتِینِی قَیسِی قِیسمَه تِینِی اوُز اِیچِیگه آلِیشِینِی هَم فَرقِی یُوق.

مُعتَبَر جاهِللِیک شَرِیعَتنِی هَمَّه سِیگه توُغرِی کِیلَه دِی، مَخصُوصاً عَقِیدَه گه اوُحشَش اِنسان باشقَه لَردَن تَقلِید قِیلِیب یاکِی مِعراث قِیلِیب آلالمَیدِیگن قِیسمِیدَه، شَخص اَلبَتَّه عَقِیدَه سِینِی تَحقِیق قِیلِیش، اِیزلَه نِیش، تَجرِیبَه قِیلِیش، خَطا، اَستَه – سِیکِینلِیک بِیلَن جاهِللِیکدَن عِلمگه سَرِی حَرَکَتلَه نِیش عاقِبَتِیدَه قوُلگه کِیرِیتِیش لازِم. جاهِللِیکدَن عِلمگه سَرِی وَ کُفردَن اِیمانگه ، کافِرلَرنِی جَمِیعیَتِیدَن اِسلامگه تامان قِیلِینگن حَرَکَت، اَلله نِی نَظَرِیدَگِی آلدِینگه سَرِی رِواجلَه نِیش وَ آرقَه دَه قالِیشنِی مَعناسِینِی، مَفهُومِینِی اَینگلَه تَه دِی:   «لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْيَتَقَدَّمَأَوْيَتَأَخَّرَ».  مَنَه بُو یوُلدَه آلدِینگه رِواجلَه نِیشنِی تَأثِیرِیدَه آرقَه دَه قالِیش یا آرقَه گه قَیتِیش مُشَخَّص بوُلَه دِی.

جاهِللِیککَه عُذر کِیلتِیرِیش بارَه سِیدَه اِیشارَه قِیلِینِیشِی کِیرَک بُولگن نوُقطَه، دِیننِی اوُصُوللَر وَ فَرعِی نَرسَه لَرگه تَقسِیم بوُلِیشِیدِیر، بَعضِی بِیر کِیشِیلَر اوُصُوللَردَه عُذر مَوجُود اِیمَس، اَمّا فَرعِی نَرسَه لَردَه مَوجُود، دِییِیشنِی قَصد قِیلِیشَه دِی. اَوَّلا مَنَه بوُندَی تَقسِیماتنِی قُرآندَه وَ صَحِیح سُنَّتدَه هِیچ قَندَی اَساسِی یوُق. دِیمَک، بُو بارَه دَه کوُنگلِینگِیز خاطِرجَم بوُلسِین. اِبنِ قایِّیم، اِبنِ تَیمِیَّه رَحِمَهُ الله گه اوُحشَه گن عالِملَر مَنَه بُو بارَدَه اَیتِیشگنکِی: ( اوُصُول وَ فَرعِی) نَرسَه لَرگه تَقسِیم بُولِیشلِیک صَحابَه لَرنِی عَصرِیدَن کِییِین پَیدا بوُلگن، باشقَه تاماندَن قَرَه گندَه مَنَه بوُندَی تَقسِیماتگه قائِل بُولگن کِیشِیلَر، دِیننِی اِینگ کَتتَه اوُصُوللَرِیدَن بوُلگن وَ دِیننِی اَرکانلَرِیدَن حِسابلَنگن نَمازنِی فَرعِی نَرسَه لَردَن، دِیب حِسابلَه شَه دِی وَ سَلَفلَر اِیختِلاف قِیلگن اِعتِقادگه آئِد مَسَلَه لَرنِی هَم فَرعِی نَرسَه لَردَن حِسابلَه شَه دِی. اوُلَرگه شُونِی اَیتَه مِیزکِی: اَگر سِیزلَرنِی اوُصُوللَردَن بوُلگن مَنضُورِینگِیز عَقِیدَه وِی مَسَلَه لَر بُولَه دِیگن بُولسَه، دِیننِی هَمَّه سِی اوُصُولدِیر؛ چوُنکِی بِیزلَر مالِی وَ یا بَدَنِی عِبادَتلَرنِی شَرعِی اِیکَه نِیگه اِعتِقاد قِیلگن پَیتِیمِیزدَه گِینَه بَچَرَه آلَه مِیز؛ عَمَلدَن آلدِین اِعتِقاد بوُلِیشِی کِیرَک، اَگر بوُندَی عَقِیدَه بُولمَیدِیگن بوُلسَه اَلله نِی عِبادَتلَرِی عَمَلنِی واسِیطَه سِی بِیلَن توُغرِی بوُلمَیدِی…….کوُردِینگِیزمِی، مَنَه بُو کَتتَه کِیشِیلَرنِینگ مَنَه بُو مَسَلَه گه نِسبَتاً کوُز قَرَشلَرِی بُولَه دِی. دِیمَک، دِیندَه اوُصُول وَ فَرعِی نَرسَه لَرگه تَقسِیم قِیلِیشلِیک قُرآن وَ سُنَّتدَه هِیچ قَندَی اَساسِی یوُق. [1]

مَنَه بُو حالَتدَه جاهِللِیککَه عُذر کِیلِتیرِیش مُعتَبَر جاهِللِیکنِی دِیننِی بِیر قِیسمِیدَه اِیمَس، بَلکِی دِیننِی هَمَّه سِیدَه قَبوُل قِیلِیشدَن عِبارَت. آشکار وَ اَنِیق اِیشلَر یَعنِی شَرِیعَتدَه اَنِیق وَ آشکار بَیان قِیلِینگن اِیشلَر یاکِی باشقَه لَرگه آشکار وَ رَوشَن بُولگن اِیشلَر اِیمَس، آلدِین “شَخص اوُچُون” آشکار وَ رَوشَن بوُلگن اِیشلَردِیروَ شوُنِینگ اوُچُون هَم بِیر مُسُلمانگه اِیشلَرنِی آشکار وَ رَوشَن قِیلِینِیشِی کِیرَک، مَنَه بوُ اِیشلَرنِی آشکار وَ اَنِیق قِیلگه نِیمِیزدَن سوُنگ، شَخصنِی اوُستِیدَه حُکمنِی مَرحَلَه لَرنِی باسِیب اوُتِیش آرقَه لِی صادِر قِیلَه مِیز.

اِیندِی، اَگر مُسُلمان کِیشِی شَرعِی کَنَللَر آرقَه لِی اوُزِینِی جاهِللِیگِینِی بَرطَرَف بوُلِیشِی اوُچُون حَرَکَت قِیلمَه سَه یاکِی بِیرار کِیشِی اوُنگه اِیشلَرنِی آشکار وَ رَوشَن قِیلِیب بِیرِیشِیگه هَم رُحصَت بِیرمَه سَه چِی؟ مَنَه بوُ حالَتدَه، بوُندَی شَخص هِیچ قَندَی عُذرلِی سَبَبسِیز دَرسلَرگه حاضِر بوُلمَه گن وَ باشقَه لَردَن آرقَه دَه قالگن شاگِردگه اوُحشَیدِی، اوُنِی اِمتِحانلَردَن اوُتَه آلمَسلِیگِی هَم طَبِیعِیدِیر. مَنَه بُو شَخصنِی هِیچ قَندَی عُذرِی یُوق، چوُنکِی اوُنگه هَمَّه نَرسَه مُهَیّا اِیدِی، اَمّا “اوُزِینِی اِیختِیارِی بِیلَن” دَرسلَرگه قَتنَشمَه گن وَ “اوُزِینِی اِیختِیارِی بِیلَن” اوُزِینِی تَعلِیمدَن، یوُقارِی صِینفگه اوُتِیشدَن، اِیلگه رِیلَشدَن مَحرُوم قِیلگن. شوُ تَرتِیبدَه  اوُ مُرتَد بوُلگن وَ اوُزلَرِینِی اوُچتَه لِیک کافِرلَر (اَهلِی کِتاب کافِرلَرِی، شِبهِ اَهلِی کِتاب کافِرلَرِی، مُشرِک وَ سِکوُلار کافِرلَر) جُملَه سِیگه قوُشگن وَ اوُزلَرِینِی اوُلَردَن دِیب بِیلگن کِیشِیلَر اوُچُون هَم عُذر مَوجُود اِیمَس. چوُنکِی جاهِللِیککَه عُذر کِیلتِیرِیش کافِرلَرگه اِیمَس، مُسُلمانلَرگه تِیگِیشلِی نَرسَه، کافِرلَرگه اِیمَس فَقَط مُسُلمانلَرگه تِیگِیشلِی اِیمتِیازدِیر.

مَنَه بُو حالَتدَه اَگر مُسُلمان کِیشِی شوُندَی مُعتَبَر جاهِللِیککَه اِیگه بوُلسَه، شوُ مُعتَبَر جاهِللِیگِی اوُنِی تَکفِیر بُولِیشِیگه مانِعلِیک قِیلَه آلَه دِی وَ حُکم اوُنِی اوُستِیدَن آلِیب تَشلَه نَدِی.

(دوامی بار……)


[1]– ابن عثیمین در قول المفید (۴۹۲/۲)

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.

شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن

(37- قیسم)

اِیندِی شَرِیعَتنِی بَعضِی اَحکاملَرِی بارکِی هَمَّه اوُچُون آچِیق- آیدِیندِیر، بَعضِی بِیر حالَتلَر بُوندَن مُستَثنا، حاضِرچَه شوُنِی اَیتَه آلَه مِیزکِی، مُسُلمان بوُلگنلِیکلَرِی مُجمَل صُورَتدَه ثابِت بُولگن کِیشِیلَرنِی بَرچَه سِی مَنَه بُو اَحکاملَردَن آگاه بُولمَسلِیکلَرِی مُومکِین اِیمَس. مَثَلاً نَماز واجِب اِیکَه نِینِی یا رُوزَه نِی واجِب اِیکَه نِینِی یا حَجنِی، زَکاتنِی واجِب اِیکَه نِینِی هَمَّه بِیلَه دِی. چوُنکِی مَنَه بُو اوُرِینلَر هَمَّه اوُچُون رَوشَن وَ آشکار، اَگر بِیر کِیشِینِی نَماز اوُقِیمَه یاتگه نِینِی کوُرسَنگ وَ اوُنگه قَرَب نِیمَه اوُچُون نَماز اوُقِیمَه یَپسَن؟ – دِیسَنگ، مَنَه بُو کِیشِی اوُنِی جَوابِیگه مِین نَمازنِی واجِب اِیکَه نِینِی بِیلمَسدِیم ، دِیسَه. بِیز مَنَه بُو بَهانَه نِی اوُندَن قَبوُل قِیلمَیمِیز وَ مَنَه بُو شَخصنِی جاهِللِیگِی مُعتَبَر اِیمَس.

اَمّا آلدِین هَم اَیتِیب اوُتگه نِیمِیزدِیک، بوُندَن باشقَه اوُرِینلَر هَم بار بُولِیب، بِیر جَمِیعیَتدَگِی آدَملَر مَنَه بوُلَر حَقِیدَه عِلمگه، آگاهلِیککَه اِیگه بُولِیشلَرِی وَ مَنَه بُو اوُرِینلَر بارَه سِیدَگِی حُکملَر هَمَّه گه آشکار وَ رَوشَن بوُلِیشِی مُومکِین، اَمّا باشقَه جَمِیعیَتلَر اوُچُون آشکار وَ رَوشَن بُولمَسلِیگِی مُومکِین، یاکِی حَتَّی بِیر جَمِیعیَتدَگِی خاص مِنطَقَه دَگِی کِیشِیلَرنِی بِیر قِیسمِی مَنَه بُو حُکملَردَن آگاه بُولَه دِی، اَمّا باشقَه بِیر قِیسمِی اِیسَه عِلم و آگاهلِیککَه اِیگه بوُلمَیدِی وَ مَنَه بُو حُکملَر اوُلَرگه آشکار وَ رَوشَن اِیمَس. مَنَه بُو حالَتدَگِی مِعیار شوُکِی، مَنَه بُو حَق وَ حُکم باشقَه لَرگه اِیمَس، بَلکِی شَخصنِی اوُزِی اوُچُون آشکار وَ رَوشَن بوُلِیشِی لازِم.

بِیزلَرنِی هَمَّه مِیز هَم شوُندَی حالَتگه توُشگنمِیز، اَلبَتَّه سِیزنِی اوُزِینگِیز هَم بُو حالَتگه توُشگن بوُلسَنگِیز کِیرَک، یَعنِی بِیر کِیشِی کِیلِیب سِیزنِینگ خَبَرِینگِیز بُولمَه گن بِیر خَبَرنِی سِیزگه یِیتکَه زَه دِی، سوُنگرَه اِیسَه سِیزگه قَرَب تَعَجُّب بِیلَن، بوُندَن هَمَّه نِی خَبَرِی بار قَندَی قِیلِیب سِینِی خَبَرِینگ یوُق، دِییدِی؟ شوُنگه اوُحشَش حالَتگه دُوچ کِیلمَه گنمِیسِیزلَر؟ اَلبَتَّه دُوچ کِیلگنسِیز. بوُلِیب هَم مَنَه بُو شَخصگه بُو مَعلوُمات توُغرِی کَنَللَر آرقَه لِی یِیتِیب کِیلمَه گن بُولِیشِی وَ ناتوُغرِی کَنَللَردَن بُو مَعلوُماتنِی قوُلگه کِیرِیتگن بوُلِیشِی موُمکِین. بوُنگه نَمُونَه، دوُستلَرِیمِیزنِی بِیرِی صُحبَتلَه شِیب اوُتِیرگن پَیتِیمِیزدَه،کوُردلَرنِینگ حاضِرگِی مُسَیلَمَه یِی کَذّابِی بوُلمِیش اوُجَلاننِی اِیشچِیلَر حِزبِیدَگِی مُرتَدلَر یَعنِی کوُردِستاننِی سَگمَرگلَرِی بِیلَن مُسُلمانلَرنِی اوُرتَه سِیدَگِی جَنگلَر حَقِیدَگِی بِیر مَوضُوع یَعنِی جَنگنِی کِیم باشلَه گنلِیگِی اوُرتَه گه تَشلَندِی؟ شُو پَیتگه چَه دوُستِیمِیز مُسُلمانلَر جَنگنِی باشلَشگن دِیگن فِکردَه اِیدِی، اَصلِیدَه اِیسَه بَرچَه حُجَّتلَر، دَلِیللَرنِی کوُرسَه تِیشِیچَه اِیسَه جَنگنِی باشلاوچِیلَرِی مُرتَد سِکوُلارِیستلَرنِی اوُزِی بوُلِیشگن، اوُلَر قوُیِیدَگِی قائِدَه گه اَساساً اِیش آلِیب بارِیشگن اِیدِی:     ” ولا یزالون یقاتلونکم حتی یردکم عن دینکم إن استطاعوا ” مَنَه بُو کِیمسَه لَر فَعالِیَت قِیلَه یاتگن مِنطَقَه لَرنِی هَمَّه سِیدَه عِراقدَه، سُورِیَه دَه مُسُلمانلَرنِی اوُستِیگه مَنَه بُو جَنگنِی مَجبُورلَب یوُکلَنگن. بِیزنِی دوُستِیمِیز مَنَه بُو حَقِیقَتدَن بِیخَبَر اِیکَن. چوُنکِی کِیچَه – یُو کوُندُوز  مُرتَدلَر وَ مُنافِقلَرنِی قوُلِیدَگِی اَخبارات واسِیطَه لَرِی یالغاننِی بوُلَرنِی مِییَه سِیگه قوُیگن اِیدِی، شوُنِینگ اوُچُون هَم بُو کِیشِی بوُگوُنگِی کوُندَگِی حَقِیقَتنِی بِیلمَسدِی. مَنَه بُو حَقِیقَتدَه اِیسَه مُسُلماننِی بِیکارگه توُکِیلگن قانِی وَ مَنَه بُو قان حَقِیقَت یُولِیدَه توُکِیلدِیمِی یا یوُقمِی؟ – دِیگن مَوضوُعلَر حَقِیدَه صُحبَت قِیلِینَردِی. عُمُوماً آلگندَه بِیر مُسُلماننِی قانِی حَقِیدَه گپ آچِیلگن اِیدِی. بُو یِیردَه بِیر مُسُلماننِی آبرُوسِی، دِینِی حَقِیدَه گپ کِیتَه یاتگن اِیدِی، اَمّا مَنَه بُو دُوستِیمِیزنِی خَبَرِی یوُق اِیکَن.

دِیمَک، بُو یِیردَگِی مِعیار شوُکِی، مَنَه بُو مَسَلَه وَ حُکم اوُتِیب کِیتگن اَجدادلَرگه یاکِی باشقَه مِنطَقَه لَردَگِی آدَملَرگه یا مَنَه بُو جَمِیعیَتدَه یَشَیدِیگن باشقَه آدَملَرگه اِیمَس، بَلکِی بُو شَخصنِی اوُزِی اوُچُون مُشَخَّص وَ آشکار بوُلِیشِی کِیرَک.

بَیهَقِی وَ عَبدُالرَّزّاق رَحِمَهُ الله نِی کِیلتِیرِیشِیچَه: عُمَر اِبنِ خَطّاب رَضِیَ الله عَنهُ شامدَگِی بِیر کِیشِینِینگ زِنانِی حَرام قِیلِینگه نِی حَقِیدَگِی حُکمنِی بِیلمَسلِیگِی حَقِیدَه قِیلَه یاتگن اِدَّعاسِینِی قَبوُل قِیلَه دِی، بُو کِیشِی زِنا قِیلگن بوُلِیب اوُنگه نِسبَتاً اوُزِینِینگ جاهِل اِیکَه نِینِی اِدَّعا قِیلَردِی. عُمَر اِبنِ خَطّاب اوُنِی جاهِللِیگِی بارَه سِیدَگِی عُذرِینِی قَبُول قِیلَه دِی. مَنَه شوُنگه اوُحشَش اوُ کِیشِیدَن وَ عُثماندَن رِوایَت قِیلِینِیشِیچَه، عَرَب بوُلمَه گن وَ زِنا گوُناهِینِی قِیلِیب قوُیگن وَ زِنانِی حَرام قِیلِینگه نِی حَقِیدَگِی حُکمنِی بِیلمَسلِیگِینِی اِدَّعا قِیلگن بِیر جارِیَه نِینگ عُذرِینِی هَم قَبوُل قِیلِینگن اِیدِی.

سُبحَنَ الله، اَگر صَحابَه لَرنِی عَصرِیدَه مَنَه شوُنچَه سابِقوُنَ الاَوَّلوُن مَوجُود اِیکَه نِیگه وَ اِسلامِی حُکوُمَتنِی قُدرَتِینِی بارلِیگِیگه قَرَمَسدَن مَنَه بوُندَی آشکار حُکملَر حَقِیدَه هَم جاهِل بوُلِیشگن بوُلسَه، وَ اوُلَرنِی جاهِللِیکلَرِی بارَه سِیدَگِی عُذرلَرِی هَم قَبوُل قِیلِینگن بُولسَه، اِسلامِی حُکوُمَت مَوجُود بُولمَه گنلِیگِی سَبَبلِی مَنَه شوُنچَه جاهِللِیکلَر رِواجلَنگن وَ عَصرلَردَن بُویان مُنافِقلَر جَمِیعیَتنِی اوُزلَرِیگه جَولانگاه قِیلِیب آلگن مَنَه بُو دَوردَه قَنچَه مِقداردَه جاهِللِیک وُجُودگه کِیلَرکِین؟ بوُلِیب هَم مَنَه بُو جاهِللِیکلَر اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی بَرچَه اِیشلَرنِی اوُز اِیچِیگه آلگن بوُلسَه چِی؟

(دوامی بار……)