مُقَدَّمات دَرسلَرِی/ اوُچِینچِی دَرس: طاغوُتنِی تَنِیب آلِیشلِیک، عَقِیدَه نِی کامِل قِیلِیشدَگِی اَوَّلگِی قَدَمدِیر.

مُقَدَّمات دَرسلَرِی/ اوُچِینچِی دَرس: طاغوُتنِی تَنِیب آلِیشلِیک، عَقِیدَه نِی کامِل قِیلِیشدَگِی اَوَّلگِی قَدَمدِیر.

بسم الله والحمد لله

“اَلبَتَّه حَمد وَ سَنا تَنها اَلله گه لایِیقدِیر، اوُنگه شُکر اَیتَمِیز وَ اوُندَن یاردَم سُورَیمِیز، وَ اوُندَن مَغفِرَت طَلَب قِیلَمِیز وَ اوُزِیمِیزنِی نَفسلَرِیمِیزنِی شَررِیدَن، عَمَللَرِیمِیزنِی یامانلِیگِیدَن اَلله دَن پَناه سُورَیمِیز، کِیمنِی اَلله  هِدایَت قِیلسَه اوُنِی هِیچ کِیم گوُمراه قِیلَه آلمَیدِی، کِیمنِیکِی اَلله گوُمراه قِیلَدِیگن بوُلسَه اوُنِی هِیچ کِیم هِدایَت قِیلَه آلمَیدِی، وَ اَلله دَن اوُزگه اِلاه یُوقلِیگِیگه وَ اوُنِی شِیرِیکسِیز اِیکَنِیگه گُواهلِیک بِیرَمَن، مُحَمَّد اوُنِی بَندَه سِی،اِیلچِیسِی اِیکَنِیگه شَهادَت بِیرَمَن. “

“اِی مُؤمِنلَر، اَلله دَن حَق- راست قوُرقِیش بِیلَن قوُرقِینگلَر وَ فَقَط مُسُلمان بوُلگن حاللَرِینگدَه دُنیادَن اوُتِینگلَر!”

“اِی اِنسانلَر! سِیزلَرنِی بِیر جاندَن (آدَمدَن) یَرَتگن وَ اوُندَن جُفتِینِی (هَوانِی) وُجُودگه کِیلتِیرگن هَمدَه اوُ اِیککاوِیدَن کوُپ اِیرکَک وَ عَیاللَرنِی تَرقَتگن پَروَردِیگارِینگِیزدَن قوُرقِینگِیز! یَنَه آرَلَرِینگِیزدَگِی سَوال- جَوابلَردَه اوُرتَگه  سالِینَدِیگن اَلله دَن قوُرقِینگِیز وَ قَرِینداش- اوُرُوغلَرِینگِیز ( بِیلَن اَجرَلِیب کِیتِیشدَن سَقلَنِینگِیز)! اَلبَتَّه اَلله اوُستِینگِیزدَه کوُزَتُوچِی بوُلگن ذاتدِیر.”

“اِی مُؤمِنلَر، اَلله دَن قوُرقِینگلَر، توُغرِی سُوزنِی سوُزلَنگلَر! (شوُندَه اَلله) اِیشلَرِینگِیزنِی اوُنگلَر وَ گوُناهلَرِینگِیزنِی مَغفِرَت قِیلوُر. کِیم اَلله گه وُ اوُنِینگ پَیغَمبَرِیگه اِطاعَت اِیتسَه، بَس اوُ اوُلوُغ بَحتگه اِیرِیشِیبدِی.”

اَمّا بَعَد:   “إِنَّ أَصْدَقَ الْحَدِيثِ كِتَابُ اللَّهِ وَ خَيْرَ الْهَدْىِ هَدْىُ مُحَمَّدٍ وَشَرَّ الأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا وَكُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ وَكُلَّ ضَلاَلَةٍ فِي النَّارِ ” اِینگ راست سُوز اَلله نِی کِتابِی وَ اِینگ یَحشِی رَوِیش محمد صلی الله علیه وسلمنِی رَوِیشِیدِیر، اِینگ یامان اِیش دِیندَه یَنگِیلِیکنِی وُجُودگه کِیلتِیرِیشدِیر، دِیندَه یَنگِی پَیدا بوُلگن نَرسَه، بِدعَتدِیر؛ هَر قَندَی بِدعَت گوُمراهلِیک وَ هَر بِیر گوُمراهلِیک اِیسَه جَهَنَّمدَه دِیر.[1]

السلام علیکم و رحمت الله و برکاته

اَلله تَعالی هَمَّه اوُمَّتلَرنِی آرَسِیگه چوُنَتگن اِیلچِیلَرِینِینگ یُوبارِیلِیش سِیرِینِی بُوندَی بَیان قِیلَدِی:

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ ۖ (نحل/36)

اَنِیقکِی، بِیز هَر بِیر اوُمَّتگه: “اَلله گه عِبادَت قِیلِینگلَر وَ شَیطاندَن یِیراق بُولِینگلَر”، (دِیگن وَحِی بِیلَن) بِیر پَیغَمبَر یوُبارگنمِیز.

مَنَه بُو بوُیرُوقنِی عَدا قِیلَدِیگن کِیشِیلَرگه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

فَمَن يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِن بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىٰ(بقره/256)

بَس،کِیم شَیطاندَن یُوز اوُگِیرِیب، اَلله گه اِیمان کِیلتِیرسَه، اوُ هِیچ اَجرَب کِیتمَیدِیگن مُستَحکَم حَلقَه نِی اوُشلَبدِی.

شُوندَی اِیکَن، بُوتوُن تَرِیخ دَوامِیدَه کِیلگن بَرچَه پَیغَمبَرلَر بِیرِینچِی بُولِیب اِنسانلَرگه طاغوُتدَن اوُزاقلَشِیشنِی یَعنِی طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیشنِی اوُرگتِیش وَ مَنَه بُو مُهِم اِیشدَن سُونگ، عِبادَتلَرِینِی فَقَط اَلله گه خاص قِیلِیشنِی اوُرگتِیش اوُچُون کِیلِیشگن؛ عِبادَت اِنساننِی حَیاتِینِی هَمَّه سِینِی اِیش قِیلِیش، نَماز اوُقِیش، جِهاد قِیلِیش، صَدَقَه بِیرِیش، عِلم کَسب قِیلِیش وَ ……حَتّی اوُلِیم رَوِیشِینِی هَم اوُز اِیچِیگه آلِیشِینِی هَمَّه مِیز یَحشِی بِیلَمِیز. شُو سَبَبلِی هَم اَلله تَعالی اَمر قِیلَدِیکِی:

قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ* لَا شَرِيكَ لَهُ ۖ وَبِذَٰلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ (انعام/162-163)

اَیتِینگ (اِی مُحَمَّد): “اَلبَتَّه نَمازِیم، عِبادَتلَرِیم،حَیاتُو- مَماتِیم بُوتوُن عالَملَرنِینگ پَروَردِیگارِی بُولمِیش اَلله اوُچوُندِیر. اوُ ذاتنِینگ بِیرانتَه شِیرِیگِی یوُقدِیر. مَنَه شُونگه (یَعنِی یَگانَه اَلله گه اِخلاص- عِبادَت قِیلِیشگه) بُویُورِیلگنمَن. وَ مِین بُویسِینگوُچِیلَرنِینگ اَوَّلِی- پِیش قَدَمِیمَن.”

کوُرِینِیب توُرگنِیدِیک، طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیشلِیک اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیشنِی وَ اَلله نِی عِبادَتِینِی مُقَدِّیمَه سِی حِسالَنَدِی. اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش وَ اَلله گه عِبادَت قِیلِیش، مُسُلمانلَرنِینگ عَقِیدَه بِناسِینِی اِیککِینچِی طَبَقَه سِینِی تَشکِیل قِیلَدِی، طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ طاغُوتدَن اوُزاقلَشِیش بُو بِنانِی پای دِیوارِیدِیر؛ بِنانِی اِیککِینچِی طَبَقَه سِینِی هَوانِی اوُستِیگه قوُرِیب بوُلمَسلِیگِینِی هَمَّه مِیز هَم یَحشِی بِیلَمِیز. بَلکِی اَوَّل بُو بِنانِی پای دِیوارِینِی مُستَحکَم قِیلِیش لازِم، بوُندَن سُونگ اِیککِینچِی طَبَقَه گه حَرَکَت قِیلسَه اوُنِی اِیشلَرِینِی عَمَلگه آشِیرسَه بُولَدِی. اَوَّلگِی طَبَقَه نِی پایَه لَرِینِی قَنچَه لِیک عِلم وَ بِیلِیم بِیلَن مُستَحکَم قِیلِینگن بُولسَه، اِیککِینچِی طَبَقَه هَم خَوفسِیزلِیگِی،مُستَحکَملِیگِی جِهَتِیدَن یَحشِی مِیزانگه اِیگه بُولَدِی.

 بُوندَن کِیلِیب چِیقَدِیکِی، طاغوُتنِی تَنِیب اوُنگه کُفر کِیلتِیرِیش مُهِم اِیش بُولِیب، مُسُلماننِی عَقِیدَه سِینِی اَساسِی قِیسِمینِی تَشکِیل قِیلَدِی؛ بَشَرِیَتنِی تَرِیخِی دَوامِیدَگِی بَرچَه پَیغَمبَرلَرنِی رِسالَتِینِی یَرمِی بوُلگن، اَمّا اَگر حاضِر جُودَه کوُپ جَمِیعَتلَرگه بارِیب اوُلَردَن بَرچَه پَیغَمبَرلَر نِیمَه اوُچُون کِیلگن؟- دِیب سُورَسَنگِیز، جُودَه هَم کَم آدَم سِیزگه قُرآنِی جَوابنِی بِیرِیشگه قادِر بُولَدِی، اَگر اوُلَرگه طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش نِیمَه ؟-دِیب سَوال بِیرسَنگِیز،جُودَه کَم آدَم توُغرِی جَواب بِیرَه آلَدِی، اَصلِینِی آلگندَه بُو نَرسَه لَر عَقِیدَه نِی یَرمِینِی تَشکِیل قِیلَدِی.

اَمّا اَگر مَنَه بُو شَخصلَرگه عَقِیدَه نِی اِیککِینچِی طَبَقَه سِی بوُلگن نَرسَه لَر حَقِیدَه سَوال بِیرسَنگِیز، مَثَلاً اوُزِینِی اوُزِی قُرآندَه تَنِیشتِیرگن اَلله نِی تَنِیش وَ اوُنگه اِیمان کِیلتِیرِیش، شَرِیعَتدَه بَیان قِیلِینگن جَنَّت وَ جَهَنَّمنِی تَنِیش وَ اوُنگه اِیمان کِیلتِیرِیش، اَلله یُولِیدَگِی جِهاد، اَلله نِی شَرِیعَتِی بِیلَن حُکم قِیلِیشنِی لازِملِیگِی، اِسلامِی حُکوُمَت، مُسُلمانلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی وَحدَتنِی جایگاهِی، اَلله نِی وَ اوُنِی اَولِیالَرِینِی یَحشِی کوُرِیش، اَلله نِی یَحشِی کوُرگن یُولدَه حَیات وَ اوُلِیمنِی هِدایَت قِیلِیش، یا شوُنگه اوُحشَش مَسَلَه لَر بُویِیچَه سوُرَسَنگِیز، اوُلَرنِی بِیلِیمِی قُرآنگه یَقِین بوُلمَیدِی. اوُلَر اوُنچَه لِیک کوُپ مَعلوُماتگه اِیگه بوُلمَسلِیکلَرِی، تَنِیمَسلِیکلَرِی مُومکِین، یاکِی اوُلَرنِی بِیلِیملَرِی بوُلغَنگن بوُلِیشِی مُومکِین. اَمّا طَهارَت، مِسواک اوُرِیش، اِیرتَلَب وَ کِیچکِی ذِکرلَر، نَمازدَن کِییِینگِی ذِکرلَر، سُنَّت نَمازلَرِی، اِعتِکاف، حِجابنِی رِعایَه قِیلِیش، قَبرنِی اوُستِیگه اوُتِیرِیشدَن پَرهِیز قِیلِیش یاکِی شوُنگه اوُحشَش یوُزلَب مَیدَه مَسَلَه لَر حَقِیدَه سَوال سُورَسَنگِیز عادَتدَه چُودَه کُوپ یَحشِی مَعلوُماتلَرنِی سِیزلَرگه بِیرِیشَدِی. مَنَه بُو بَندَه یِی خُدا بِیر تاماندَن مَنَه بُو مَسَلَه لَر اوُنگه مُهِمراق قِیلِیب کوُرسَتِیلگنِینِی سِیزگه توُشُونتِیرِیب بِیرَدِی یاکِی اوُنِی اوُزِیگه شَرِیعَت مَسَلَه لَرِینِی اِیچِیدَه فَقَط مَنَه شُو نَرسَه لَر اوُنگه مُهِم بوُلِیب کوُرِینگن بوُلَدِی……….

وَ اَگر اوُلَردَن طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ عَقِیدَه نِی باشقَه اِیشلَرِی حَقِیدَه نِیمَه اوُچُون هِیچ نَرسَه بِیلمَسلِیگِی بارَسِیدَه سُورَسَنگِیز، کوُپِینچَه بَهانَه کِیلتِیرِیب اَیتَدِیکِی:  “…مَّا سَمِعْنَا بِهَذَا فِي آبَائِنَا الْأَوَّلِينَ” (مؤمنون/۲۴) بِیزلَر بُو (نوُح اَیتَیاتگن “اَلله یَککَه یَگانَه دِیر”، دِیگن سُوز) نِی اَوَّلگِی آتَه – بابالَرِیمِیزدَن اِیشِیتگن اِیمَسمِیز.

اِنگار بُو جاهِلِیَتدَه اوُزلَرِینِی اَطرافِیدَگِی کِیشِیلَردَن طاغوُت، طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش وَ اِیماننِی باشقَه ضَرُورِی مَسَلَه لَرِی حَقِیدَه اِیشِیتِیشمَگن، یَعنِی طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیش مُهِم بُولَه آلمَیدِی، بُو هَم باشقَه لَرگه قَرَب تَقلِید قِیلِینگن بِیر نَرسَه دِیر.

چُونکِی هَر قَندَی کِیشِی اوُزِی اِیشانگن اوُلامالَرنِی حَق یوُلدَه،دِیب فِکرلَیدِی، مَنَه بُو اوُلامالَر وَ رَهبَرلَرنِینگ یالغان سُوزلَشِی موُمکِین اِیمَس، اوُلَر اِیشانگن مَنَه بُو  اوُلامالَر مَنَه بُو مَذهَبدَه باشقَه لَردَن عالِمراقدِیر. مَنَه بُو خُدانِی بَندَه سِی اَلله تَعالی اِنسانگه عَقل بِیرگنِینِی وَ هَر قَندَی یاشدَه یا هَر قَندَی سَواد طَبَقَه سِیدَه بُولِیشِیدَن قَطعِی نَظَر، حَقنِی باطِلدَن اَجرَتِیب تَشخِیص بِیرِیش قابِیلِیَتِی اوُنگه بِیرِیلگنِینِی هَم اوُنِیتِیب قوُیگن، بُو آدَم هَر قَندَی شَرائِطدَه اوُزِینِی عَقلِینِی باشقَه لَرنِی قوُلِیگه بِیرِیب قوُیمَسلِیگِی کِیرَک.

قُرآن هَم آچِیق- آیدِین، ساددَه زَبان بِیلَن نازِل قِیلِینگن. عَقِیدَه لَر هَم جُودَه هَم ساددَه، تَکرارِی صُورَتدَه وَ داستانلَر، مِثاللَر قالِیبِیدَه …….بَیان قِیلِینگن، هَر بِیر کِیشِی اَلله اوُنگه بِیرگن عَقلنِی مِقیاسِیگه قَرَب بُو آیَتلَردَه فِکرلَب عَقلِینِی یُورگِیزَه آلَدِی وَ فَهملَیدِی. شوُندَی بوُلگچ اوُنِی هِیچ قَندَی بَهانَه قِیلِیشِیگه اوُرِین قالمَیدِی. هَمَّه نِی توُشوُنِیش مِقیاسِی باشقَه لَرگه قَرَگندَه فَرق قِیلَدِی. بِیر کِیشِی باشقَه بِیر کِیشِینِی توُشُونِیش مِقیاسِی بوُیِیچَه فَهملَشِی شَرط اِیمَس.

قُرآن ساددَه وَ هَمَّه اوُنِی توُشُونَه آلَدِی، اَلله تَعالی هَم قُرآندَه عَقِیدَه نِی بَرچَه اوُصُوللَرِینِی ساددَه رَوِیش بِیلَن هَمَّه توُشُونَدِیگن قِیلِیب بَیان قِیلِیب بِیرگن، طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیش “لا اِله” بُولسَه، اوُنِی یَرمِی “الا الله” خُداگه وَ فَرِیشتَه لَرِیگه، آسمانِی کِتابلَرگه،پَیغَمبَرلَرگه، قِیامَت کوُنِیگه، تَقدِیرنِی یَحشِی وَ یامانِیگه اِیمان کِیلتِیرِیشدِیر. عَقِیدَه حُودِّی نَماز،زَکات،رُوزَه، حَج وَ…….اوُحشَش بوُلَرنِی تَفصِیلاتِینِی حَدِیث وَ سُنَّت بِیرَدِیگن وَ اِنسان توُرلِی- هِیل اوُلامالَرنِی نَظَرلَرِینِی اوُرتَه سِیدَه حَیران بوُلِیب قالَدِیگن اَحکاملَرنِینگ اوُصُوللَرِیگه کِیرمَیدِی، بَلکِی نِهایَتدَه ساددَه، رَوشَن وَ کامِل صُورَتدَه قُرآندَه بَیان قِیلِینگن.

اَگر عَقِیدَه شُونچَه لِیک ساددَه وَ هَمَّه گه توُشُونَرلِی بُولمَگندَه، هَر قَندَی کِیشِی قِیامَت کوُنِیدَه: قُرآن وَ  عَقِیدَه بِیز توُشوُنَدِیگن دَرَجَه دَه اِیمَس اِیدِی، دِیب بَهانَه قِیلَه آلَردِی، وَ بُو صُورَتدَه فَقَطگِینَه سَوادلِی کِیشِیلَر،مُلّالَر، مَولَوِیلَر، شَیخلَر، دانِیشمَندلَر اوُنِی توُشُونِیشَر اِیدِی. اَمّا کوُرِیب توُرگنِیمِیزدِیک بُوندَی اِیمَس، عَقِیدَه نِی هَر قَندَی عَقللِی، بالِیغ وَ هَر قَندَی عَقلنِی دَرَجَه سِیدَگِی کِیشِی اوُزِینِی توُشوُنچَه سِینِی اَندازَه سِیگه قَرَب توُشوُنَه آلَدِی وَ اِیمان کِیلتِیرَدِی یاکِی اوُنِی قَبُول قِیلمَیدِی. بُو یِیردَه فَقَط عَقلسِیز کِیشِیلَر، یاش بالَه لَر عُذرلِی بُولِیشَدِی.

یَنَه بِیر مُهِم نوُقتَه شُوکِی، هَر بِیر شَخص تَنها وَ باشقَه لَردَن یَککَه حالدَه قِیامَتدَه حِساب- کِتاب قِیلِینَدِی وَ اوُزِینِی عَقِیدَه دَه  سَوادسِیز بُولگنِی بائِث اِیختِیارِینِی، عَقلِینِی باشقَه لَرگه بِیرِیب قوُیگنِینِی بَهانَه قِیلَه آلمَیدِی وَ اوُزِینِی اِنسان بُولگنِیدَن واز کِیچِیب قُرآندَگِی اَلله نِی شَرِیعَتِینِی عاددِی یوُنَلِیشِیگه قَرشِیلِیک کوُرسَتَه آلمَیدِی.

عَقِیدَه تَقلِید قِیلَدِیگن نَرسَه اِیمَس وَ بِیزلَر هِیچ قَندَی بَهانَه نِی قَبُول قِیلَه آلمَیمِیز. شُو سَبَبلِی هَم عَقِیدَه مِیزنِی توُغرِی یُول آرقَلِی اوُرگنِیشِیمِیز لازِم. طاغوُتنِی تَنِیمَگن کِیشِی قَندَی قِیلِیب طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیشنِی هَم بِیلمَیدِی. حَقِیقَتدَه بُو کِیشِی یُولنِی تَنِیمَسدَن توُرِیب قَندَی قِیلِیب مَقصَدگه یِیتِیب بارَدِی یاکِی بوُلمَسَم مَقصَدگه یِیتِیب بارگوُنِیچَه جوُدَه کوُپ مُشکِلاتلَرگه ، مانِعلِیکلَرگه دوُچار بُولِیشِی موُمکِین، یاکِی عُمُوماًّ یُولنِی یوُقاتِیب قوُیِیب باشقَه جایلَرگه بارِیب قالِیشِی هَم موُمکِین، حُودِّی شوُنگه اوُحشَش جوُدَه کوُپ کِیشِیلَر دِینگه عَلاقَه سِی بُولمَگن گوُرُوهلَرگه کِیرِیب قالِیشَدِی.

طاغُوت سُوزِینِی اِینگ ساددَه مَعناسِی یَعنِی؛ بِیرار نَرسَه یاکِی کِیمسَه نِی عادَتدَگِی حالَتدَن تَجاوُز قِیلِیشِیدِیر. بُو یِیردَگِی اوُنِی اوُزِی تَجاوُز قِیلَدِیمِی یاکِی اوُ راضِی بُولگن حالدَه باشقَه لَر بُو حَقنِی اوُ اوُچُون قائِل بُولِیشَدِیمِی فَرقِی یُوق. اوُزِینِی عادَتدَگِی حالَتِیدَن تاشِیب کِیتگن دَریا گه هَم طوُغیان قِیلدِی،دِییِیلَدِی، اِنسان هَم بِیر مَخلوُقدِیر، مَنَه شوُ مَخلوُق بوُلِیش حَددِیدَه قالِیشِی لازِم، اَگر اوُ اوُزِینِی خالِق بُولگنگه اوُحشَتماقچِی بوُلسَه یاکِی خالِقنِی اِیشِینِی بَجَرماقچِی بُولسَه، اوُ هَم اوُزِینِی حَددِیدَن آشگن بوُلَدِی وَ اوُنگه هَم طوُغیان قِیلگن ، دِییِیلَدِی.

طاغوُت مَصدَر بُولِیب،اَمّا فاعِلنِی مَعناسِینِی بِیرَدِی؛ یَعنِی طاغِی. بُو کَلِیمَه قُرآندَه 8 اوُرِیندَه کِیلگن، بُو سُوزدَن مَقصَد هَم یالغانچِی خُدالَر وَ حَددِیدَن تَجاوُز قِیلگن اِنسانلَردِیر، یَعنِی اوُلَر اوُزلَرِیگه تَأیِین قِیلِینگن چِیگرَدَن اوُتِیب کِیتِیشگن. طاغُوت، طوُغیان ماددَه سِیدَن کِیلِیب چِیقگن صِیغَه یِی مُبالَغَه بُولِیب، حَددِیدَن تَجاوُز قِیلِیش مَعناسِیدَه دِیر، اوُنگه تَأیِینلَنگن چِیگَرَدَن، حَددِیدَن آشِیب کِیتگن یاکِی اوُنِی حَددِیدَن آشِیرِیب یُوبارِیشگن هَر قَندَی نَرسَه گه اَیتِیلَدِی. مَثَلاً تاشدَن هَمَّه نَرسَه یَسَلَدِی؛ اوُی قوُرسَه بُولَدِی وَ اوُنِی واسِیطَه سِیدَه اِیشلَرِیمِیزنِی عَمَلگه آشِیرَمِیز، اَمّا بِیر کِیشِی مَنَه بُو تاشگه اَلله نِی مَخصُوص صِیفَتلَرِینِی بِیرَدِیگن بُولسَه، بُو حَددَن آشِیش بُولَدِی. توُپراق وَ چُوپ هَم شُونگه اوُحشَیدِی، اوُنگه قوُللَرِینِی سُورتِیشَدِی یاکِی بِیز کوُرِیب توُرگن باشقَه اِیشلَرنِی قِیلِیشَدِی وَ اَلله تَأیِین قِیلگن چِیگَرَدَن آشِیرِیب یُوبارِیشَدِی. بُو صُورَتدَه اَنَه اوُشَه تاش وَ چُوپ اَلله تَأیِین قِیلگن حَددَن آشِیرِیب یُوبارِیلگن، شوُ طَرزدَه بُو نَرسَه لَر هَم طاغُوتگه، اِلاه گه اَیلَنَدِی.

حَتّی مَلائِکَه، پَیغَمبَرلَر، اوُتِیب کِیتگن اَولِیالَر، صالِح اِنسانلَر یاکِی هَر قَندَی مَخلوُقنِی هَم تَأیِین قِیلِینگن حَددَن آشِیرِیب یُوبارِیشِیب طاغوُتگه اَیلَنتِیرِیشَدِی. شوُندَی اِیکَن، طاغوُت عُمُومِی لوُغَت بوُلَدِی وَ اَلله نِی اوُزِیگه خاص صِیفَتلَرِینِی بِیرِیلگن وَ اَلله گه اوُحشَش، دِیب تَصَوُّر قِیلِینگن، اَلله دِیک قَبُول قِیلِینگن مَخلوُقگه اَیتِیلَدِی. مَنَه بُو قَبُول قِیلِیش یَعنِی اَصلِیدَه فَقَط اَلله گه خاص بُولگن صِیفَتلَر بِیلَن بُو مَخلوُقگه عِبادَت قِیلِیش، اَلله نِی قانوُنِینِی اوُرنِیگه اوُزِیچَه قانوُن اِیشلَب چِیقَرَدِیگن وَ اوُزِینِی اَلله نِی اوُرنِیگه قوُیِیب اَلله نِی صِیفَتِینِی اوُزِیگه بِیرَدِی، یَعنِی قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش صِیفَتِینِی ؛ بُو حالَتدَه مَنَه بُو شَخص هَم حُودِّی تاش وَ چُوپگه اوُحشَش طاغوُتگه اَیلَنَدِی.

طاغُوتلَر جُودَه کوُپ، اوُلامالَر نِهایَتدَه کوُپ طاغوُتلَرنِی سَنَب اوُتِیشگن، اَمّا اوُلَرنِی اِینگ کَتتَه لَرِی بِیش قِیسمَتدَن عِبارَت:

• اَوَّلگِیسِی: شَیطان.
• اِیککِینچِیسِی: اَلله نِی حُکمِینِی باشقَه لَرنِی حُکمِی بِیلَن اَلمَشتِیرَدِیگن کِیشِیلَر.
• اوُچِینچِیسِی: اَلله نِی قانوُنِیدَن باشقَه قانوُنلَر بِیلَن حُکم قِیلَدِیگن کِیشِیلَر، اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:   يُرِيدُونَ أَن يَتَحَاكَمُواْ إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُواْ أَن يَكْفُرُوا ْبِه(نساء/۶۰)

(اِی مُحَمَّد)، اوُزلَرِینِی سِیزگه نازِل قِیلِینگن نَرسَه گه (قُرآنگه) وَ سِیزدَن اِیلگَرِی نازِل قِیلِینگن نَرسَه لَرگه اِیمان کِیلتِیرگن دِیب حِسابلَیدِیگن (اَیرِیم) کِیمسَه لَرنِینگ شَیطانگه حُکم سُورَب بارِیشنِی اِیستَیاتگنلَرِینِی کوُرمَدِینگِیزمِی؟ حالبُوکِی، اوُلَرگه اوُنگه اِیشانمَسلِیک بُویُورِیلگن اِیدِی، (چوُنکِی) شَیطان اوُلَرنِی بوُتوُنلَی یُولدَن آزدِیرِیشنِی اِیستَیدِی.

• توُرتِینچِیسِی: عِلمِی غَیبنِی اِدَّعا قِیلَیاتگن کِیشِی.
• بِیشِینچِیسِی: آدَملَر (فَقَط اَلله گه خاص بوُلگن ظاهِرِی وَ اِیچکِی) عِبادَتلَرنِی اوُنگه نِسبَتاً قِیلِیشَیاتگن وَ اوُزِی بوُندَن راضِی بوُلگن بِیر شَخصدِیر.

مَنَه بُولَر اِینگ خَطَرلِی وَ وَیرانگر طاغُوتلَر بوُلِیب “طاغوُتلَرنِی رَئِیسلَرِی” نامِی بِیلَن مَشهُوردِیر، اوُلَردَن بَرائَت قِیلِیش هَر بِیر مُسُلمان اوُچُون واجِب بوُلَدِی وَ اوُلَرگه قَرشِی توُرِیشِی لازِم. طاغوُتگه اِیشانمَسلِیک وَ اوُنگه کُفر کِیلتِیرِیش “لا اله الّا الله”نِی یَرمِینِی تَشکِیل قِیلَدِی، مُسُلمان بوُلگن اَمّا طاغوُتگه نِسبَتاً اِیشانمَسلِیک تَنَفُّرگه اِیگه بُولمَگن هَر قَندَی کِیشِی مُسُلمان حِسابلَنمَیدِی وَ اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرمَیدِی. شوُ سَبَبلِی هَم اوُلامالَر اَیتِیشگنکِی: طاغوُتگه اِیشانمَسلِیک قوُیِیدَگِیچَه بُولَدِی، یَعنِی شوُندَی اِیشانچگه یِیتِیب بارِیش لازِم بوُلَدِیکِی، اَلله دَن باشقَه گه قِیلِینَدِیگن عِبادَتنِی باطِل دِییسَن وَ بوُنِی کِیتِیدَن مَنَه بوُندَی اِلاه نِی تَرک قِیلَسَن، اوُندَن نَفرَتلَنِیب بِیزار بُولَسَن، اوُنگه اِیرگشگنلَرنِی کافِر دِیب سَنَیسَن، اوُلَرگه دُشمَنچِیلِیک قِیلَسَن، مَنَه شوُ یِیردَه اَصل کافِرلَر وَ مُرتَدلَر اِسلام دائِرَه سِیدَن چِیقِیب کِیتِیشَدِی.

بِیر شَخصنِی، قانوُننِی یا پراگرَمَّه نِی، مَخلوُقنِی اَلله گه خاص بُولگن صِیفَتلَر، فِعللَرنِی اوُرنِیگه قوُیِیلِیشِی طاغوُتدِیر؛ اِیندِی بُو نَرسَه لَر بَعضِی اوُرِینلَردَه بُولَدِیمِی یا بَرچَه اوُرِینلَردَه مِی فَرقِی یوُق. یَعنِی فَقَط بِیرگِینَه اَلله گه خاص بوُلگن صِیفَتنِی اوُنِی مَخلوُقاتِیگه بِیرَدِیگن بُولسَه، بُو حالَتدَه اَلله نِی اوُرنِیگه قوُیگن وَ طاغوُتگه اِیرگشگن حِسابلَنَدِی.

طاغوُت یَسَب آلِیش زَمِینَه سِیدَه، مُختَصَر بِیر اِیضاح بِیرِیب اوُتِیش لازِم بوُلَدِی،حَق اَلله کِیم؟ وَ باطِل خُدالَر نِیمَه لَر؟ قَندَی قِیلِیب طاغوُتگه اَیلَنتِیرِیب آلِینگن نَرسَه لَرنِی هَمَّه سِیگه اَلله گه خاص بوُلگن صِیفَتلَر بِیرِیلَدِی وَ اَلله باطِل خُداگه اَیلَنِیب قالَدِی؟ اَصلِیدَه اِیسَه شَهادَتَیننِی اَوَّلگِی قِیسمَتِیدَه “لا اله” دِییِیلگندَه بُو نَرسَه لَرنِی رَد قِیلِینِیشِی کِیرَک اِیدِی. آلدِین هَم  اَیتِیب اوُتگنِیمِیزدِیک طاغُوت کَلِیمَه سِی قُرآندَه 8 اوُرِیندَه کِیلگن وَ اوُندَن مَقصَد هَم یالغان خُدالَر بُولگن. شوُ سَبَبلِی هَم اِیشنِی باشِیدَیاق یالغان خُدالَر “لا اله” لَفظِی بِیر رَد قِیلِینِیشِی یا آیاق- آستِی قِیلِینِیشِی لازِم، باشقَه چَه اِصطِلاح بِیلَن اَیتگندَه اِیسَه کُفر کِیلتِیرِیش کِیرَک.

بُو یِیردَه بَعضِی بِرادَرلَر وَ آپَه- سِینگِیللَر اوُچُون اَلله نِیمَه؟- دِیگن سَوال توُغِیلِیشِی مُومکِین. اَلله اِنکار قِیلِیشگه وَ کُفر کِیلتِیرِیشگه بُویُورگن یالغان خُدالَر هَم مَوجُودمِی؟

خُدایِی حَق یَعنِی اَلله؛ اوُ مِین وَ سِیزنِی وَ تَمامِی مَوجُوداتلَرنِی خَلق قِیلگن ذاتدِیر، بُوتُون جَهاننِی مالِیکِی، قِیامَت کوُنِینِی مالِیکِی، رَزّاق، اِدارَه قِیلوُچِی، حاکِم وَ قانُون چِیقَرُوچِی، بِیزلَرنِی هَمَّه مِیزنِی وَ بَرچَه اوُلِیب تِیرِیلَدِیگن مَخلوُقاتلَرنِی اوُلدِیرُوچِی، تِیرِیلتِیرُوچِی ذات، حِساب- کِتاب وَ جَزا وَ مُکافات، جَنَّت وَ جَهَنَّم هَم اوُ ذاتنِی اِیختِیارِیدَه دِیر، بَرچَه نَرسَه نِی اوُستِیدَه مُطلَق وَ چِیگَرَه سِی یُوق قُدرَتگه اِیگه. قانوُن چِیقَرِیش وَ حُکم تَأیِین قِیلِیش هَم اوُ ذاتنِی قوُلِیدَه دِیر.

بوُ صُورَتدَه ، مَنَه شوُنچَه عَظَمَت وَ قُدرَتنِی اِیگه سِی بوُلگن خُدا سِیغِینِیشگه وَ سُوزِیگه اِطاعَت قِیلِیشگه لایِیق بُولگن یَگانَه  اِلاه بُولَه آلَدِی. شوُ سَبَبلِی هَم، مَنَه شوُ اَلله اوُزِی یَرَتگن نَرسَه لَرگه، مَخلوُقاتلَرگه اِسلام دِیب ناملَنگن پراگرَمَّه، قانوُن وَ شَرِیعَتنِی چِیقَرگن وَ مَنَه بُو دُنیادَگِی بَرچَه عِبادَتلَرِیمِیزنِی یَعنِی اِیشلَرِیمِیزنِی، شَخصِی حَیاتِیمِیزنِی، عائِلَه وِی اِیشلَرِیمِیزنِی، اِجتِمائِی حَیاتِیمِیزنِی، حُکوُمَتنِی، اِقتِصادنِی، تَعلِیم وَ تَربِیَه نِی حَتَّی وَفات تاپَه دِیگن رَوِیشِیمِیزنِی هَم فَقَط اوُ ذاتنِی اوُزِیگه خاص وَ اوُ ذاتنِی قانوُنِینِی یوُلِیدَه بُولِیشِی لازِم.

قُلْ إِنَّ صَلاتي‏ وَنُسُکي‏ وَمَحْيايَ وَمَماتي ‏لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ(انعام/۱۶۲)،  اَیتِینگ ( اِی مُحَمَّد) : “اَلبَتَّه، نَمازِم، عِبادَتلَرِیم، حَیاتوُ- مَماتِیم بُوتوُن عالَملَرنِی پَروَردِیگارِی بوُلمِیش اَلله اوُچُوندِیر.

شوُندَی بُولگچ، خالِق بُولَه آلمَیدِیگن هَر قَندَی مَوجُودات بُویرُوق بِیرُوچِی (اَمر وَ نَهِی قِیلوُچِی) بُولَه آلمَیدِی. اَلبَتَّه اَلله بوُیُورُوچِی بُولِیشِی کِیرَک،چوُنکِی خالِقدِیر، اوُ ذاتنِی اوُزِی هَمَّه نَرسَه نِی بِیر اَندازَه دَه، مُعَیَّن کَیفِیَتدَه  یَرَتگن وَ مَنَه بُو مَوجُوداتنِی مُشکِلاتلَرِینِی وَ حَل قِیلوُچِی یُوللَرِینِی یَحشِی بِیلَدِی وَ تَنها اوُ ذاتنِی اوُزِی اوُلَرنِی قَندَی قِیلِیب اِدارَه قِیلِیشنِی، کانترال قِیلِیشنِی بِیلَدِی؛ شوُندَی اِیکَن، اوُ ذاتدَن باشقَه هِیچ قَندَی کِیمسَه نِی قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش، حُکمرانلِیک قِیلِیشگه حَققِی یُوق.

ناحَق وَ باطِل خُدا هَم یَعنِی: هَوایِی نَفس وَ بَرچَه حُطُوات، قانُونلَر،پراگرَمَّه لَر، کَنَللَر وَ اَلله دَن باشقَه لَر تامانِیدَن وُجُودگه کِیلگن وَ اَلله نِی قانوُنلَرِی، پراگرَمَّه لَرِینِی مُقابِلِیدَن اوُرِین آلگَن عِبادَتلَردِیر. مَثَلاً:

1. حاضِرگِی زَماندَگِی اوُتگن عَصرلَردَن قالگن یاکِی باشقَه مِلَّتلَردَن کِیرِیب کِیلگن جُودَه کوُپ آداب وَ رَسم- رُسُوملَر، اَلله نِی  شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَر وَ رَسُول الله صَلی الله عَلَیهِ وَسَلمنی سُنَّتلَرِی بِیلَن آشکارَه مُخالِفَتگه اِیگه. بُو وَضِیعَتدَه، شَرِیعَتگه خِلاف بُولگن مَنَه بُو آدابلَر، رَسم- رُسُوملَرنِی اوُزِی خُداگه اَیلَنِیب قالگن وَ بِیر گوُرُوه جاهِل آدَملَر هَم مَنَه بُو رَسم- رُسُوملَرنِی بَجَرِیش آرقَلِی اوُلَرگه  سِیغِینِیشیَپتِی. حُودِّی بِیر توُدَه آدَملَر تامانِیدَن ذِکر وَ عِبادَت صِیفَتِیدَه قِیلِینَیاتگن بَدَننِی یَرَدار قِیلِیش یاکِی تِیشِیشگه اوُحشَش اِیشلَر مِثال بُولَه آلَدِی. بُولِیب هَم اَلله تَعالی بَدَنگه ضَرَر یِیتکَزِیشدَن آچِیق- آیدِین مَنع قِیلگن. مَنَه بُو جاهِلِی آداب وَ رُسُوملَر “تایپُوسام” عُنوانِی آستِیدَگِی هِندلَرنِی بِیر بَیرَمِیگه تِیگِیشلِی نَرسَه بُولِیب، شَخصلَر اوُندَه هِندلَرنِینگ “مُورُوگان” ناملِی خُداسِیگه اوُزلَرِینِی قَنچَه لِیک اِعتِقادلَرِی بارلِیگِینِی اِثباتلَب  کوُرسَتِیش اوُچُون بوُندَی اِیشلَرنِی قِیلِیشگن. مَنَه شوُنگه اوُحشَش هِندلَرنِینگ جُودَه کوُپ خُرافاتلَرِی بِیزلَرنِی بَعضِی جَمِیعَتلَرِیمِیزدَه بِیر نِیچَه نَسلدَن بُویان رائِج بُولگن وَ جاهِلِی مَدَنِیَت عُنوانِی آستِیدَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی بَرابَرِیدَگِی طاغوُتگه اَیلَنگن. پِیچاقلَش وَ چاپقِی بِیلَن اوُرِیشگه اوُحشَش……..

یاکِی بُولمَسَم بِیر گوُرُوه آدَملَر تامانِیدَن چَهارشَنبَه سُورِی، دِیب عَمَلگه آشِیرِیلَدِیگن خُرافاتلَر هَم شُونِی جُملَه سِیگه کِیرَدِی، آلاو یاقِیب آلِیب اوُنِی اوُستِیدَن سَکرَشَدِی یاکِی اوُنِی اَطرافِینِی طَواف قِیلِیشَدِی یاکِی یِیر تِیپِینِیشلَر، رَقص بِیلَن اَیلَنِیشَدِی یاکِی 13 رَقَمِینِی نَجَس دِیب سَنَشَدِی وَ یَهُودِیلَرنِی پوُرِیم ناملِی بَیرَملَرِیگه اِیرگشِیب 13 کوُنِی اوُیدَن تَشقَرِیشگه چِیقِیب کِیتِیشَدِی وَ …….جاهِلِیَت تامانِیدَن نَورُوز قالِیبِیدَه طاغوُتگه اَیلَنتِیرِیلگن هَمَّه نَرسَه لَر یَنگِی یِیلدَه اِنسانلَرنِی تَقدِیرِیگه ، طَبِیعَتگه  نِسبَتاً اَلله تَعالی نِی یانِیدَه حَیاتلَرِیگه تَأثِیر قِیلَدِیگن نَرسَه لَر باردِیک قِیلِیب کوُرسَتِیشیَپتِی، بوُ یَعنِی جاهِلِیَت، شِرک وَ طاغُوتلَر اَلله نِی یانِیگه قُویِیب سِیغِینِیلِیشِی لازِم، دِیگنِی بُولَدِی.

• یالغان خُدالَرنِی یَنَه بِیرِی، غَیرِی شَرعِی قانوُنلَر اِیشلَب چِیقَرَدِیگن کِیشِیلَردِیر. اَلله نِی قانوُنِینِی باشقَه قانوُن وَ پراگرَمَّه بِیلَن اَلمَشتِیرِیشَدِی. بَشَر طَرَفِیدَن اِیشلَب چِیقَرِیلگن قانوُنلَر یاکِی سِکوُلَرِیزم دِینِی، شَرِیعَت وَ دِیننِی حوُدِّی اوُزِیدِیر. بُولَر اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه قَرشِی رَوِیشدَه یازِیلگن قانوُن وَ پراگرَمَّه لَر بوُلِیب، اوُندَه شَخصِی، اِجتِمائِی، اِقتِصادِی، سِیاسِی حَیاتنِی اِدارَه قِیلِیش یوُللَرِی، اَرزِیش وَ زِدِّی اَرزِیش، جَزالَشلَر، حَیاتگه آئِد بَرچَه اِیشلَر مُشَخَّص قِیلِینگن.

مَنَه بُوندَی قانوُنلَر یازگن یاکِی اوُنِی اِیشلَرِیدَه اِیشتِراک اِیتگن کِیشِیلَر، اوُزلَرِیگه خُدانِی صِیفَتِینِی بِیرِیشگن وَ خُداگه اَیلَنِیشگن، چوُنکِی بوُندَی اِیش تَنها اَلله نِی حَققِیدِیر؛ مَنَه شوُندَی قانوُنلَرگه طَرَفدارلِیک قِیلگن، نَظَر بِیرگن کِیشِیلَر هَم، اَلله نِی دِینِی وَ قانوُنِی بِیزنِی دَردِیمِیزگه یِیمَیدِی، اوُنِی هاحلَمَیمِیز، دِییِیشگن بُولَدِی وَ اوُلَر اَلله دَن باشقَه خُدانِی تَن آلِیشگن ، یَعنِی اوُشَه قانوُنلَرنِی یازگن کِیشِیلَرنِی تَن آلِیشگندِیر. قُرآن وَ سُنَّتدَه اَیتِیلِیشِیچَه:    – أَلا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ تَبارَکَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمينَ (اعراف/۵۴)  آگاه بوُلِینگِیزکِیم، یَرَتِیش وَ بُویُورِیش فَقَط اوُنِیکِیدِیر. بَرچَه عالَملَر پَروَردِیگارِی- اَلله بُویُوکدِیر.

إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّهِ (انعام/56) حُکم قِیلِیش فَقَط اَلله نِینگ اوُزِیگه خاصدِیر.

أَمْ لَهُمْ شُرَکاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّينِ مالَمْ يَأْذَنْ بِهِ اللَّهُ (شوری/۲۱)، بَلکِی اوُلَر (مَکَّه مُشرِکلَرِی) اوُچُون (کُفر وَ شِیرک کَبِی) اَلله بُویُورمَگن نَرسَه لَرنِی- “دِین” نِی، اوُلَرگه شَرِیعَت قِیلِیب بِیرگن شِیرِکلَرِی- بوُتلَرِی باردِیر؟!

وَاللَّهُ يَحْکُمُ لامُعَقِّبَ لِحُکْمِهِ (رعد/۴۱)،  اَلله حُکم قِیلوُر- اوُنِینگ حُکمِینِی تِیکشِیرُوچِی بوُلمَس.

اَمّا جاهِل آدَملَر تامانِیدَن سَیلَنگن پَرلَمِینت اَعضالَرِی مَنَه بُو قانُون اِیشلَب چِیقَرِیش حَققِی تَنها اَلله نِی اوُزِیگه خاص بوُلِیشِیگه راضِی اِیمَسلَر. شوُ سَبَبلِی هَم اَلله نِی صِیفَتلَرِیدَن بوُلمِیش قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش حَققِینِی اوُزلَرِیگه خاص قِیلِیب آلِیب،اوُزلَرِینِی اَلله نِی اوُرنِیگه قوُیِیشگن وَ هَوایِی- نَفسلَرِیگه، آدَملَرنِی اِیستَکلَرِیگه اِیرگشِیب قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیشَدِی،حَلال وَ حَرامنِی تَأیِین قِیلِیشَدِی، اِیشلَرنِی آزاد وَ مَمنُوع قِیلِیشَدِی، واجِب تَأیِینلَشَدِی وَ تَأیِینلَنگن اِیشلَردَن بُویِین تاولَیدِیگن بوُلِیشسَه، جَزالَرنِی اِجرا قِیلِیشَدِی. حَیاتدَگِی بَرچَه اِیشلَر اوُچُون حُودِّی اَلله قانوُن تَأیِین قِیلگنِیدِیک قانوُن تَأیِینلَشَدِی، اوُزلَرِینِی نَظَرلَرِی آرقَلِی شوُندَی مَوجُوداتلَرنِی اوُزلَرِیگه نَمایَندَه قِیلِیب سَیلَگن آدَملَر هَم، فَقَطگِینَه اَلله اوُلَرنِی خُداسِی بوُلِیشِیگه قَناعَت قِیلِیشمَگن اِیدِی. شوُ سَبَبلِی هَم پَرلَمِینت عِبادَتگاهلَرِیدَه بُویرُوقلَرنِی صادِر قِیلَدِیگن یالغان خُدالَرنِی اوُزلَرِیگه تَأیِینلَب آلِیشگن.

• بِیر گوُرُوه کِیشِیلَر تامانِیدَن یالغان خُدا وَ اِلاهگه اَیلَنگن اوُرِینلَرنِی یَنَه بِیرِی، بِیرلَشگن مِللَتلَر تَشکِیلاتِینِینگ سِکوُلارِیستِیک قانوُنلَرِیدِیر، بُو هَم اوُزِیچَه بِیر خُدا بوُلِیب قانوُنلَر جَمعلَنمَسِینِی اِیشلَب چِیقَرگن، بُو قانوُنلَر بُویِیچَه اَحزابلَر، مِللَتلَر اوُزلَرِینِی مُشکِلاتلَرِینِی حَل قِیلِیش اوُچُون مُراجَعَت قِیلِیشَدِی، حُودِّی مُسُلمانلَر مُشکِلاتلَرِی، اِیختِلافلَرِینِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَر وَ پَیغَمبَرنِی سُنَّتلَرِیگه مُراجَعَت  قِیلِیشگنِیدِیک.

اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُوْلِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌوَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا (نساء/۵۹)،  اِی مُؤمِنلَر، اَلله گه اِطاعَت قِیلِینگِیز وَ پَیغَمبَرگه هَمدَه اوُزلَرِینگِیزدَن بوُلگن (یَعنِی مُسُلمان) حاکِملَرگه بوُیسِینِینگِیز! باردِییُو بِیران نَرسَه حَقِیدَه تَلَشِیب قالسَنگِیز،- اوُ نَرسَه نِی اَلله گه وَ پَیغَمبَرِیگه قَیتَرِینگِیز! مَنَه شُو یَحشِیراق وَ چِیرایلِیراق یِیچِیمدِیر.

چُونکِی اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلگنکِی: 

وَمَاكَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَامُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَن يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ وَمَن يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُّبِينًا (احزاب/۳۶)،  اَلله وَ اوُنِینگ پَیغَمبَرِی بِیر اِیشنِی حُکم قِیلگن- بُویُورگن وَقتِیدَه بِیرار مُؤمِن وَ مُؤمِینَه اوُچُون (اَلله نِینگ حُکمِینِی قوُیِیب) اوُز اِیشلَرِیدَن اِیختِیار قِیلِیش جائِز اِیمَسدِیر. کِیم اَلله وَ اوُنِینگ پَیغَمبَرِیگه عاصِی بُولسَه، بَس اوُ آچِیق یُولدَن آزِیش بِیلَن یُولدَن آزِیبدِی.

باشقَه بِیر اوُرِیندَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:     فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لَايَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْلِيمًا (نساء/۶۵)،  یُوق، پَروَردِیگارِینگِیزگه قَسَمکِی، تا اوُلَر اوُز اوُرتَلَرِیدَه چِیقگن کِیلِیشماوچِیلِیکلَردَه سِیزنِی حُکم قِیلمَگوُنلَرِیچَه وَ کِییِین سِیز چِیقَرگن حُکمدَن دِیللَرِیدَه هِیچ قَندَی تَنگلِیک تاپمَی، توُلَه تَسلِیم بُولمَگوُنلَرِیچَه – بُویسِینمَگوُنلَرِیچَه ذِینهار مُؤمِن بُولَه آلمَیدِیلَر.

بِیرلَشگن مِللَتلَر تَشکِیلاتِینِی قانُونلَرِی وَ پراگرَمَّه لَرِی، مُسُلمانلَر یَشَیدِیگن دِیارلَردَگِی مَحَلِّی طاغوُتلَرنِی آلدِیدَه شوُندَی بِیر جایگاهگه یِیتِیب بارگنکِی، اوُلَر بُو قانوُنلَرنِی فایدَه سِی اوُچُون اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی، پراگرَمَّه لَرنِی بِیر چِیتگه سُورِیب قوُیِیشگه هَم تَیّاردِیرلَر، حَتّی اوُزلَرِینِی دَرس کِتابلَرِیدَگِی 2030 اوُرِیننِی قَندَی طَتبِیق قِیلِینِیشِیگه بِیر نَظَر تَشلَسَنگِیز، بِیرلَشگن مِللَتلَر طاغوُتِینِینگ مُسُلمانلَرنِینگ اَصلِی دِیارِی، وَحِی نازِل بوُلگن دِیار، حَرَمِی شَرِیفنِی دِیارِی، رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی مَملَکَتلَرِی بُولمِیش یِیرگه قَنچَه لِیک تَأثِیر کوُرسَتگنِینِی وَ اِمِیرِکَه، اِسرائِلنِی قوُلِ آستِیدَگِی تَشکِلاتنِی تَصَرُّفِیگه اوُتگنِینِی توُشُونِیب آلَسِیزلَر. [2]

•  بِیر گوُرُوه کِیشِیلَرنِی نَزدِیدَه یالغان خُداگه، اِلاهگه اَیلَنگن اوُرِینلَرنِی یَنَه بِیرِی، قَرِینداشچِیلِیک عَلاقَه لَرِیدِیر. یَعنِی بُو آدَملَرنِی نَزدِیدَه قَرِینداشچِیلِیک عَلاقَه لَرِی هَم سِیغِینَدِیگن بُوتگه اَیلَنگن. اوُز حالِیچَه بِیر بُوتدِیر. یَعنِی مَثَلاً فَلانچِی مِینِی قَومِیم وَ قَرِینداشِیم یاکِی حانَدانِیم یا طائِفَمدَن بوُلگنِی اوُچُون یَحشِی کوُرَمَن وَ اوُنِی غالِب بُولِیشِیگه حَرَکَت قِیلَمَن، اوُنِی کافِر وَ مَرتَد بُولِیشِی مُهِم اِیمَس، بُو نَرسَه عَلاقَه لَرگه تَأثِیر قِیلمَیدِی وَ اَگر قَرشِیسِیدَگِی شَخص مُسُلمان بوُلگن تَقدِیردَه هَم اوُنِی تَشلَب قوُیمَیدِی، اَگر مَنَه بُو ظالِم، مُرتَد بُولگن مِللَتداشِیگه بِیر نَرسَه دِییِیلَدِیگن بوُلسَه، ناراضِی بوُلَدِی یاکِی بِیز کوُرگن باشقَه مُناسَبَتلَرنِی بِیلدِیرِیشَدِی. اَصلِیدَه اِیسَه اَلله تَعالی تَأکِیدلَب بَیان قِیلَدِیکِی:  إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ(حجرات/10)،  مُؤمِنلَر هِیچ شَک- شُبهَه سِیز آغَه – اِینِیلَردِیر. بَس، سِیزلَر اِیککِی آغَه – اِینِینگِیزنِی اوُرتَسِینِی اوُنگلَب قوُیِینگلَر! اَلله دَن قوُرقِینگلَر- شایَد اوُ ذات تامانِیدَن بوُلَدِیگن رَحمَتگه اِیرِیشسَنگِیز.

قِیامَت کوُنِیدَه هَم هِیچ قَندَی قَوم وَ قَرِینداشچِیلِیک عَلاقَه لَرِی هِیچ کِیمنِی دَردِیگه یِیمَیدِی، قِیامَتنِی صَحنَه لَرِی بِیزلَرگه مَنَه بُو واقِیعِیَتنِی کوُرسَتِیب توُرِیبدِی. اَلله مُتَعال مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:     يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ * وَأُمِّهِ وَأَبِيهِ * وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِيهِ * لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ *(عبس/34-37)   اوُ کوُندَه کِیشِی اوُز آغَه- اِینِیسِیدَن هَم، آنَه سِی وَ آتَه سِیدَن هَم، حاتِینِی-یُو بالَه – چَه قَه سِیدَن هَم قاچوُر!

• سِکوُلارِیستلَر تامانِیدَن بِیزنِی مِللَتِیمِیزنِی آرَسِیدَه رائِج بوُلگن یالغان خُدالَر، اِلاهلَردَن یَنَه بِیرِی، مِللَتچِیلِیک عَقِیدَه سِی وَ نَسِیانالِیزمدِیر. بُو هَم جُودَه کوُپ آدَملَر سِیغِینَیاتگن خُدالَرنِی بِیرِی حِسابلَنَدِی. کوُرد، عَرَب، توُرک، هوُرامِی، پَشتوُن، تاجِیک مِللَت پَرَستلِیگِیگه اوُحشَش……….

بِیرِینچِی بوُلِیب نَجادِینِی باشقَه لَردَن اَفضَل اِیکَنِینِی اِدَّعا قِیلگن کِیمسَه، آدَمنِی بَرابَرِیدَگِی شَیطان بوُلگن اِیدِی، یَعنِی اَلله نِی حُکمِینِی بَرابَرِیدَه نَجاد پَرَستلِیکنِی وُجُودگه کِیلتِیرگن.

  قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلَّا تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ ۖ قَالَ أَنَا خَيْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِي مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِينٍ (اعراف/12)  (الله) دِیدِی: “سِینگه بُویُورگن پَیتِیمدَه نِیمَه سِینِی سَجدَه قِیلِیشدَن توُسَدِی؟”  “مِین اوُندَن یَحشِیراقمَن. مِینِی آلاودَن یَرَتگنسَن. اوُنِی اِیسَه لایدَن یَرَتدِینگ”، دِیدِی اوُ.

بِیر گوُرُوه کِیشِیلَر اَلله نِی قانوُنِینِی اوُرنِیگه اِلاه قِیلِیب آلِیب سِیغِینَیاتگن طاغوُتلَر، جاهِلِیَتدَن پَرهِیز قِیلِیش بارَسِیدَه اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:       یا أیُّهَا النّاسُ إِنَّا خَلَقناکُم مَن ذَکَرٍ وَ أُنثَی وَ جَعَنَاکُم شُعُوباً وقَبَائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکرَمَکُم عِندَاللّهِ أَتقَاکُم إِنَّ اللهَ عَلیم خبیر(حجرات/ 13)،  اِی اِنسانلَر، دَرحَقِیقَت بِیز سِیزلَرنِی بِیر اِیرکَک (آدَم) وَ بِیر عَیال (هَوا)دَن یَرَتدِیک هَمدَه بِیر-بِیرِینگِیز بِیلَن تَنِیشِینگلَر (دوُست- بِرادَر بُولِیشِینگلَر) اوُچُون سِیزلَرنِی (توُرلِی-توُمَن) حَلقلَر وَ قَبِیلَه- اِیلَتلَر قِیلِیب قوُیدِیک. اَلبَتَّه سِیزلَرنِینگ اَلله نَزدِیدَه اِینگ حُرمَتلِیراغِینگِیز تَقوادارراغِینگِیزدِیر. اَلبَتَّه اَلله بِیلگوُچِی وَ آگاهدِیر.

اَمّا بِیر گوُرُوه کِیمسَه لَر اَصلِی مُهِم بوُلگن نَرسَه گه آرقَه قِیلِیب، طاغوُتنِی، قَومپَرَستلِیکنِی، نَجادنِی اوُنِی اوُرنِیگه قوُیِیب آلِیشَدِی وَ هَمَّه نَرسَه نِی مِعیارِی قَوم وَ نَجاد بُولَدِی.

نَمُونَه صِیفَتِیدَه کِیلتِیرَدِیگن بُولسَک، سِیز کوُرد بوُلگنِینگِیز اوُچُون سِیزگه کوُردنِی یَحشِی کوُرِیشلِیک واجِب قِیلِینگن! نِیمَه اوُچُون؟ چوُنکِی اوُ کوُرد، شوُ حالاص. اِیندِی مَنَه بُو کوُرد مُسُلمان بوُلَدِیمِی یا کافِرمِی، مُرتَدمِی، اَلله پَرَستمِی یا یَزِیدِی شَیطانپَرَستمِی، پاکِیزَه آدَممِی یا بوُزوُقمِی، ظالِم یا عادِلمِی؛ مَنَه بوُلَر مُهِم اِیمَس، بُو آدَم کوُرد بوُلَر اِیکَن هَمَّه حُقوُقلَردَن فایدَلَنَه آلَدِی وَ اوُنِی حِمایَه قِیلِیش لازِم، سِین هَم اوُنِی غالِب بوُلِیشِی اوُچُون حَرَکَت قِیلِیشِینگ کِیرَک، اِیندِی اَگر بِیر کِیشِی مَنَه بُو کوُردنِی مُقابِلِیگه توُرِیب آلسَه وَ بُو کِیشِی سِیتَم کوُرگن مِللَتِی کوُرد بُولمَگن یَگانَه اَلله گه سِیغِینَدِیگن وَ جَمِیعَتدَه شَرِیعَت قانوُنلَرِینِی طَتبِیق قِیلِینِیشِینِی طَرَفدارِی بوُلگن کِیشِی بوُلَدِیگن بُولسَه هَم، اَلبَتَّه اَنَه اوُشَه کوُردنِی حِمایَه قِیلِینِیشِی شَرط.

قُرآننِی بُو یِیردَگِی خَبَرِی اَلله نِی دوُستلَرِی (مُؤمِنلَر) بِیلَن دوُست بوُلِیش وَ اَلله نِی دُشمَنلَرِی (کافِرلَر) گه قَرشِی دُشمَنچِیلِیک قِیلِیشدِیر، قَومپَرَستلِیک وَ مِللَتچِیلِیک، نَجادپَرَستلِیکگه اَساسلَنگن نَسِیانالِیزم پَروَردِیگارنِی بوُیرُوغِیگه قَرشِیدِیر، اِیندِی مَنَه بُو جاهِلِیَت وَ طاغُوت یَساوچِیلَرگه بُوندَی دِییِیشِیمِیز کِیرَک:   «قُلْ أَأَنْتُمْ أَعْلَمُ أَمِ اللَّهُ» (بقره/140)  “اَیتِینگ (اِی مُحَمد)، اوُلَرنِینگ دِینلَرِینِی سِیزلَر یَحشِیراق بوُلَسِیزمِی یاکِی اَلله مِی؟ “

چُونکِی اَلله تَعالی نَجاد،قَوم وَ قَرِینداشچِیلِیکنِی نَظَرگه آلمَگن حالدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَاتَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَعَدُوَّکُمْ أَوْلِیَاءَ تُلْقُونَ إِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ»(ممتحنه/1)،

اِی مُؤمِنلَر، مِینِینگ دُشمَنِیم وَ سِیزلَرنِینگ دُشمَنلَرِینگِیز (بوُلگن مُشرِکلَر)نِی دوُست توُتمَنگلَر! سِیزلَر اوُلَرگه دُوستلِیک (حَقِیدَه هَم- خَبَر) یُوبارُورسِیزلَر، حالبُوکِی اوُلَر سِیزلَرگه حَق (دِین وَ قُرآن) گه کافِر بوُگندِیرلَر!

«وَمَنْ یَفْعَلْهُ مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِیلِ» (ممتحنه/1)،  سِیزلَردَن کِیم شُو (اِیش) نِی قِیلسَه، بَس، اَنِیقکِی، اوُ توُغرِی یُولدَن آزِیبدِی!

«لَا تَجِدُ قَوْمًا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ یُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ کَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ» (مجادله/22)،  اَلله گه وَ آخِیرَت کوُنِیگه اِیمان کِیلتِیرَدِیگن قَومنِینگ اَلله وَ اوُنِینگ پَیغَمبَرِی چِیزگن چِیزِیقدَن چِیقگن کِیمسَه لَر بِیلَن – گرچِی اوُلَر اوُزلَرِینِینگ آتَه لَرِی، یاکِی اوُغِیللَرِی، یاکِی آغَه- اِینِیلَرِی، یاکِی قَرِینداش- اوُرُوغلَرِی بوُلسَه لَر-دَه- دُوستلَشَیاتگنلَرِینِی تاپمَسسِیز.

سِکوُلار کافِرلَر بِیلَن دُوست بُولِیشنِی آخِیرِی، اَحزابلَر وَ سِکوُلار حُکوُمَتلَر، کافِرلَر وَ مَحَلِّی طاغوُتلَرگه اِیرگشِیشگه وَ اِطاعَت قِیلِیشگه بائِث بوُلَدِی، کوُردلَرگه اوُحشَش قَوملَرنِینگ جوُدَه کوُپ مُصِیبَتلَرگه دوُچار بوُلِیشلَرِیگه ، مَنَه شُو دوُستلِیکلَر، اِطاعَت قِیلِیشلَر سَبَب بوُلگن. اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: 

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تُطِیعُوا الَّذِینَ کَفَرُوا یَرُدُّوکُمْ عَلَی أَعْقَابِکُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِرِینَ» (آل عمران/149)،

اِی مُؤمِنلَر، اَگر کافِرلَرگه اِطاعَت قِیلسَنگِیز، سِیزلَرنِی کِیتِینگِیزگه (کُفرگه) قَیتَرَدِیلَر. بَس، زِیان کوُرگوُچِیلَرگه اَیلَنِیب قالَسِیزلَر.

«بَلِ اللَّهُ مَوْلَاکُمْ وَهُوَ خَیْرُ النَّاصِرِینَ» (آل عمران/150)  یُوق،( اوُلَر سِیزلَرنِینگ دُوستِینگِیز اِیمَس، بَلکِی) اَلله حاجَنگِیزدِیر. وَ اوُ ذات اِینگ یَحشِی یاردَمچِیدِیر.

اَبِی داوُدنِی سوُنَنِیدَه کِیلتِیرِیلِیشِیچَه رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی: 

لَیسَ مِنّا مَن دَعا إلی عَصَبِیةٍ، و لَیسَ مِنّا مَن قاتَلَ (عَلی) عَصَبِیةٍ، و لَیسَ مِنّا مَن ماتَ عَلی عَصَبِیةٍ[3]،

“مِللَتچِیلِیکگه دَعوَت قِیلگن یاکِی مَنَه بُو یوُلدَه جَنگ قِیلگن یا مَنَه بوُندَی تَفَکُّر بِیلَن اوُلگن وَ دُنیادَن اوُتِیب کِیتگن کِیمسَه بِیزلَردَن اِیمَس.”  مَنَه بُو رَحمَةُ لِلعالَمِین بُولگن ذاتنِینگ اوُزلَرِیگه بُوندَی طاغوُتنِی، اِلاهنِی یَسَب آلگن کِیشِیلَرگه اَیتگن سُوزلَرِیدِیر.

اِیککِی مُسُلماننِی یَعنِی بِیرِی مُهاجِر وَ اِیککِینچِیسِی اَنصارِی بُولگن کِیشِیلَرنِی اوُرتَسِیدَه بِیر تارتِیشُو یُوزَگه کِیلگن پَیتدَه، اوُلَرنِی هَر بِیرِی اوُزِینِی قَومِینِی یاردَمگه چَقِیرَدِی، شوُندَه رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:   «أَبِدَعْوَی الجَاهِلیةِ وأنا بَیْنَ أَظْهُرِکُمْ[4]»   مِین سِیزلَرنِی آرَنگِیزدَه بُولِیب توُرِیب جاهِلانَه فَریادلَرنِی قِیلیَپسِیزلَرمِی؟

مادامِیکِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی یوُلدَه بُولِیشسَه وَ گُوناهکار بُولِیشمَیدِیگن بوُلسَه، بِیزلَر اوُزِیمِیزنِینگ قَومِیمِیزنِی حِمایَه قِیلَمِیز وَ نَتِیجَه دَه اوُزِیمِیز هَم گوُناهکار بُولمَیمِیز. اَبُو داوُدنِی سُونَنِیدَه کِیلتِیرِیلِیشِیچَه، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَرکِی:    «خَیرُکمُ المُدافِعُ عَن عَشیرَتِهِ ما لَم یأثَمْ»^[5]،  سِیزلَرنِی اِینگ یَحشِیراغِینگِیز گوُناهکار بوُلمَگن حالدَه اوُزِینِی قَرِینداشِینِی حِمایَه قِیلگن کِیشِیدِیر.

 سِیزلَر (نَتانِی اَعضاسِی بوُلگن) توُرکِیَه گه اوُحشَش سِکوُلار مُرتَدلَرنِی، کافِرلَرنِی اِخوانُ الشَّیاطِین بَهانَه سِی بِیلَن یاکِی توُرک بوُلگنلِیگِی سَبَبلِی حِمایَه قِیلِیب گوُناهکار بوُلمَدِینگِیزمِی؟ کوُمَلَه وَ دِماکرَت وَ طالِبانِینِی قالدِیقلَرِی بوُلگن کافِر حِزبلَرنِی ،مُرتَد سِکوُلارلَرنِی ،بارزانِینِی گوُرُوهِینِی، اوُجَلاننِی اِیشچِیلَر حِزبِی بُولگن کامُّونِیستلَرنِی وَ باشقَه خائِن حِزبلَرنِی حِمایَه قِیلِیب شَرِیعَتدَگِی اِینگ کَتتَه گوُناهگه  دُوچار بُولمَدِینگلَرمِی؟ شَرِیعَتدَه هِیچ قَیسِی گوُناه سِکوُلار کافِرلَرنِی وَ مَحَلِّی مُرتَدلَرنِی حِمایَه قِیلِیش گوُناهِیگه بَرابَر کِیلمَیدِی، بُونِی هَم بِیلَسِیزلَرمِی؟

اِی بِیچارَه، اَگر گوُناه قِیلِیشنِی هاحلَسَنگ بُو دُنیادَه هَم اوُزِینگگه مَنفَعَتِی بار گوُناهنِی قِیلگِینکِی، اوُ سَبَبلِی کافِر بوُلمَسَنگ، مَثَلاً قوُیِیدَگِی گوُناهِی کَبِیرَه لَر: شَراب اِیچِیش، اوُغِیرلِیک، آدَملَرنِی مالِینِی یِییِیش،رِباخوُرلِیک، جِنسِی بُوزُوقلِیکلَر وَ………اَگر بُولَرنِی حَلال دِیب حِسالَمَسَدَن قِیلَدِیگن بُولسَنگ کافِر بوُلمَیسَن، اِنشاءَالله جَنَّت اَهلِیدَن بُولَسَن؛ اَمّا اَگر جَهان کافِرلَرِی وَ مَحَلِّی سِکوُلار مُرتَدلَرِینِی حِمایَه قِیلِیش گوُناهِینِی قِیلَدِیگن بُولسَنگ، اِسلام دائِرَه سِیدَن چِیقِیب کِیتَسَن. بِیر آز فِکر قِیل، بُو اِیشنِی قِیلِیشِینگنِی اَرزِیشِی بارمِی؟ اوُزِینگنِی دُنیا وَ قِیامَتِینگنِی مِللَتچِی طاغوُتلَر وَ نَسِیانالِیزم سَبَبلِی قوُلدَن بای بِیرِیشِینگنِی اَرزِیشِی بارمِی؟

یادِیمدَه آخِیرگِی مَرتَه یَقِینلَرِیمدَن بِیرِی بِیلَن دِیدارلَشگن پَیتِیمدَه، اوُ کِیشِی آچِیقچَه سِیگه اَیتدِیکِی، مِین اوُچُون مِللَت وَ نَجاد جُودَه مُهِم، فَلانچِی کوُرد بالَه نِی مِین پَیغَمبَرنِی فَلانچِی صَحابَه سِیدَن کوُرَه یَحشِیراق کوُرَمَن، اوُ هَم فَقَط اوُنِی کوُرد بوُلگنلِیگِی سَبَبلِی حالاص. بُو کِیشِینِی صُحبَتلَرِی هَم جُودَه قوُپال وَ واقِیعِیَتدَن اوُزاق حالدَه اِیدِی، یَعنِی سِکوُلارِیستلَر وَ مَحَلِّی طاغوُتلَرنِینگ سپُوتنِیک کَنَللَرِیدَگِی یالغانلَرگه اَساسلَنگن اِیدِی، بُو بَندَه خُدانِی یَحشِی تَنِیگنِیم بائِث اوُ بِیلَن بَحثلَشِیب اوُتِیرِیشنِی لازِم تاپمَدِیم، چُونکِی بُو کِیشِیدَگِی مَعلوُماتلَرنِی هَمَّه سِی اَخبارات واسِیطَه لَرِیدَگِی یالغانلَرگه اَساسلَنگن اِیدِی،اَمّا بُو بَندَه خُدا صُحبَتنِی شُو دَرَجَه گه آلِیب باردِیکِی، اِمامِی اَحمَد وَ نَسائِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلمدَن رِوایَت قِیلگن وَ اَلبانِی هَم کِیلتِیرگن اُبَی اِبنِ کَعَبنِی رِوایَتِینِی اوُقِیب بِیرِیشِیمگه توُغرِی کِیلدِی، بُو رسول الله صلی الله علیه وسلم طَرَفِیدَن اوُزِیگه خاص مَرحَلَه لَردَه جاهِلِیَتگه دَعوَت قِیلَیاتگن بوُندَی کِیمسَه لَرگه اَیتِیلَدِیگن سوُزدِیر: “بار، آتَه نگنِی جِنسِی آلَتِینِی تِیشلَب آل.”     [6]

اَلله تَعالی شُو پَیغَمبَرنِی اَخلاقِی حَقِیدَه اَیتگن اِیدِیکِی:      وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ (قلم/4)،  اَلبَتَّه سِیز اوُلوُغ خُلق اوُستِیدَه دِیرسِیز.

اوُ کِیشِی پَیغَمبَر بوُلِیب یوُبارِیلِیشلَرِیدَن آلدِین هَم کافِرلَر اوُ ذاتنِینگ چِیرَایلِی خُلقلَرِیگه گُواهلِیک بِیرِیشگن، اوُ کِیشِی قَندَی قِیلِیب بوُندَی کَلِیمَه نِی زَبانِیگه آلگن؟

بِیر شَخصنِینگ سِیزگه وَ اوُزِیگه قِیلَیاتگن ظُلمِی شوُ دَرَجَه گه یِیتَدِیکِی، اوُنگه نِسبَتاً “اِینگ یَحشِی اوُصلوُب” بِیلَن مُناسَبَت بِیلدِیرِیشنِی عِلاجِی بُولمَی قالَدِی،لازِم بُولگن مَرحَلَه لَردَه بُو شَخصنِی اوُیغاتِیش اوُچُون اوُنگه شاک بِیرِیلَدِی وَ اوُنِی یامان لِیکلَرِینِی تِیلگه آلِیشِینگِیز کِیرَک، شوُندَه نِیمَه بوُلگنِینِی وَ قَندَی جایگاهگه بارِیب قالگنِینِی توُشوُنَدِی. اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

لَّا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَن ظُلِمَ ۚ وَكَانَ اللَّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا (نساء/148)،

اَلله یامان سُوزلَرنِینگ ( یَعنِی دُعایِی بَدنِینگ) آشکارَه اَیتِیلِیشِینِی سُویمَیدِی. مَگَر مَظلوُم تامانِیدَن بُولسَه (جائِزدِیر). اَلله اِیشِیتگوُچِی، بِیلگوُچِی ذاتدِیر.

بِیزنِینگ مَنَه بُو قَرِینداشِیمِیز، اَقوامِیمِیز – اَلله تَعالی اوُنِی مَنَه بُو عَقِیدَه سِیدَه اوُلدِیرمَسلِیگِینِی وَ اوُنگه فُرصَت بِیرِیشِینِی، هِدایَت قِیلِیشِینِی سوُرَب قالَمِیز- بُونِی جَوابِیگه اَیتَدِیکِی: مِین بُوندَی پَیغَمبَرنِی قَبُول قِیلمَیمَن. جُودَه آسانلِیک بِیلَن شوُندَی دِیدِی. رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی رَد قِیلَدِی، بوُلِیب هَم هِیچ قَیسِی مُسُلمان اوُلَرنِی کافِر اِیکَنلِیکلَرِیگه شَک- شُبهَه قِیلمَیدِیگن سِکوُلارِیستلَرنِینگ سپُوتنِیک واسِیطَه لَرِیدَگِی یالغانلَرنِی فایدَه سِیگه بُو اِیشنِی قِیلَدِی، مَخصُوصاً کوُردِستاندَگِی قوُراللَنگن وَ مُسُلمانلَرگه قَرشِی قوُرال بِیلَن جَنگ قِیلَیاتگن وَ اِسلام، مُسُلمانلَر حَقِیدَه اوُلَردَن هِیچ قَندَی خَبَرنِی قَبُول قِیلِیب بوُلمَیدِیگن سِکوُلارِیستلَرنِینگ فایدَه سِیگه بُونِی قِیلَدِی.

اَیتِیب اوُتِیلگنِیدِیک، شَیطان نَجادپَرَستلِیکنِی تَشکِیل قِیلگن اِیدِی، رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اَیتگن بُو سُوزلَرِینِی بَرچَه نَجاد پَرَستلَرگه، شَیطانگه اِیرگشُوچِیلَرگه تِیگِیشلِی، اوُلَرنِی جاهِلِیَت مَدَنِیَتِینِی تِیرِیلتِیرِیب اوُنِی حِمایَه قِیلِیب، اَلله نِی حُکمِینِی اوُرنِیگه نَجاد طاغُوتِیگه سِیغِینِیب یُورِیشِیبدِی. اَلله نِی قانوُنِیدَه “اَلبَتَّه مُؤمِنلَر بِرادَردِیرلَر” دِییِیلگن، اَلله نِی دوُستلَرِی بِیلَن دوُست بُولِینَدِی وَ اَلله نِی دُشمَنلَرِی بِیلَن دُشمَن بُولِینَدِی، بُو یِیردَه نَجادگه هِیچ قَندَی اوُرِین یُوق.

کوُرِیب توُرگنِینگِیزدِیک، نَجاد وَ قَومِیَتنِی طاغُوت وَ اِلاه دَرَجَه سِیگه یِیتکَزِیب آلِیشلِیک، نَماز اوُقِیدِیگن اِنساننِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی رَد قِیلَدِیگن دَرَجَه گه آلِیب بارَدِی. اَمّا بوُندَی کِیمسَه لَر حَقِیدَه رَسُول الله صلی الله علیه وسلم قوُیِیدَگِی سُوزلَرنِی هَم اَیتگنلَر:

تِرمِزِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلم نَسَبلَرِی بِیلَن فَحرلَنَدِیگن کِیشِیلَر حَقِیدَه رِوایَت قِیلَدِی، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلَدِیلَر:  

«لَیَنْتَهِیَنَّ أَقْوَامٌ یَفْتَخِرُونَ بِآبَائِهِمْ الَّذِینَ مَاتُوا… أَوْ لَیَکُونُنَّ أَهْوَنَ عَلَی اللَّهِ مِنْ الْجُعَلِ الَّذِی یُدَهّدِهُ الْخِرَاءَ بِأَنْفِهِ»

اوُزلَرِینِی آتَه- بابالَرِی، اوُلِیب کِیتگن اَجدادلَرِی بِیلَن فَحرلَنَیاتگن کِیشِیلَر، مَنَه بُو اِیشلَرِیدَن تِییِیلِیشلَرِی لازِم، اَگر اوُلَرنِی قوُللَرِینِی بُو اِیشدَن تارتمَس اِیکَنلَر، اَلله نِی نَزدِیدَه اَخلاطِینِی اوُزِینِی توُمشُوغِی بِیلَن سوُرِیب یُورگن قوُنغِیزدَن کوُرَه هَم پَستراق بُولَدِی. مَنَه بُو رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اَیتگن سوُزلَرِیدِیر. نَجادپَرَستلِیک وَ قَومپَرَستلِیک قالاق جَمِیعَتلَرنِی وَ نادان، جاهِل اِنسانلَرنِی صِیفَتلَرِیدَن حِسابلَنَدِی، اوُلَرنِی جایگاهِی وَ اَرزِیشِی شوُ دَرَجَه دَه  بُولگنکِی، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم اوُلَرگه آتَه لَرِینِی جِنسِی آلَتِی بِیلَن اَنَه اوُشَه اِیشنِی قِیلِیشنِی تَوصِیَه قِیلَدِیلَر یاکِی اوُلَرنِی توُمشُوغِی بِیلَن اِفلاص اَخلَطنِی سوُرِیب یُورگن قوُنغِیزگه اوُحشَتَدِیلَر ،بَلکِی اَلله نِی نَزدِیدَه مَنَه بُو قوُنغِیزدَن هَم کوُرَه پَستراق اِیکَنلِیکلَرِینِی بِیلَردِیلَر.

اَبُو داوُد رَسول الله صلی الله علیه وسلمدَن رِوایَت قِیلِیب اَیتَدِیلَرکِی، اَلله مُتَعال مُسُلمانلَرنِی نَجاد ،قَومپَرَستلِیکگه تَعَصُّب قِیلِیشدَن وَ جِنایَتچِی آتَه – بابالَرِی بِیلَن یاکِی اَلله نِی قانوُنِیگه مُؤمِن بوُلگن اِنسانلَر یاکِی فاجِر بَدبَخت کِیشِیلَر  بِیلَن فَحرلَنِیشدَن قَیتَرگن. بُو بارَدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

«إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَذْهَبَ عَنْکُمْ عُبِّیَّهَ الْجَاهِلِیَّهِ وَفَخْرَهَا بِالْآبَاءِ، إِنَّمَا هُوَ مُؤْمِنٌ تَقِیٌّ وَفَاجِرٌ شَقِیٌّ، النَّاسُ کُلُّهُمْ بَنُو آدَمَ وَآدَمُ خُلِقَ مِنْ تُرَابٍ»،

اَلله تَعالی جاهِلِیَت تَعَصُّبِینِی وَ آتَه –بابالَر بِیلَن فَحرلَنِیشدَن سِیزلَرنِی قَیتَرگن؛ آدَم پَرهِیزکار مُؤمِن بُولَدِیمِی یاکِی فاسِق بَدبَخت بُولَدِیمِی، هَمَّه آدَم فَرزَندلَرِیدِیر وَ آدَم هَم توُپراقدَن یَرَتِیلگن.

اِنسانلَر یاکِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه مُؤمِن بوُلِیشَدِی یاکِی طاغُوتگه مُؤمِن بوُلِیب اَلله نِی شَرِیعَتِیگه، قانوُنِیگه کافِر بوُلِیشَدِی، نَجاد وَ نَسَب اوُلَرنِی بِیر جایگه یِیتکَزمَیدِی. مُسلِم رَسُول اَلله صَلی الله علیه وسلمدَن رِوایَت قِیلَدِیکِی:   «مَنْ بَطَّأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ یُسْرِعْ بِهِ نَسَبُهُ»، عَمَلِی اوُنِی آرقَگه تارتِیب کِیتگن آدَمنِینگ نَسَبِی اوُنِی بِیر جایگه یِیتکَزِیب آلِیب بارمَیدِی. قَومپَرَستلِیک سِیزلَرنِی بِیر جایگه  یِیتکَزمَیدِی.

اَلله نِی قانوُنِی وَ سُنَّتِینِی عَینِی نَمُونَه سِینِی رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اِیککِی عَمَکِیلَرِیدَه کوُرَه آلَمِیز؛ حَمزَه شَهِیدلَرنِی سَیِّیدِی، اَبُو لَهَب اِیسَه قُرآندَه لَعنَتلَنگن، بَرچَه مُؤمِنلَر وَ اَلله نِی بَندَه لَرِی تامانِیدَن مَنَه بُو دُنیادَه تا قِیامَت کوُنِیگه چَه نَفرَتلَنَدِی وَ مَنَه بُو دُنیادَه جَهَنَّمنِی آتَشِینِی وَعدَه سِی هَم اوُنگه بِیرِیلگن.

رسول الله صلی الله علیه وسلمنِی عَمَکِیلَرِینِی هَر اِیککِیسِینِی نَسَبِی هَم بِیر هِیل، اَمّا حَمزَه طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرَدِی وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اِیمان کِیلتِیرَدِی، اَمّا اَبُو لَهَب طاغوُتگه اِیمان کِیلتِیرِیب اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه کافِر بُولَدِی. پَیغَمبَرِیمِیز صَلی الله علیه وسلم نِی عَمَکِیلَرِینِی نَسَبِی اوُنِی بِیرار جایگه یِیتکَزَه آلگنِی یُوق، اوُنِی نَجات بِیرَه آلمَدِی،بَلکِی حار وَ زَلِیل بُولَدِی، اَمّا طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیب اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیشلِیک سَلمان فارسِی، جابان کوُردِیگه اوُحشَگن کِیشِیلَرگه عِززَت، شَرافَت  بِیرَدِی؛ حَتّی سَلمان فارسِیگه پَیغَمبَرِیمِیز صلی الله علیه وسلمنِی اَهلِی بَیتلَرِیدَن بُولِیشِینِی هَم نَسِیب قِیلدِی.

بِیزلَرنِی اَطرافِیمِیزدَگِی قَومپَرَستلَر وَ نَجادپَرَستلَر سَلمان فارسِی یا جابان کوُردِی یا صَلاحِ الدِّین اَیُّوبِی یاکِی اوُزلَرِینِی قَومِیدَن بُولگن صالِح کِیشِیلَر بِیلَن فَحرلَنِیشمَگن وَ فَحرلَنِیشمَیدِی هَم. اوُلَر حَتّی اوُزلَرِینِی صالِح آتَه – بابالَرِینِی اِسمِینِی هَم تِیلگه آلِیشمَیدِی. اوُلَرنِینگ صالِح بُولگن بابالَرِینِی اِسمِینِی تِیلگه آلِیشگنِینِی کوُرگنمِیسِیزلَر؟ یُوق؛ بَلکِی اوُلَر اوُزلَرِینِی بابالَرِینِی اِسمِینِی ماد قَومِینِی آرَسِیدَگِی مَجهُول کافِرلَرنِی یاکِی اَشکانِیلَرنِی، ساسانِیلَرنِی آرَسِیدَن قِیدِیرِیشَدِی وَ اوُزلَرِیگه یَزِیدِی شَیطان پَرَستلَر وَ عَلِیُ اللَّهِی غوُلّاتلَرِینِی یاکِی یَنگِی عَصردَگِی مُرتَد سِکوُلارِیستلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی حَیالِی قَومِیَتلَرِینِی تَصَوُّر قِیلِیشَدِی. مَنَه بُولَر مُرتَد سِکوُلارِیستلَر سپُوتنِیک کَنَللَرِی، اِجتِمائِی اَخبارات واسِیطَه لَرِی آرقَلِی مُسُلمانلَرنِینگ حَلقوُمِیگه قوُیگن قَوم پَرَستلِیکنِی، نَجاد پَرَستلِیکنِی مَغزِیدِیر، اوُلَر مُسُلمانلَرنِی مَنَه بوُندَی طاغوُتلَر، بوُتلَر، اِلاهلَرگه اِیمان کِیلتِیرِیش دائِرَه سِیگه کِیرگِیزِیشگن.

یَنَه بِیر باشقَه اوُرِین وَطَن پَرَستلِیک، شائوُنِیزم بُولِیب بُو هَم طاغوُت وَ اِلاهگه اَیلَنگن. بِیر مَملَکَت شَرعِی کوُز- قَرَش بِیلَن قَرَگندَه یا دارُ الاِسلام یَعنِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرِی اَساسِیدَه اِدارَه قِیلِینَدِیگن دِیاردِیر، مَنَه بُو اَلله نِی شَرِیعَتِی یا شوُرانِی اَساسِیدَه بَرچَه اِسلامِی فِرقَه لَرنِی اِشتِراکِیدَه، مُسُلمانلَرنِینگ واحِد اِجماعسِیگه بِنائاً آلِیب بارِیلَدِی یاکِی بوُلمَسَم اِسلامِی مَذهَبلَردَن بِیرِیگه کوُرَه آلِیب بارِیلَدِی؛ مَنَه بُوندَی مَملَکَتنِی رَهبَرِی هَم مُسُلمان بوُلَدِی. بُوندَی دِیار دارُ الاِسلام دِییِیلَدِی؛ اِیندِی دارُ الکُفر اِیسَه کُفر قانوُنلَرِی بوُیِیچَه اِدارَه قِیلِینَدِیگن دِیاردِیر. دارُ الاِسلام وَ دارُ الکُفرنِی مِعیارِی قانوُندِیر. بُو یِیردَه دارُ الاِسلامنِی بَرچَه اَهالِیسِی مُسُلمان بوُلَدِیمِی یاکِی یُوقمِی بُو مُهِم اِیمَس. دارُ الکُفر هَم شوُنگه اوُحشَیدِی. بُو یِیردَگِی جَمِیعَتدَه حاکِم بُولگن اَساسِی قانوُنلَر مُهِمدِیر، بُو جَمِیعَتدَگِی شَخصلَر وَ حُکملَرنِی بُو دِیارگه عَلاقَه سِی یُوق. مَثَلاً توُرکِیَه دارُ الکُفرِی دِیگن پَیتِیمِیزدَه، اوُنِی اَهالِیسِی کافِر دِیگنِی اِیمَس، عِراقنِی کوُردِستانِیدَگِی دارُ الکُفر دِیگنِیمِیزدَه هَم اوُنِی بَرچَه آدَملَرِی کافِر دِییِیلمَیدِی، بَلکِی بُو یِیردَه اوُنِی اَساسِی قانوُنلَرِی سِکوُلارِیزم وَ کُفرگه اَساسلَنگندِیر.

اِیندِی سِیز وَطَنِینگِیزنِی بِیر نِقاب صِیفَتِیدَه چِهرَنگِیزگه تَقِیب آلَسِیز وَ مَنَه بُو نِقابنِی آرتِیدَگِی سِکوُلارِیست دِین فُرُوشلَرنِی وَ سِکوُلارِیزم دِینِینِی اِیسَه کوُرمَگنلِیکگه آلَسِیز، اوُزِینگِیزنِی وَلاء وَ بَراءلَرِینگِیزنِی هَم مَنَه بُو بوُلغَنگن وَطَننِی یوُلِیدَه صَرفلَب تَشلَیسِیز، جانِینگِیزنِی وَ مالِینگِیزنِی حَتّی دِینِینگِیزنِی هَم اوُنِی یوُلِیدَه قُربان قِیلِیب تَشلَیسِیز، اوُنِی مُقَدَّس قِیلِیب آلَسِیزلَر حَتّی اوُنِی نامِی بِیلَن قَسَم اِیچَه سِیزلَر. مَثَلاً بَعضِیلَرگه اوُحشَش کوُردِستانگه قَسَم یاکِی فَلان جاینِی توُپراغِیگه  قَسَم دِییسِیزلَر. بُو یِیردَه  حَق وَ باطِلگه، اِسلام وَ کُفرگه، شَرِیعَت قانوُنِی وَ سِکوُلارِیزم دِینِینِی قانُونلَرِیگه اِعتِبار هَم بِیرِیلمَیدِی، دُشمَنلَرِینِی یامان کوُرَسَنمِی یا بوُندَی وَطَننِی دوُستلَرِینِی یَحشِی کوُرَسَنمِی فَرقِی یُوق؛ اِسلام وَ کُفرنِی نَظَرگه آلِینمَیدِی. اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرنِی وَ کُفر، سِکوُلارِیزم قانوُنلَرِینِی نَظَرگه آلِیشمَیدِی، اَگرچِی مَنَه بوُندَی وَطَننِی دوُستلَرِی مَلِیک طاوُوس (شَیطان)، یَزِیدِیلَر، اَمِیرِکَه وَ کافِر، جِنایَتکار حُکوُمَتلَرنِی بِیرِی بوُلسَه هَم مُهِم اِیمَس.

مَنَه بُو مُسُلمانلَر سِکوُلارِیستلَرنِینگ بِیرِینچِی دَرَچَه لِی دُشمَنِی اِیکَنِینِی بِیلِیشمَیدِیمِی؟ اَلله تَعالی مَنَه بُو زَمِینَه دَه آچِیق- آیدِین مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:   

  «لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الْیَهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا وَلَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَی» (مائده/82)،

اِیمان کِیلتِیرگن ذاتلَرگه اِینگ قَتتِیق عَداوَت قِیلگوُچِی آدَملَر یَهُودِیلَر وَ مُشرِک بوُلگن کِیمسَه لَر اِیکَنِینِی کوُرَسِیز. اِیمان کِیلتِیرگن ذاتلَرگه اِینگ یَقِین دوُست بوُلگوُچِیلَر اِیسَه: “بِیز نَصرانِیلَرمِیز”، دِیگن کِیشِیلَر اِیکَنِینِی کوُرَسِیز.

مَنَه بُو سِکوُلارِیستلَر قوُرال بِیلَن قِیامَت کوُنِیگه چَه، دِینِیمِیزنِی مَفهُومِی، مَعنالَرِیدَن قوُلِیمِیزنِی تارتمُگوُنِیمِیزچَه بِیزلَر بِیلَن جَنگ قِیلِیشَدِی. اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

«وَلَا یَزَالُونَ یُقَاتِلُونَکُمْ حَتَّی یَرُدُّوکُمْ عَنْ دِینِکُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا وَمَنْ یَرْتَدِدْ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَیَمُتْ وَهُوَ کَافِرٌ فَأُولَئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ» (بقره/217)

اوُلَر (کافِرلَر) قوُللَرِیدَن کِیلسَه تا دِینِینگِیزدَن قَیتَرمُگوُنلَرِیچَه سِیزلَر بِیلَن اوُرِیشَوِیرَدِیلَر. سِیزلَردَن کِیم اوُز دِینِیدَن قَیتِیب، دِینسِیز حالدَه اوُلسَه، اوُندَی کِیمسَه لَرنِینگ قِیلگن عَمَللَرِی دُنیایُو آخِیرَتدَه بِیهُودَه کِیتوُر. اوُلَر دُوزَح اِیگه لَرِیدِیر وَ اوُندَه اَبَدِی قالَجَکلَر.

بُو یِیردَه دِققَت قِیلِینگلَر، اَلله تَعالی یَهُود وَ نَصارَیلَر سِیزلَر بِیلَن جَنگ قِیلِیشَدِی،دِیمَیَپتِی، بَلکِی سِکوُلارِیستلَر وَ غَیرِی اَهلِی کِتاب مُشرِکلَرِی سِیزلَر بِیلَن دائِما جَنگ قِیلِیشَدِی، دِییَپتِی. اِسلامدَن کِییِینگِی تَرِیخ دَوامِیدَه سِکوُلارِیستلَر بِیزلَرگه قَرشِی دائِما جَنگ قِیلِیب کِیلِیشیَپتِی. حِتای وَ هِندنِی اَطرافلَرِیدَه یاکِی باشقَه جایلَردَه مَوجُود بُولگن، اَمّا بَعضِی مَرحَلَه لَردَه نَصارَی لَر بِیزلَر بِیلَن جَنگ قِیلِیشمَگن، یَهُودِیلَر هَم بَعضِی مَرحَلَه لَردَه جَنگ قِیلِیشمَگن، قوُرال بِیلَن جَنگ قِیلِیشمَگن تِیل بِیلَن اِیسَه اوُرِیشِیشگن. اَمّا سِکوُلارِیستلَر توُرلِی- هِیل عُنوانلَر آستِیدَه بِیزلَرگه قَرشِی جَنگ قِیلِیب کِیلِیشگن وَ تا قِیامَت کوُنِیگچَه دِینِیمِیزنِی توُرت مَفهُومِیدَن قوُلِیمِیزنِی تارتمَگوُنِیمِیزچَه بُو جَنگنِی دَوام اِیتتِیرِیشَدِی.

وَطَن سِکوُلارِیستلَر اوُچُون طاغُوتگه، اِلاهگه اَیلَنگن، اوُلَر مَنَه بُو عامَّه قَبُول قِیلَدِیگن طاغُوتنِی آرتِیدَه سِکوُلارِیزم دِینِینِی قانوُنلَرِینِی، هَدَفلَرِینِی اِلگرِی سوُرِیب بارِیشیَپتِی. مَنَه بُو واقِیعِیَت بِیلَن بِیزلَر عِراقنِی کوُردِستانِیدَه بارزانِینِی سِکوُلار، ساتقِین تُودَه سِی کوُرِینِیشِیدَه وَ حاضِردَه هَم سُورِیَه نِی کوُردِستانِیدَه اوُجَلاننِی  سِکوُلار اِیشچِیلَر حِزبِینِی نَمُونَه سِیدَه کوُرِیب توُرِیبمِیز. مَنَه بُو کوُز باغلَشلَر، سِحرلَر تَأثِیرِیدَه جُودَه کوُپ کِیشِیلَر جاهِلِیَت وَ طاغُوت پَرَستلِیکگه وَ سِکوُلارِیزم قانُونلَرِی تامانِیگه تارتِیلِیب کِیتِیشَدِی، بُو نَرسَه نِی وَطَن دوُستلِیک بِیلَن عُمُوماً کَتتَه فَرقِی بار.

 وَطَن دوُستلِیک بِیر حِیسِّیاتدِیر، اَمّا بوُگوُنگِی کوُندَگِی سِکوُلارِیستلَرنِینگ وَطَن پَرَستلِیگِی اَلله نِی حُکمِینِی، قانوُنِینِی قَرشِیسِیدَگِی قانوُن وَ پراگرَمَّه دِیر. هَر قَندَی شَخص اوُزِینِی توُغوُلِیب اوُسگن دِیارِیگه نِسبَتاً اوُزِیگه خاص حِسِّیاتگه اِیگه بُولَدِی، اَمّا بُو حِسِّیات مَنَه بُو دِیارلَرگه حاکِم بوُلگن کافِرلَرنِی حِمایَه قِیلِیشِیگه سَبَب بوُلمَیدِی. مَنَه بُو کافِرلَر اوُزلَرِینِی سِکوُلارِیستِیک دِکتَتارلِیگِی بِیلَن سِیزنِی  اِسلامِی حَیاتِینگِیزگه مانِعلِیک قِیلِیب توُرِیشگندَن سوُنگ، هِجرَت قِیلِیشگه بُویرُوق صادِر بُولگن پَیتدَه مَنَه بُو توُپراق بُو دِیارنِی تَرک قِیلِیب کِیتِیشِینگِیزگه مانِعلِیک قِیلَه آلمَیدِی، بَلکِی اوُنگه  نِسبَتاً حِسِّیاتلَرِینگِیز بِیلَن بِیرگه، سِیزنِی وَطَنِینگِیز اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَر طَتبِیق قِیلِینِیشِی لازِم بوُلگن جایدِیر. اِیندِی مَنَه بُو شَرِیعَت قانوُنلَرِی اِسلامِی فِرقَه لَر یا مَذهَبلَر تامانِیدَن اِجرا قِیلِینَدِیمِی یاکِی بَرچَه اِسلامِی فِرقَه لَرنِی شُوراسِی وَ مُسُلمانلَرنِی واحِد اِجماعسِی تامانِیدَن بوُلَدِیمِی فَرقِی یُوق. رُسُول الله صلی الله علیه وسلم اوُزلَرِینِی وَطَنلَرِی مَکَّه گه نِسبَتاً قَندَی حِسِّیاتگه اِیگه بُولگنلِیکلَرِینِی هَمَّه مِیز یَحشِی بِیلَمِیز، بُولِیب هَم مَکَّه وَ مَدِینَه نِی هَر اِیککاوِیدَگِی آدَملَر عَرَب بُولِیشگن. اَمّا بُو حِسِّیات اوُزِینِی وَطَنِیگه حاکِم بُولگن کافِرلَرنِی حِمایَه قِیلِیشلَرِیگه سَبَب بوُلمَدِی. بَلکِی اوُشَه شَرائِطدَگِی دارُ الاِسلامدَگِی حَیاتنِی قَبُول قِیلدِیلَر وَ وَطَنلَرِینِی تَشلَب کِیتدِیلَر. اِنسانلَر اِیککِی قِسمَتگه بُولِینِیشَدِی، یا اَلله نِی دوُستلَرِی یا اَلله نِی دُشمَنلَرِی؛ وَطَن وَ نَجاد اوُلَرنِی ماهِیَتِینِی وَ مُعامَلَه قِیلِیش رَوِیشِینِی اوُزگرِیشِیگه بائِث بوُلَه آلمَیدِی.

3- طاغُوتگه اَیلَنگن یَنَه بِیر اوُرِینلَردَن بِیرِی، سایکِس وَ پِیکوُ تامانِیدَن اِیشلَب چِیقَرِیلگن چِیگَرَه لَر وَ بُو دِیارلَرنِی بَیراقلَرِیدِیر؛ اوُلَرنِی جِنایَتنِی اَساسچِیلَرِی بُولِیشَدِی وَ مُسُلمانلَرنِی یِیرلَرِینِی حَتّی مُشَخَّص بِیر قَومگه تِیگِیشلِی مِنطَقَه لَرنِی هَم تَقسِیملَب تَشلَشدِی.

کوُردلَر، تاجِیکلَر،بَلوُچلَر وَ ……اوُحشَش. بُو یِیردَگِی عَجایِیب نوُقتَه شُوکِی، مَنَه بُو دَولَتلَرنِی بَیراقلَرِیدَگِی اَکثَر بِیلگِیلَر جاهِلِیَتنِی توُتَم پَرَستلِیک نَوعلَرِیدَن عِبارَت. بِیرِی اِیچکِی، بِیرِی بُورگوُتدِیر، بُو نَرسَه لَر جاهِلِیَتدَه اوُلَرنِی حُرمَت قِیلِیشَردِی. اِیران وَ عِراقدَگِی سِکوُلار کوُردلَرنِینگ عَلامَتلَرِیگه اوُحشَش وَ …….شَیطان پَرَست یَزِیدِیلَرنِینگ عَلامَتلَرِی هَم شوُنِی جُملَه سِیدَن بُولِیب ، اوُلَر بُونِی بَیراقلَرِیگه بِیلگِی، عَلامَت قِیلِیب فایدَلَنِیشَدِی، بُو رَسماً شَیطان پَرَستلَرنِی عَلامَتِی حِسابلَنَدِی . اوُنِی قوُیاشگه اوُحشَش دائِرَه شَکلِیدَه کِیلتِیرِیب اوُنِی اوُرتَسِیدَه شَیطان پَرَست یَزِیدِیلَرنِی عَلامَتلَرِی جایلَشگن. بِیچارَه مُسُلمان مَنَه بُونِی مَنزِیلِیدَه سَقلَیدِی وَ گاهِیدَه اوُنگه تَعظِیم قِیلِیب اِیحتِرام کوُرسَتَدِی، اوُنِی اَلله نِی اوُرنِیگه قوُیِیب وَطَننِی عَلامَتِی صِیفَتِیدَه  قَبُول قِیلگن.

4-  یَنَه بِیر باشقَه اوُرِین اَلله نِی اَولِیالَرِی وَ صالِح کِیشِیلَرنِی طاغُوت وَ اِلاهگه اَیلَنتِیرِیب آلِیشِیدِیر. طاغوُتگه اَیلَنتِیرِیلگن کِیشِیلَرنِی اوُزلَرِی بوُنگه راضِی اِیمَسلَر. عِیسَی اِبن مَریَم وَ باشقَه پَیغَمبَرلَر، جُودَه کوُپ عابِد وَ اَلله نِی صالِح اَولِیالَرِی بُونگه مِثال بُولَه آلَدِی. بُو کِیشِیلَر بُوندَی طاغوُت یَسَب آلِیشلَرگه راضِی بُولِیشمَیدِی وَ قِیامَت کوُنِی هَم  اوُلَردَن بَرائَت قِیلِیشَدِی. اِیندِی مَنَه بُو دُنیادَه اوُلَرنِی طاغُوت وَ اِلاهگه اَیلَنتِیرگن کِیشِیلَر بار.

1. 5-پَرتِیَه لَر، حِزبلَر وَ حِزبلَرنِی چَقِیرِیقلَرِی (مَنِیفِیستِی) بَعضِی بِیر کِیشِیلَر تامانِیدَن اِلاهگه وَ یالغان خُدالَرگه، طاغوُتگه اَیلَنتِیرِیب آلِینگن، مَنَه بُو حِزب هَم اَلله گه اوُحشَش شَرِیعَت وَ اَلاهِیدَه پراگرَمَّه بُولِیب، اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه خِلاف رَوِیشدَه اوُزِی اوُچُون قانوُن یازِیب چِیقگن وَ آدَملَرنِی اوُزِینِی حِزبِی وَ چَقِیرِیقلَرِیگه دَعوَت قِیلَدِی. اوُنِی مَنَه بُو قِیسمَتدَگِی قانوُنلَرِینِی قَبُول قِیلگن کِیشِیلَر، اَنَه اوُشَه اَندازَه دَه اوُزلَرِینِی اَلله نِی قانوُنلَرِیدَن اوُزاقلَشتِیرِیشَدِی وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرِیگه اَهَمِیَت بِیرمَسدَن اَنَه اوُشَه حِزب وَ چَقِیرِیقلَرنِی بَندَه سِی، قوُلِیگه اَیلَنَدِی وَ حِزبنِی، اوُنِی کُفر قانوُنلَرِینِی یوُلِیدَه جُودَه کوُپ مُشکِلاتلَرگه طاقَت قِیلِیشگه هَم تَیّاردِیرلَر، حَتّی مَنَه بوُ یوُلدَه اوُزلَرِینِی هَم فِدا قِیلِیب تَشلَشَدِی. بِیر شَخص فَلانچِی حِزب اوُچُون آپَه- سِینگلِیسِیدَن، اَکَه- اوُکَه سِیدَن، قَومِیدَن، قَرِینداشِیدَن هَم کِیچِیب یُوبارَدِی، حَتّی شَخص سِکوُلارِیزم دِینِینِی فایدَه سِیگه اوُزِینِی اِیمانِیدَن هَم واز کِیچَدِی.

اوُلَر کِیچَه یُو- کوُندوُز حِزبلَرِینِی ذِکر قِیلِیشَدِی وَ حِزبلَرِینِی مُخالِفلَرِی بِیلَن هَم دُشمَنچِیلِیک قِیلِیشَدِی. اِیراندَگِی 57 شَمسِی یِیلدَگِی اِنقِلابنِی اَوَّلگِی یِیللَرِیدَگِی هوُرامانات وَ باشقَه مِنطَقَه لَردَگِی کافِر سِکوُلارِیستلَر وَ مُرتَد کوُمَلَه لَر وَ دِماکرَتلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی جَنگلَرنِی کوُرگنمِیز. مَنَه شُو سِکوُلارِیستلَرنِی، اوُجَلاننِی اِیشچِیلَر حِزبِینِی،یِکِیتِینِی، بارزانِینِی وَ ……..لَرنِی اوُرتَسِیدَگِی جَنگلَرنِی هَم گوُواهِی بوُلگنمِیز. حاضِرگِی پَیتدَه هَم اوُلَرنِی جاهِل وَ گوُمراه طَرَفدارلَرِی هَم شُوندَی وَضِیعَتدَه اِیمَسمِی؟

اوُلَرنِی وَلاء وَ بَراءلَرِی حِزبلَرِینِی اَطرافِیدَه اَیلَنَدِی، اَگر بُوتوُن حِزبلَرِی بِیرار حِزبنِی یا حُکوُمَتنِی یَحشِی کوُرَدِیگن بوُلسَه، اوُلَر هَم اوُنِی یَحشِی کوُرِیشَدِی، اَگر اِیرتَسِی کوُنِی حِزبلَرِینِی عَلاقَه سِی اَنَه اوُشَه حِزب یا حُکوُمَت بِیلَن یامانلَشِیب قالسَه، اوُلَر هَم اوُلَردَن بَرائَت اِعلان قِیلِیب بِیزار بُولِیشَدِی. حوُدِّی شوُنگه اوُحشَش اوُزلَرِینِی باشقَه هَم زَبانلَرِی وَ هَم مَذهَبلَرِی بِیلَن بِرادَرلِیکنِی، بَرابَرلِیکنِی اِدَّعا قِیلِیشَدِی وَ فَقَط شُعارلَر قالِیبِیدَه بُو عَلاقَه لَر سَقلَنِیب قالَدِی. اوُلَر اوُچُون دوُست وَ دُشمَننِی، یَحشِی یا یاماننِی،هَدَف وَ اَرزِیشلَرنِی وَ…….اَلله وَ اوُنِی قانوُنلَرِی اِیمَس، بَلکِی حِزب وَ چَقِیرِیقلَرِی تَأیِین قِیلَدِی.

حِزب(پَرتِیَه) بِیر مُوشت جاهِل اِنسانلَر اوُچُون عَمَلدَه سِیغِینِیلَدِیگن اِلاهگه، طاغوُتگه اَیلَنگن.

• اِلاه وَ طاغوُتگه اَیلَنگن اوُرِینلَرنِی یَنَه بِیرِی، دِینِی جِهَتدَن سَوادلِی بُولگن آدَملَرنِی اوُرتَسِیدَه تَنِیلگن شَخصلَر، راهِبلَر، کاهِنلَر، شَیخلَر، مَولَوِیلَر، مُلّالَر، مامُوستالَر، وَ………..یَعنِی شوُندَی بُولَدِیکِی، فَلانچِی شَیخ یا مُلّانِی اَیتگن سُوزِی بِیلَن اِیش کامِل وَ تَمام بُولگن حِسابلَنَدِی.  اَصلِیدَه اِیسَه مُسُلمانلَر شَخصلَرنِی دَلِیللَرِیگه تابِع بُولِیشِی کِیرَک، بوُلِیب هَم مَنَه بُو دَلِیللَر شَخصلَرنِی اوُزِیگه اِیمَس، بَلکِی اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه اَساساً بوُلِیشِی لازِم، فَلانچِی مِین قُرآن وَ سُنَّتگه اِیرگَشَمَن یاکِی اوُنِی ساقالِی اوُزُون وَ اِیشتانِینِی پاچَه سِی کَلتَه، مِسواکدَن فایدَلَنَدِی، یاکِی فَلانچِی شَیخنِی آلدِیدَه دَرس اوُقِیگن وَ جُودَه کوُپ مَعرُوضَه لَرگه اِیگه یاکِی سپُوتنِیکدَه پراگرَمَّه لَرِی مَوجُود وَ اوُنِی هَمَّه تَنِیدِی یاکِی بِیر قَنچَه اَثَرلَرِی بار وَ ……..، مَنَه بُو اوُرِینلَرنِی نَظَرگه آلگن  حالدَه شَخصلَرنِی اوُزلَرِیگه مُفتِی وَ هَمَّه نَرسَه قِیلِیب آلِیشلَرِی وَ مِین دَلِیللَرنِی قِیدِیرِیب اوُتِیرِیشگه طاقَتِیم یِیتمَیدِی، دِیگن بَهانَه لَر بِیلَن اوُزلَرِینِی مَنَه بُو شَخصلَرگه مُقَلِّید قِیلِیب آلِیشلَرِینِی هَم قَبُول قِیلِیب بُولمَیدِی، بُولِیب هَم دَلِیللَرنِی کِیتِیدَن توُشِیب قِیدِیرِیشگه  فُرصَتِی هَم یِیتَرلِی؛ مَنَه بُولَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِی اَنَه اوُشَه دِینِی سَوادِی بار کّیشّی اِیرایَه بِیرِیشِی کِیرَک بوُلگن دَلِیل وَ حُجَّتلَرنِی اوُرنِینِی باسمَیدِی.

اوُلَرنِی دَلِیلسِیز اَیتگن هَمَّه نَرسَه سِی حَلال بوُلِیشِی وَ سِین هَم اوُنِی حَلال، دِییِیشِینگ شَرط اِیمَس؛ یاکِی اوُلَر حَرام قِیلگن نَرسَه لَرنِی حَرام دِییِیشِینگ هَم شَرط اِیمَس. مَنَه بُو شَخصلَر مَعصُوم اِیمَس، اوُلَرنِی اَیتگنِی دِیگنِی اَلله نِی بُویرُوق بِیرگن نَرسَه لَرینِی اوُزِیدِیک  هَم بوُلمَیدِی. اوُلَرنِی هِیچ قَیسِی بِیرِی پَیغَمبَر اِیمَس، وَ اَلله وَ رَسُولِی هَم دَلِیلسِیز فَلانچِی شَیخگه تابِع بُولِیشگه بُویرُوق بِیرگن اِیمَس، اَگر مَنَه بُو حَطالَرگه یُول قوُیَه دِیگن بُولسَک، هاحلَیمِیزمِی هاحلَمَیمِیزمِی اوُلَرنِی خُدا قِیلِیب آلگن بوُلَمِیز.

اِمامِی شافِعِی رَحِمَهُ الله اوُزِینِی “رِسالَه” کِتابِینِی اِیککِی جایِیدَه اَیتگنکِی:   «لَیس لأحد دون رسول الله صلی الله علیه وسلم أن یقول إلا بالإستدلال»، رَسُول الله صلی الله علیه وسلمدَن باشقَه هِیچ قَندَی شَخص دَلِیلسِیز نَظَر اَیتِیشلِیککَه حَققِی یُوق. یَعنِی نَظَر وَ فَتوالَرنِی شَرعِی اِعتِبارِی شَخصلَرگه اِیمَس، بَلکِی اَلله وَ رَسُولِیدَن کِیلتِیرِیلگن دَلِیللَرگه اَساسلَنگن بُولِیشِی کِیرَک؛ رَسُول الله صلی الله علیه وسلمدَن سُونگ هِیچ قَندَی شَخصنِی شَخصِیَتِی اوُنِی نَظَرِینِی صَحِیح اِیکَنِیگه دَلِیل بُولَه آلمَیدِی. چُونکِی بُو یِیردَه رَسُول الله صلی الله علیه وسلم اَیتگنلَرِی اوُچُون اوُ کِیشِینِی سُوزلَرِینِی حَق دِیَه آلَمِیز، حَقِیقَت هَم مَنَه شوُدِیر، بِیرار بِیر دَلِیلگه حاجَت هَم یُوق، اَمّا باشقَه شَخص اوُچُون بوُندَی بُولَه آلمَیدِی، اَلبَتَّه دَلِیل کِیلتِیرِیشِی لازِم.

 رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی سُنَّتِیدَگِی تَرِیخِی بِیر واقِیعَه نِی سِیزلَرگه بَیان قِیلِیب بِیرماقچِیمَن. دِققَت قِیلِینگلَر: بُویُوک مُفَسِّر عالِم بُولمِیش اِمامِی فَحرِ الدِّین راضِی اوُزِینِی تَفسِیرِیدَه کِیلتِیرِیشِیچَه، عَدِی اِبنِ خاتَم اَیتَدِیکِی: مِین رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی آلدِیلَرِیگه کِیلگن پَیتِیمدَه بُوینِیمدَه صَلِیب بار اِیدِی؛ پَیغَمبَر مِینگه مَرحَمَت قِیلدِیلَرکِی: اِی عَدِی بُو نِیمَه؟ بُو بوُتنِی تَشلَب یُوبار، سُونگرَه مَنَه بُو آیَتنِی اوُقِیاتگنلَرِینِی اِیشِیتدِیم:    «اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ»  اوُلَر اَلله نِی قوُیِیب اوُزلَرِینِی دانِیشمَندلَرِی وَ راهِبلَرِینِی هَمدَه مَسِیح اِبنِ مَریَمنِی پَروَردِیگارِی دِیب بِیلَدِیلَر. بِیزلَر مَسِیح اِبنِ مَریَمنِی، راهِبلَرنِی اَخبارلَرنِی اِلاه قِیلِیب سِیغِینمَیمِیز، دِیدِیم، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلدِیلَر: اَلبَتَّه (سِیغِینِیشَدِی) اوُلَر هَر وَقت حَلالنِی حَرام قِیلِیشسَه یاکِی حَرامنِی حَلال قِیلِیشسَه، اوُلَرنِی اَیتگنلَرِیگه اِعتِماد قِیلِیشَدِی وَ اِیشانِیشَردِی؛ مَنَه بُو اوُلَرنِی عِبادَت قِیلِیشلَرِیدِیر.

طاعَتدَگِی شِیرک یَعنِی اَلله تَعالی نِی مُقابِیلِیدَه قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش شِیرکِی یاکِی قانوُن اِیشلَب چِیقَرِیش بُویِیچَه اَلله تَعالی اوُچُون شِیرک کِیلتِیرِیش (حُودِّی بِیزنِی عَصرِیمِیزدَگِی سِکوُلار طاغُوتلَرگه اوُحشَب سِکوُلار پَرلَمِینتلَرِینِی یُولگه قوُیِیشِیدِیر، دِین فُرُوشلَر اِیسَه اوُزِینِی نَفِیگه فَتوا اِیشلَب چِیقَرِیشَدِی)، طاعَتدَگِی شِیرک یَعنِی مَنَه بُوندَی طاغوُتلَرنِی حُکملَرِیگه راضِی بُولِیش وَ اوُزِینِی هاحشِی بِیلَن مُومکِین وَ مُومکِین اِیمَس نَرسَه لَر، حَلال وَ حَرام، قَضاوَتگه آئِد اِیشلَرنِی حَل قِیلِیش بُویِیچَه اوُلَرنِی اَحکاملَرِینِی قَبُول قِیلِیش وَ مَجبُور بوُلمَسدَن توُرِیب اوُلَرنِی شَرِیعَتگه قَرشِی بوُلگن قانوُنلَرِیگه تَن بِیرِیش وَ اوُلَرنِی اِیشلَرِیگه راضِی بوُلِیش. مَنَه بُو صُورَتدَه هَم، اَلله گه اِطاعَت قِیلِیشدَه شِیرک کِیلتِیرِیلگن وَ اَلله تَعالی نِی بَرابَرِیدَه طاغوُت، اِلاه وُجُودگه کِیلتِیرِیلگن.

مَنَه بُولَر هَوایِی نَفسگه قوُشِیمچَه بوُلگن (شَخص اوُزِینِی مَوجُود بُولگن نَرسَه سِینِی واسِیطَه سِیدَه اَلله دَن بِی نِیاز دِیب بِیلَدِی) بُوتلَر، طاغُوتلَر، اِلاهلَر وَ جاهِل آدَملَرنِی مَدَنِیَتِیدَه رائِج بوُلگن  خُدالَر هَم مَوجُود، وَ اَلله تَعالی مَنَه بُو یالغان خُدالَر بِیلَن بِیرگه جُودَه کوُپ آدَملَر تامانِیدَن سِیغِینِیلَدِی!

اَلله تَعالی دَهرِی سِکوُلارِیستلَر (یاکِی بِیزنِی بُوگوُنگِی سُوزِیمِیز بُویِیچَه کامُّونِیستلَر، مَتِیرِیالِیستلَر، اَتِیئِستلَر) اوُزلَرِینِی هَوایِی نَفسلَرِینِی اِلاه وَ مَعبُود قِیلِیب آلِیشگنِی حَقِیدَه مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

   أفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ ۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ (جاثیه/23)،

(اِی مُحَمد)،هَوایِی نَفسِینِی اوُزِیگه “اِلاه” قِیلِیب آلگن وَ اَلله اوُنِی بِیلگن حالِیدَه یُولدَن آزدِیرِیب، قوُلاق وَ قَلبِینِی مُهرلَب، کوُز آلدِیگه پَردَه تارتِیب قوُیگن کِیمسَه نِی کوُرگنمِیسِیز؟ بَس، اوُنِی اَلله (یوُلدَن آزدِیرگنِی)دَن سُونگ هِدایَت قِیلَه آلوُر؟! اَهِیر اِیسلَتمَه – عِبرَت آلمَیسِیزلَرمِی؟!

بَعضِی وَقتلَردَه اِیسَه شوُندَی اِنسانلَر هَم بارکِی، اوُلَر بِیر زَماننِی اوُزِیدَه بِیر نِیچَه خُداگه سِیغِینِیشَدِی، اوُلَر بِیر نِیچَه طاغوُتنِی اوُزلَرِیگه یَسَب آلِیشگن، مِللَت خُداسِی وَ اوُ بِیلَن بِیرگه وَطَن خُداسِی، اوُنِی یانِیدَه اِیسَه حِزب وَ حِزبنِی چَقِیرِیقلَرِی خُداسِی، بِیرلَشگن مِللَتلَر خُداسِی، بُونِی یانِیدَه اِیسَه اَولِیالَر وَ مَلائِکَه لَردَن عِبارَت خُدالَر هَم مَوجُود. اوُلَر بِیر قَنچَه خُدالَرنِی اَلله تَعالی بِیلَن بِیرگه هَمراه حالدَه سِیغِینِیشَدِی. “لا اله الّا الله” اِیسَه مَنَه بُولَرنِی هَمَّه سِینِی اِنکار قِیلَدِی.

اِنسان قَندَی قِیلِیب مَنَه بُو یالغان خُدالَرنِی هَمَّه سِیدَن بَرائَت قِیلِیشنِی وَ اوُلَرگه  کُفر کِیلتِیرِیشنِی توُشوُنِیب یِیتمَگوُنِیچَه وَ اوُلَرنِی رَد قِیلمَگوُنِیچَه، اوُزِینِی “لا اِلَهَه” طَلَب قِیلگن نَرسَه گه مُوافِق قِیلَه آلمَگن بُولَدِی، بُو “لا اله الّا الله” نِی بِیرِینچِی قِیسمَتِیدِیر. شُو سَبَبلِی هَم شَخصِی، اِجتِمائِی، سِیاسِی، اِقتِصادِی ، مَدَنِی، تَعلِیم وَ تَربِیَه وَ باشقَه ماددِی وَ مَعنَوِی حَیاتنِی اِیشلَرِی بُویِیچَه مُوَحِّد بِیر آدَم صِیفَتِیدَه اَلله نِی وَ اوُنِی شَرِیعَتِیدَگِی قانُونلَرنِی عَمَلدَه اِیشلَتِیب  یَشَی آلمَیدِی. بُو اِیشنِی قِیلمَگن وَ قِیلَه آلمَیدِی، چوُنکی بُو بارَدَه تَجرِیبَه سِی یُوق ، نَمازِیدَه عَهد بِیرَیاتگن “اِیّاکَ نَعبُدُ وَ اِیّاکَ نَستَعِین” گه  هَم عَمَل قِیلَه آلمَیدِی.

شَخص بِیرِینچِی بُولِیب بَرچَه خُدالَر وَ بَشَر قانوُنلَرِینِی رَد قِیلِیشِی لازِم، بُو مَرحَلَه نِی باسِیب اوُتگچ نَوبَت اَلله وَ اوُنِی قانوُنلَرِی، شَرِیعَتِینِی اِثباتِیگه کِیلَدِی؛ شَخص مَنَه بُو شَرطنِی بَجَرمَگوُنِیچَه، کامِل اِسلامنِی قَبُول قِیلگنِینِی اِدَّعا قِیلَه آلمَیدِی.

اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:   «فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لاانفِصَامَ لَهَا» (بقره/۲۵۶)، بَس، کِیم شَیطاندَن یُوز اوُگِیرِیب، اَلله گه اِیمان کِیلتِیرسَه، اوُ هِیچ اَجرَب کِیتمَیدِیگن مُستَحکَم حَلقَه نِی اوُشلَبدِی. وَ اَلله تَعالی باشقَه بِیر جایدَه بِیزلَرگه شوُنِی رَوشَن قِیلَدِیکِی، بَرچَه پَیغَمبَرلَرِینِی بِیزلَرگه اَوَّلا اوُزلَرِینِی طاغوُتلَردَن اوُزاقلَشتِیرِیشلَرِی کِیرَکلِیگِینِی وَ مَنَه بُو مَرحَلَه نِی کِیتِیدَن عِبادَتلَرِینِی (یَعنِی دُنیاوِی وَ باطِینِی حَیاتلَرِیدَگِی بَرچَه اِیشلَرنِی) فَقَط اَلله گه نِسبَتلَشلَرِی لازِم، اوُ ذات مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:   «وَلَقَدْ بَعَثْنا في‏کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوااللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ» (نحل/۳۶)،

اَنِیقکِی، بِیز هَر بِیر اوُممَتگه: “اَلله گه عِبادَت قِیلِینگلَر وَ شَیطاندَن یِیراق بُولِینگلَر”، (دِیگن وَحِی بِیلَن) بِیر پَیغَمبَر یُوبارگنمِیز.

فَقَطگِینَه مَنَه بُو صُورَتدَه “لا اله ” و “الّا الله” اوُزِینِی واقِیعِی کوُرِینِیشِینِی کوُرسَتَدِی. قُرآندَگِی آیَتلَردَه «لَا تُطِعْ» (احزاب/۱)، «لاتُطیعُوا» (شعراء/۱۵۱)، «لاتَتَّبِع»‏ (مائده/۴۹)‏ و «لاتَتَّبِعُوا» (بقره/۱۶۸) کَلِیمَه لَرِی کوُزگه تَشلَنَدِی، بُولَردَن مَقصَد طاغُوتلَرگه اِیرگشمَسلِیک، اِطاعَت قِیلمَسلِیک بُویُورِیلگندِیر.

رَسُول الله صلی الله علیه وسلم مَرحَمَت قِیلگنلَرِیدِیک:    «مَنْ قال لا إِلهَ إِلاَّ اللَّهُ محمدا رسولُ اللَّه، وَكَفَرَ بِما يُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ، حَرُمَ مالُهُ وَدَمُهُ، وَحِسابُهُ على اللَّه تعالى»[7]    لا اله الّا الله و محمد الرسول الله ، دِیگَن کِیشِی، بُوندَن سُونگ اَلله دَن اوُزگه عِبادَت قِیلَیاتگن نَرسَه لَرِینِی هَمَّه سِیگه اِیشانمَسلِیگِی لازِم، مَنَه بُو صُورَتدَه اوُنِی قانِی، مالِی مُسُلمانلَرگه حَرام بُولَدِی وَ اوُنِی قَلبِی حَقِیدَه اِیسَه بِیز هِیچ نَرسَه بِیلمَیمِیز، قَلبنِی اِیشِی اَلله گه باغلِیق نَرسَه.

بُو یِیردَه جِددِی دِققَت قِیلِینگلَر، صُحبَت کافِر شَخص حَقِیدَه کِیتیَپتِی، بُولغَنگن مُسُلمان بارَسِیدَه اِیمَس. یَعنِی لا اِله الّا الله و محمد الرسول الله دِیگن ، اَمّا اَلله دَن باشقَه بَرچَه نَرسَه لَردَن واز کِیچمَگن بُولسَه، طاغُوتلَرگه کُفر کِیلتِیرمَگن بُولسَه، بُو حالَتدَه اوُنِی قانِی وَ مالِی مُسُلمانلَرگه حَرام بُولمَیدِی وَ قانِینِی توُکسَه بُولَدِی؛ چوُنکِی شَخص اَصلِیدَه اِسلامگه کِیرگن اِیمَس. اَمّا اَگر اِسلامگه هَم کِیرسَه وَ اِیشانچسِیز هَم بُولمَسَه، لِیکِن بِیز اوُنِی قَلبِیدَگِی نَرسَه لَردَن خَبَرِیمِیز بُولمَیدِیگن بُولسَه، مَثَلاً مُنافِقلَرگه یاکِی پِنهان کافِرگه اوُحشَش؛ بُو حالدَه رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی اَیتِیشلَرِیگه کوُرَه، اوُنِی قَلبِینِی  اَلله گه تاپشِیرَمِیز وَ بِیز اوُنِی قَلبِیدَگِی نَرسَه لَردَن خَبَردار اِیمَسمِیز، قَلبِی بِیلَن اِیشِیمِیز هَم یُوق. اَمّا اَگر ظاهِردَه عَمَللَرِیدَه، عِبادَتلَرِیدَه طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرمَیدِیگن بُولسَه، بُوندَی شَخصنِی اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرگِیزَه آلمَیمِیز. بِیز کافِر کِیشِینِی اِسلامنِی دائِرَه سِیگه کِیرگِیزَه آلمَیمِیز، بُو رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِینگ اِسلام دائِرَه سِیگه کِیرماقچِی بُولَیاتگن کافِرلَر حَقِیدَه گِی سُوزلَرِیدِیر.

طاغُوتگه اِیمان کِیلتِیرمَسلِیک، کُفر کِیلتِیرِیشلِیک عَقِیدَه وَ اِسلامنِی اَوَّلگِی طَبَقَه سِینِی، اوُنِی سکلِیتِینِی، پای دِیوارِینِی یَرمِی وَ مُقَدِّیمَه سِی حِسابلَنَدِی، رَسُول الله صلی الله علیه وسلم 13 یِیل دَوامِیدَه مَکَّه دَه اوُنگه دَعوَت قِیلِیب توُرگنلَر؛ اوُلَرنِی هَمَّه سِی فَقَطگِینَه “لا اله الّا الله” کَلِیمَه سِینِی قوُرُوق زَبان بِیلَن تَلَفُّظ قِیلِیش آرقَلِی اِیش بِیتمَسلِیگِی وَ باشقَه اِیشلَرنِی هَم عَمَلدَه قِیلِیش لازِم اِیکَنِینِی یَحشِی بِیلِیشَردِی. چوُنکِی قُرآن اوُلَرنِی تِیلِیدَه نازِل بوُلگن اِیدِی، اوُلَر “لا اله الّا الله” نِینگ اوُلَرنِی نِیمَه لَرنِی طَلَب قِیلَیاتگنِینِی یَحشِی توُشُونِیشگن.

شُوندَی بُولگچ، اَگر کافِر کِیشِی مُسُلمان بوُلِیشنِی قَصد قِیلگن بوُلسَه، اَوَّلاً “لا اله” نِی زَبانِی بِیلَن تَلَفُّظ قِیلَدِی وَ اوُندَن سُونگ بَرچَه یالغان وَ باطِل خُدالَردَن بَرائَت قِیلِیب بِیزار بُولَدِی، طاغوُتلَرگه کُفر کِیلتِیرَدِی. بوُندَن سُونگ “الّا الله” نِی تِیلگه آلَدِی وَ اَهلِی تَوحِید بُولَدِی. مَنَه بُوندَی قانوُنگه بُویسِینِیب طاغوُتدَن اوُزاقلَشگچ، اوُندَن کِییِینگِی مَرحَلَه گه اوُتَدِی؛ یَعنِی اِیمان. اَلله تَعالی بُوندَی بَندَه لَرِیگه بَشارات بِیرِیب اَیتدِیکِی:   «وَالَّذينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوها وَأَنابُوا إِلَي اللَّهِ لَهُمُ الْبُشْري‏ فَبَشِّرْعِبادِ» (زمر/۱۷)، شَیطاندَن وَ اوُنگه عِبادَت قِیلِیشدَن یِیراق بُولگن وَ اَلله گه (یَعنِی یالغِیز اَلله گه عِبادَت قِیلِیشگه) قَیتگن ذاتلَر اوُچُون ( جَنَّت) خُوشخَبَرِی بوُلسِین!

حُودِّی اَنَه اوُشَه عَدِی اَیتگن نَرسَه لَرگه مُلّا پَرَستلِیک، وَطَن پَرَستلِیک، نَجاد پَرَستلِیک وَ ………لَرگه اوُحشَگن اوُرِینلَردَن واز  کِیچگن کِیشِیلَرگه اَلله تَعالی خوُشخَبَر بِیریَپتِی.

رَوشَن کوُرِینِیب توُرگنِیدِیک، طاغوُت یَسَب آلِیشلَردَن یَعنِی هَر مَخلوُق وَ پراگرَمَّه نِی اَلله نِی قانُونِی وَ پراگرَمَّه سِینِی اوُرنِیگه قوُیِیب آلِیشِیدِیر، اِیندِی بُو قوُیِیب آلِینَدِیگن نَرسَه لَر بَعضِی اوُرِینلَردَه بُولَدِیمِی یاکِی بَعضِی صِیفَتلَردَمِی یاکِی بَرچَه صِیفَتلَردَمِی یاکِی اَلله نِی ذاتِینِی اوُرنِیگه قوُیِیب آلِیشَدِیمِی یا قانُون قوُیِیشَدِیمِی فَرقِی یُوق. هَر قَندَی صُورَتدَه هَم اَوَّلگِی قَدَم، طاغوُتلَرگه اِیشانمَسلِیک وَ کُفر کِیلتِیرِیشدِیر. اَمّا طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیش هَم ساددَه گِینَه اِیش اِیمَس، بَعضِیلَر آدَملَرنِینگ مَنَه بُو طاغُوتگه کُفر کِیلتِیرِیش دَرَجَه سِیگه یِیتِیشِینِی هاحلَشمَیدِی وَ اَگر هَم بُو دَرَجَه گه یِیتِیشگن بُولسَه، طاغُوتلَرنِی حِمایَه قِیلِیشَدِی. بُویُوک اوُلامالَر طاغُوتلَرنِی اِینگ کَتتَه حِمایَه چِیلَرِینِی اوُچتَه لِیک کوُرِینِیشِیدَه “زَر وَ زُور وَ تَزوِیر” دِیب ناملَشگن.

زَر: قُرآندَه یَعنِی مُلّالَر، سَرمایَه دارلَر، بَدَولَت کِیشِیلَر بُولِیب، طاغُوتلَرنِینگ آدَملَرنِی بایلِیگِینِی تَلان- تَراج قِیلِیش بوُیِیچَه حَقِیقِی شِیرِیکلَرِی حِسابلَنَدِی. بُوگوُنگِی کوُندَه بُورژُواَزِییَه وَ یَنگِی کاپِیتَلِیزیمدَگِی کارتِیللَر،تراستلَر وَ……..نامِی آستِیدَه، حَتّی حِتای، کوُبَه، شِمالِی کَرِییَه گه اوُحشَش سَرمایَه دار دَولَتلَردَه هَم بُونِی گوُواهِی بوُلِیب توُرِیبمِیز.

زوُر: حَربِیلَر آرقَلِی، اوُلَر طاغوُتلَرنِی حِمایَه چِیلَرِی، مُدافَعَه قِیلوُچِی کوُچلَرِی حِسابلَنَدِی وَ اوُلَر اوُچُون جَنگ قِیلِیشَدِی. شُو سَبَبلِی هَم قُرآن اوُلَرنِی کافِر دِیب تَنِیشتِیرگن، اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

«الَّذينَ آمَنُوا يُقاتِلُونَ في‏سَبيلِ اللَّهِ وَالَّذينَ کَفَرُوا يُقاتِلُونَ في‏سَبيلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِياءَ الشَّيْطانِ إِنَّ کَيْدَ الشَّيْطانِ کانَ ضَعيفاً» (نساء/۷۶)،    اِیمان اِیگه لَرِی اَلله یُولِیدَه جَنگ قِیلَدِیلَر، کافِر کِیمسَه لَر اِیسَه شَیطان یُولِیدَه جَنگ قِیلَدِیلَر. بَس، شَیطاننِینگ دوُستلَرِیگه قَرشِی جَنگ قِیلِینگِیز! شُبهَه سِیز، شَیطاننِینگ مَکرِی ضَعِیف بوُلگوُچِیدِیر.

یَعنِی کافِر بُولگن کِیمسَه لَر بِیلَن طاغُوتنِی یُولِیدَه جَنگ قِیلِیشَدِی. شُو سَبَبلِی هَم قَدِیمدَگِی وَ حاضِردَگِی اوُلامالَر طاغُوتلَرنِی دَستَه سِیگه، عَسکَرلَرِیگه، اِیرگه شُوچِیلَرِیگه : طاغوُتلَرنِی اَنصارلَرِی یاکِی طاغُوتلَرنِی یاردَمچِیلَرِی، دِییِیشَدِی؛ مِثال اوُچُون فِرعَون وَ اوُنِی عَسکَرلَرِی حَقِیدَه اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:    وَفِرْعَوْنَ ذِي الْأَوْتادِ (فجر/۱۰)،   قازِیقلَرگه  (یَعنِی یِیرگه  قازِیقدِیک قاقِیلگن بَلَند اِیهراملَر وَ قَصرلَر) اِیگه بوُلگن فِرعَوننِی (قَندَی حَلاکَتگه دُوچار قِیلگنِینِی- چِی؟

بُو یِیردَگِی اوُچِینچِی طَبَقَه نِی تَزوِیر تَشکِیل قِیلَدِی، گاهِیدَه زَر وَ زُوردَن کوُرَه هَم طاغوُتلَرگه کوُپراق وَ مُسُلمانلَرگه هَم ضَرَرِی کوُپراق بوُلگن. آسمانِی شَرِیعَتلَر بوُیِیچَه باسَواد کِیشِیلَر وَ سِکوُلارِیستلَر،باشقَه بِیر اِصطِلاح بِیلَن اَیتگندَه تَخصِیل کوُرگن سِکوُلارِیستلَر بوُلِیب، اوُلَر اَخبارلَر، راهِبلَر، خاخاملَر،کاهِنلَر، مَولَوِی، شَیخ، مُلّا، ماموُستا، اوُستاز، داکتار وَ……صِیفَتِیدَه عَصرلَردَن بُویان آدَملَرنِی اوُرتَسِیدَه تَنِیلگن کِیشِیلَردِیر. قُرآن آچِیق- آیدِین قِیلِیب بَتَفصِیل مَنَه بُو دِین فُرُوشلَر، عَوامنِی فَرِیب بِیرُوچِیلَر حَقِیدَه صُحبَت قِیلگن، اَمّا مِصرلِیک بِیر طَبِیبنِی تَرِیخِی خاطِیرَه سِینِی بِیر داستانِی بار، شوُ کوُنلَردَه بِیر گوُرُوه کِیشِیلَرنِی اوُرتَسِیدَه بُو داستان تَرقَلگن، بُو داستان بِیزلَرگه فِرعَونگه اوُحشَش سِکوُلارِیستلَرنِینگ اِیختِیارِیدَگِی مَنَه بُو مُصِیبَتلَرنِی یَحشِی تَنِیب آلِیش اوُچُون یاردَم بِیرَدِی. سِینُوهَه یاکِی سِینُوحِی نامِی آستِیدَگِی داستان بُولِیب، نَصرانِی لَرنِی تَرِیخدَن آلدِینگِی اوُنِینچِی عَصردَه یَعنِی 3000 یِیل آلدِین بُولِیب اوُتگن. سِینُوهَه نِی خاطِیرَه لَرِینِی بِیر قِیسمِیدَه بِیزلَر “اَمفِیسِیس” ناملِی سِکوُلار طاغوُتگه وَ “اَخناتوُن” ناملِی مِصرنِی کَتتَه لَرِی،اَشرافلَرِینِی حَیاتِینِی فاجِیعَه سِیگه دُوچ کِیلَمِیز:

“سِینُوحِی” اوُزِینِی خاطِراتلَرِینِی بِیر قیسمیده شوندی دیب یازدی: بیر کونی مصرنی کوچه لریده پیاده ایلنیب یورگن ایدیم، شونده چیرایلی چهره گه ایگه شرافتلی، بدولت کیشی بولمیش “اَخناتوُن”نِی قوُل وَ آیاغِینِی، بوُرنِینِی کِیسِیب تَشلَنگن وَ قانِیگه باتِیب یاتگن حالدَه کوُردِیم. اوُنِی بَدَنِیدَه یَرَدار بوُلمَگن یا شَلّاق اوُرِیلمَگن ساغلام جایِی قالگن اِیمَسدِی. اوُلِیم بِیلَن اوُنِی اوُرتَسِیدَه بِیر نِیچَه قَدَم مَسافَه قالگن اِیدِی حالاص. “اَخناتوُن” نِی شوُ حالِیدَه کوُرگچ، اوُنِی اوُلِیمدَن نَجات بِیرِیش اوُچوُن اوُزِیمنِی شِفاخانَمگه آلِیب کِیتدِیم وَ اوُ اِیککِی آیگه چَه حوُشِیگه کِیلمَدِی. اوُ حُوشِیگه کِیلگن پَیتِیدَه اوُزِینِی داستانِینِی قوُیِیدَگِیچَه تَعرِیف قِیلِیب بِیردِی:

 “فِرعَون (اَمفِیسِیس) مِیندَن بَرچَه یِیرلَرِیمنِی، اوُزِیمدَه بار نَرسَه لَرنِی هَمَّه سِینِی، حاتِینلَرِیمنِی، غوُلاملَرِیمنِی، کَنِیزلَرِیمنِی هَمَّه سِینِی بِیرِیشِیمنِی طَلَب قِیلدِی. اَخناتوُن هَم حَیاتِینِی دَوام اِیتتِیرِیش اوُچُون اوُندَن بِیر دَولَتِینِی اوُزِیگه قالدِیرِیشنِی سوُرَیدِی، اَمّا سِکوُلار فِرعَون بوُنگه راضِی بوُلمَیدِی، اوُ اوُزِینِی خُدا، دِیب حِسابلَیدِی. شُوندَه فِرعَون اوُنِی قوُل وَ آیاغِینِی کِیسِیب شَلّاق اوُرِیب یَلانغاچ حالدَه کوُچَه گه تَشلَب کِیتَدِی. شوُ طَرزدَه کوُنلَر اوُتَدِی وَ اَخناتوُن اوُزِینِی ناچار اَخوالِی، فَقِیرلِیگِی بِیلَن کوُن کِیچِیرَدِی وَ اَگرچِی باشقَه بِیر آدَملَرنِی قوُلِی بِیلَن بُولسَه هَم ظالِم فِرعَوندَن قَصاص آلِیشنِی اوُمِید قِیلَردِی. فِرعَون هَم بِیر کوُن اوُلَدِی. سِینوُحَه نِی اَیتِیشِیچَه، مِین هَم طَبِیبلَر صِنفِینِی رَئِیسِی وَ کَتتَه سِی صِیفَتِیدَه فِرعَوننِی وَفاتِی مُناسَبَتِی بِیلَن اِجرا قِیلِینگن مَراسِیمدَه اِیشتِراک اِیتتِیم. کاهِنلَر، راهِبلَر فِرعَوننِی ماتَم مَراسِمِیدَه وِدالَشُو حُطبَه لَرِینِی اوُقِیشَردِی. اوُلَر قوُیِیدَگِی سوُزلَرنِی اَیتِیشَردِی: “اِی مِصر حَلقِی،آسمانلَر وَ یِیرلَر اِینگ بُویُوک قَلبنِی قوُلدَن بای بِیردِی، مَنَه بُو قَلب بوُتوُن مِصر اَهالِیسِیگه ،اِنسانلَرگه،حَیوانلَرگه ، اوُسِیملِیکلَرگه ،قوُرُوق نَرسَه لَرنِی هَمَّه سِیگه مِهر تَرقَتَردِی. اوُ یِیتِیملَرگه آتَه، فَقِیرلَرگه یاردَمچِی، آدَملَرنِی بِرادَرِی،بوُتوُن مِصر اوُچُون اِیسَه عَظَمَت، اوُلوُغوارلِیک اِیدِی. اوُ خُدالَرنِی اِینگ عادِلِی، مِهرِیبانِی اِیدِی، باشقَه لَرگه قَرَگندَه مِصر حَلقِینِی کوُپراق یَحشِی کوُرَردِی. اَمفِیسِیس باشقَه خُدالَرنِی صَفِیگه قوُشِیلِیش اوُچوُن بِیزلَرنِی تَرک قِیلدِی وَ آدَملَرنِی قارانغِیلِیکگه تَشلَب کِیتدِی.”

 سِینُوهَه یا سِینُوحِی یَنَه مَنَه بُولَرگه قوُشِیمچَه قِیلِیب اَیتَدِیکِی: کاهِنلَرنِی یالغان سُوزلَرِیگه قوُلاق سالِیب توُرگن پَیتِیمدَه، فِرعَوننِی شَلّاغِینِی تَگِیدَه بِیللَرِی بوُکلَنگن حَلق اوُچُون حُرسَند اِیدِیم، فِرعَوننِی شَلّاغِینِی مَزَه سِینِی اوُزِیگه خاص اوُصُوللَر بِیلَن تاتِیب کوُرگن مَنَه بُو توُدَه- توُدَه حَلقنِینگ یِیغلَیاتگن حالِیدَه، اوُلَرنِی آرَسِیدَه باشقَه لَردَن کوُرَه شِددتلِیراق حوُدِّی بالَه سِینِی اوُلِیمِیگه یِیغلَیاتگن آنَه نِی نالَه سِیگه اوُحشَش زارلَنگن آوازنِی اِیشِیتدِیم، بُو آوازنِی اِیگه سِی کِیملِیگِینِی بِیلِیش اوُچُون قِیزِیقِیب اوُنِی چِهرَه سِیگه قَرَدِیم. نِی کوُز بِیلَن کوُرَیکِی، بُو اَنَه اوُشَه عاجِیز،ناتَوان بوُلِیب قالگن اَخناتوُن اِیدِی، اوُنِی یِیرگه یِیقِیلِیب توُشمَسلِیگِی اوُچُون اِیشَکنِی اوُستِیگه باغلَب قوُیِیشگن اِیدِی. اوُنِی بِیر آز تِینچلَنتِیرِیش اوُچُون اوُ تامانگه شاشِیلدِیم، مِین فِرعَوننِی اوُلِیمِی نَتِیجَه سِیدَه حُرسَندچِیلِیک یِیغِیسِینِی باشلَب یُوبارگن، دِیب اوُیلَگندِیم، اَمّا ……..مِینِی حَیاللَرِیمنِی پُوچگه چِیقَردِی، چُونکِی اوُنِی مِینگه کوُزِی توُشِیشِی بِیلَن فَریاد قِیلِیب اَیتدِیکِی: “اِی سِینُوحَه! اَمفِیسِیسنِی مَنَه بُو دَرَجَه دَه عادِل، بُویُوک وَ آدَملَرگه بُونچَه لِیک مِهرِبان دِیب اوُیلَمَگن اِیدِیم، مِین کاهِنلَرنِی سوُزِیدَن بُولَرنِی هَمَّه سِینِی اِیشِیتدِیم. کوُرِیب توُرگنِینگدِیک حاضِر یِیغلَب اوُتِیرِیبمَن، چوُنکِی اوُتگن شوُنچَه یِیل اِیچِیدَه مَنَه بُو بُویُوک خُداگه نِسبَتاً قَلبِیمدَه کِینَه سَقلَب یوُرگندِیم، اَصلِیدَه اِیسَه اوُنِی اوُلوُغلَب اوُنگه مُحَبَّتِیمنِی اِظهار قِیلِیشِیم لازِم اِیکَن. اِی سِینُوحَه! مِین قَنچَه لِیک گوُمراه بوُلگن اِیکَنمَن.”

سِینُوحَه نِی اَیتِیشِیچَه: “اَخناتوُن مَنَه بُو سُوزلَرنِی کوُچلِی اِیمان بِیلَن اَیتَیاتگن پَیتِیدَه ، مِین کِیسِیلگن قوُل- آیاغِیگه وَ غَمگِین یوُزِیگه حَیران بوُلِیب تِیکِیلِیب تُورَردِیم، گوُیاکِی اوُ مِینِی نِگاهِیمدَگِی حَیرَتنِی توُشوُنِیب یِیتگن اِیدِی، چُونکِی اوُ یَنَه فَریاد اوُرِیب اَیتدِیکِی: اَمفِیسِیس مِینِی باشِیمگه مَنَه بُو کوُنلَرنِی سالِیشگه حَققِی بار اِیکَن، چُونکِی خُداوَندنِی بُویرُوقلَرِیگه اِطاعَت قِیلمَیدِیگن کِیمسَه نِی جَزاسِی مَنَه شوُندَی بُولَدِی. حَه، کوُرِیب توُرگنِینگدِیک خُداوَندِی خالِقنِی فَرمانِیگه بُویسِینمَیدِیگن کِیشِینِی سَزاسِی بوُندَن باشقَه نَرسَه اِیمَس. اوُزِینِی جَزاسِینِی مُستَقِیم خُدانِی اوُزِینِی قوُلِی بِیلَن کوُرگن کِیشِیدَن هَم سَعادَتلِیراق کِیمسَه بارمِی، مِین مَنَه بُو اِیش اوُچُون حُرسَندمَن.”

بِیزلَر هَم حاضِرگِی زَماندَه سپُوتنِیک کَنَللَرِیدَه دِین فُرُوش، خائِن مُلّالَرنِینگ قاضِی مُحَمَّدگه، مُصطَفی بارزانِیگه، قاسِیملوُگه، جَلال طالِبانِیگه اوُحشَش مُرتَد سِکوُلارِیستلَر حَقِیدَه گِی سِنارِیالَرِینِی کوُرمَدِیکمِی؟ حُودِّی شُو سِکوُلارِیستلَر رَوشَن فِکرلِیلَر نامِی آستِیدَه اَنَه اوُشَه کاهِنلَرنِی اِیشلَرِینِی قِیلِیشمَدِیمِی؟ قاضِی مُحَمَّد اوُزِینِی عَصرِیدَه اِینگ قانخوُر کامُّونِیستلَردَن بُولگن ستَلِیننِی بُویرُوغِیگه کوُرَه، مُسُلمانلَرنِی کوُردلَرنِی اوُرتَسِیدَگِی اَوَّلگِی مُرتَد سِکوُلار حِزبنِی تَشکِیل قِیلَدِی. اوُندَن کِییِینگِی حاضِرگِی کوُندَگِی مَوجُود بُولگن بَرچَه حِزبلَر، اَنَه اوُشَه ستَلِیننِی بوُیرُوغِیگه بِینائاً مُرتَد قاضِی محمد تامانِیدَن تَشکِیل قِیلِینگن کوُردِستان دِماکرَت حِزبِینِی قالدِیقلَرِی وَ عاقِیملَرِی حِسابلَنَدِی. اوُ ستَلِیننِی بُویرُوغِیگه وَ باقِیراونِی یوُللَنمَه لَرِیگه کوُرَه سابِق ساسِیالِیستِیک ساوِیتلَرِینِی رَوِیشِی بُویِیچَه جُمهُورِیَتنِی تَشکِیل قِیلَدِی وَ آخِیرِیدَه اِیشلَش مُدَّتِی توُگه گچ ساوِیت ساسِیالِیست سِکوُلارلَرِی تامانِیدَن اَخلَتگه تَشلَب یُوبارِیلَدِی، بُو مُرتَد آدَملَرنِی حِمایَه سِیگه هَم اِیگه اِیمَس اِیدِی، شوُنِینگ اوُچُون هَم نِهایَتدَه بِیچارَه وَ نااوُمِید حالِیدَه قوُلگه توُشَدِی وَ اَمِیرِکَه تامانِیدَن حِمایَت قِیلِینَدِیگن اِیرانلِیک سِکوُلارِیستنِی قوُلِی بِیلَن اوُلدِیرِیلَدِی. بُو مُرتَد کِیمسَه ساوِیت دَولَتِی اوُنِی بِیر چِیتگه سُورِیب قوُیگن پَیتدَه، آدَملَر اوُنِی فایدَسِیگه جَنگ قِیلِیب حِمایَه قِیلَدِیگن آدَم بُولگن اِیمَسدِی. آدَملَر هَم اوُنِی تَشلَب قوُیِیشَدِی. چُونکِی مُسُلمان آدَملَر اوُنِی یَحشِی تَنِیشَردِی. مُلّا حَلِیل رَحِمَهُ الله اوُنگه قَرشِی جِهاد فَتواسِینِی صادِر قِیلگن وَ اوُنِی اِرتِدادِی حَقِیدَه گِی حُکمنِی چِیقَرگن اِیدِی. مُلّا حَلِیل وَ سِکوُلارِیستلَرنِینگ هِیچ قَیسِی بِیرِی بُو مَرتَدنِی کِیم بُولگنِینِی وَ اوُنِی نِیمَه اوُچوُن مُرتَد دِییِیلِیشِینِی دَلِیلِینِی هَم اِیضاحلَب اوُتِیرِیشِیگه هَم هاجَتِی یُوق اِیدِی، قاضِی محمد نِهایَتدَه خارلِیک وَ ضَلالَتدَه سِکوُلار رِضاخان طَرَفِیدَن اوُلدِیرِیلَدِی.

اِیندِی کاهِنلَر وَ سِحرگرلَر بِیرِینچِی مُرتَدلَر حِزبِینِی تَشکِیل قِیلگن مَنَه شوُ مُسَیلَمَه یِی کَذّابنِی باشِیگه نِیمَه بَلالَرنِی آلِیب کِیلِیشَدِی؟ خائِن وَ اِسرائِلنِی حِذمَتکارِی بُولگن بارزانِیگه نِسبَتاً نِیمَه اِیشلَرنِی قِیلِیشدِی؟ سِیزلَر کوُرد مِللَتِی وَ دِینِیگه خِیانَت قِیلگن جَلال طالِبانِینِی تَنِیمَیسِیزلَرمِی؟ بوُتوُن عُمرِینِی خِیانَتگه، مُسُلمانلَرنِی اوُلدِیرِیشگه وَ توُرلِی- هِیل فَسادلَرنِی رِواجلَنتِیرِیشگه صَرفلَگن مَنَه بُو جِنایَتکارنِی اوُلِیمِیدَن سُونگ، کاهِنلَر وَ سِحرگرلَر اوُ حَقِیدَه اَخبارات واسِیطَه لَرِیدَه نِیمَه لَر قِیلِیشگنِینِی کوُرمَدِیکمِی؟ مِصرنِی طاغوُتِی بُولمِیش عَبدُ الناصر حَقِیدَه چِی؟ تُورکِیَه نِی طاغوُتِی بوُلمِیش مُصطَفی کَمال آتَه توُرک حَقِیدَه چِی؟ آلِی سَعُودنِی فاسِد شاهلَرِی حَقِیدَه چِی؟ کامُّونِیستلَرنِی طاغوُتِی بوُلمِیش اوُزبِیکِستاننِی فَسادچِیسِی کَرِیماو حَقِیدَه چِی؟ شوُنگه اوُحشَش یوُزلَب نَمُونَه لَر مَوجُود بُولِیب، اوُلَر مَنَه بُو کاهِنلَر طَرَفِیدَن غُسلِی تَعمِید بِیرِیلگن کِیمسَه لَردِیر.

اَمفِیسِیس وَ اوُنِی کاهِنلَرِینِی سِنارِیاسِینِی تَکرارِی کوُرِینِیشِینِی، سُورِیَه وَ توُرکِیَه، عِراقنِی کوُردِستانِیدَگِی اَتِیئِست، کامُّونِیست وَ سِکوُلار طاغُوت بُولمِیش عبدالله اوُجَلاننِی مِثالِیدَه کوُرسَک بُولَدِی، بُو جِنایَتکارگه عَلاقَه سِی بوُلگن اَخبارات واسِیطَه لَرِینِی رالِیگه هَم گوُواه بوُلِیب توُرِیبمِیز. فَقَط سِیزلَر مَنَه بُو یاللَنگن جِنایَتچِینِی اِیشانچلَرِی، عَقِیدَه لَرِینِی تَنِیب آلسَنگِیز وَ اوُنِی کوُردِستان مُسُلمانلَرِینِینگ عَقِیدَه سِیگه نِسبَتاً مُناسَبَتِینِی بِیلسَنگِیز، مَنَه بُو کِیشِینِی اَخبارات واسِیطَه لَرِیدَه حِمایَه قِیلَیاتگن کاهِنلَر، سِحرگرلَرنِینگ خِیانَتِینِی عُمقِینِی توُشوُنِیب یِیتَسِیزلَر.

بُوگوُنگِی کوُندَه حاضِرگِی مُسُلمانلَرنِی گِیرِافتار بُولگن مُصِیبَتِی شوُکِی، رَوشَن فِکر وَ داکتار، اَسپِیرَنت، بَکَلَور نامِی آستِیدَگِی سِکوُلارلَرنِینگ…….فِرعَونگه، سِکوُلار اَحزابلَرگه، اَمِیرِکَه رَهبَرلِیگِیدَگِی بُوتوُن جَهان سِکوُلارِیستلَرِیگه تابِع مَحَلِّی طاغوُت حاکِملَرگه اِیرگشِیب کِیتِیشگن وَ یَنَه بِیرِی دِیندَگِی فِتنَه مَسَلَه سِی بوُلِیب، مَحَلِّی وَ بوُتوُن جَهان سِکوُلار اَحزابلَر آدَملَرنِینگ دِینِی حِسِّیاتلَرِیدَن وَ یامان اوُلامالَرنِی شُبهَه لَرِیدَن سُوء اِستِعفادَه قِیلِیشیَپتِی. مَنَه بُو یامان اوُلامالَر اوُزلَرِینِی اِیختِیارلَرِیدَگِی سپُوتنِیک اَخبارات واسِیطَه لَرِی وَ مَسجِدلَرنِی مِنبَرلَرِیدَن فایدَلَنِیب، اوُزلَرِینِینگ طاغوُت اَربابلَرِینِینگ اِیستَک – هاحِیشِیگه، آرزُوسِیگه بِنائاً آیَتلَر وَ حَدِیثلَر وَ آدَملَرنِی دِینِی ، وَطَن دوُستلِیک حِسِّیاتلَرِی بِیلَن اَربابلَرِینِینگ هَدَفلَرِی یُولِیدَه اوُینَشِیشیَپتِی!

سِینُوحَه داستانِینِی مُطالَعَه قِیلگچ، وَ اوُندَن مُهِمراغِی قُرآننِی وَ رَسُول الله صلی الله علیه وسلمنِی سوُزلَرِینِی مُطالَعَه قِیلگچ ، مَنَه بُو مَوجُوداتلَرنِینگ یَنگِی پَیدا بُولگن اِیمَسلِیگِینِی توُشوُنِیب یِیتَمِیز، بُو آفَتلَرنِی بَرطَرَف قِیلِیش بارَسِیدَه اوُزِیمِیزنِی یوُقاتِیب قوُیمَسلِیگِیمِیز کِیرَک، خائِن سِکوُلارلَر بوُتوُن تَرِیخ دَوامِیدَه مَوجُود بوُلگن، حاضِردَه هَم بار. اَمّا آسمانِی شَرِیعَتلَردَگِی مَخصُوصآ اَلله نِی آخِیرگِی شَرِیعَتِیدَگِی اوُلامایِی سُوء وَالرُّوَیبِضَه (اَئِمَّة المُضِلِّین، جَهَنَّم اِیشِیکلَرِیگه چَقِیرُوچِی دَعوَتچِیلَر) دِیب یاد قِیلگن، شَرِیعَت مَنَه بُو آفَتلَرنِی دَفع قِیلِیش یوُللَرِینِی هَم کوُرسَتگن.

مَنَه بُو دِین فُرُوش مُلّالَر وَ اوُلامایِی سُوء یُومشاق وَ رُوحِی جَنگلَردَه طاغُوتلَرنِینگ قُدرَتِینِی، حُکمِینِی مَحکَم بُولِیشِیگه بائِث بوُلِیشَدِی، اوُلَر طاغوُتلَرنِینگ رُوحِی جَنگلَردَگِی عَسکَرلَرِی حِسابلَنِیشَدِی، اوُلَر حَربِی جَنگنِی باشلاوچِیلَرِی وَ آدَملَرنِی اوُستِیدَه حُکمرانلِیک قِیلِیشگه شَرائِطنِی مُهَیّا قِیلوُچِیلَر بُولِیشَدِی.

شُوندَی بوُلگچ، قوُراللَنگن لَشکَرنِی آرَسِیدَگِی مُسُلمانلَرگه قَرشِی بامبَه لَروَ اوُق- اَسلَحَه لَر بِیلَن جَنگ قِیلَیاتگن عاددِی عَسکَرنِی، اَمِیرِکَه لِیک وَ اِسرائِللِیک، اِیاردَنِیَه لِیک، عَرَبِستانلِیک، توُرکِیَه لِیک اوُچُوچِیلَرنِی، طاغوُتلَرنِی اوُزِینِی فَتوالَرِی، صُحبَتلَرِی بِیلَن حِمایَه قِیلَیاتگن کِیشِیلَر بِیلَن فَرقِی یُوق،بَلکِی روُحِی جَنگلَر حَربِی جَنگلَرگه قَرَگندَه هَم نِهایَتدَه خَطَرلِیراقدِیر. چُونکِی روُحِی جَنگلَرنِی مَکانِی قَلب، اِیمان وَ اِنسانلَرنِی باطِنیدِیر، اَگر مَنَه بُو مَرکَزلَر فاسِد وَ نَابُود بُولَدِیگن بُولسَه، اِنساننِی هَمَّه نَرسَه سِی نابُود بُولَدِی وَ طاغوُتلَر هَم آسانلِیک بِیلَن اوُزلَرِینِی هَدَفلَرِینِی قوُلگه کِیرِیتِیشَدِی.

حُرمَتلِی بِرادَرلَر وَ آپَه – سِینگِیللَر، اَلله مُتَعال نِیمَه اوُچُون قُرآندَه ظُلمَتلَر کَلِیمَه سِینِی جَمع صُورَتِیدَه فایدَلَنگنِی وَ نُور کَلِیمَه سِیدَن اِیسَه یَککَه حالدَه کِیلتِیرگنِی حَقِیدَه فِکرلَب کوُرگنمِیسِیزلَر؟ اَلله تَعالی مَرحَمَت قِیلَدِیکِی:

  «الْحَمْدُلِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَجَعَل الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ» (أنعام/ ۱) حَمدُو سَنا آسمانلَر وَ یِیرنِی یَرَتگن، ظُلمَتلَر وَ نُورنِی تَرَتگن اَلله اوُچُوندِیر.

«هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَمْ هَلْ تَسْتَوِي الظُّلُمَاتُ وَالنُّور» (رعد/۱۶)   کوُر(گوُمراه) بِیلَن کوُرُوچِی (حَق یُولگه هِدایَت تاپگن کِیشِی) بَرابَر بُولوُرمِی؟ یاکِی ظُلمَتلَر بِیلَن نُور بَرابَر بُولوُرمِی؟”

جاهِلِیَتدَه جُودَه کوُپ طاغوُتلَر وُجُودگه کِیلَدِی وَ باطِل یُوللَر نِهایَتدَه تُورلِی- توُمَن، رَنگا- رَنگدِیر، مَنَه بُو طاغوُتلَرنِی بِیر قِیسمِیگه اِیشارَه قِیلِیب اوُتِیلَدِی؛ اَمّا حَق یُول فَقَط تَنها، یَگانَه دِیر. اوُزِینگ تَنِیدِیگن یا تَنِیمَیدِیگن یا کوُرگن وَ کوُرمَگن مَنَه بُو طاغوُتلَرگه اِیشانمَسلِیک بِیلَن اِیماننِی اِیککِینچِی مَرحَلَه سِیگه یِیتگن بُولَسَن. اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش نوُر بُولِیب، اوُ یَگانَه دِیر.

اَلله تَعالی دَن بِیز وَ سِیزلَرنِی طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیش، سُونگرَه اِیسَه اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیشدَه مُوَفَّق وَ ثابِت قَدَم قِیلِیشِینِی، هَمدَه عاقِیبَتِیمِیزنِی هَم بَه خَیر قِیلِیشِینِی سُورَب قالَمِیز.

سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَ بِحَمْدِكَ، لاَإِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته [8]

---

[1] این مقدمه را رسول الله صلی الله علیه وسلم قبل از هر خطبه و سخنرانی ایراد می فرموند.

[2] همین دیروز هم تحت عنوان اسلام میانه رو سخنان ولیعهد خائن آل سعود محمد بن سلمان را شنیدید که در مورد مسلمان ها و درمورد شریعتی که در جامعه ته مانده هایش مانده بودند چه صحبتی داشت. چگونه می خواهد آن ها را فوراً نابود کند.

[3]– سنن أبی داوود، ج 4، ص 332، ح 5121

[4]– تفسیر ابن کثیر، 1/390 / نیز: مجموع الفتاوی، 28/328 ، 329

[5] سنن أبی داوود، ج 4، ص 332، ح 5120 –  4458  / امام السیوطی، جامع الأحاديث – الجامع الصغير وزوائده والجامع الكبير – قسم الأقوال الجزء الرابع/  شماره 11910-11911 / الروض الداني إلى المعجم الصغير للطبراني – ج 2 – شماره 1020/ المعجم الأوسط للطبراني 7176/ فوائد أبي العباس الأصم 15 / شعب الإيمان للبيهقي 7487 / شرح السنة امام بغوی 3447 / معرفة الصحابة لأبي نعيم الأصبهانی 3284/ والمتقي الهندي في كنز العمال حديث رقم 6932، 6961 /

[6] قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ تَعَزَّى بِعَزَاءِ الْجَاهِلِيَّةِ فَأَعْضُوهُ بِهِنَّ أَبِيهِ وَلَا تُكَنُّوا» رواه البخاري في (الأدب المفرد) [963/1 بتحقيقي ] ، والنسائي في (السنن الكبرى) (5/272) [8864] و (6/242) [10812] وفي (عمل اليوم والليلة) [976] ، وأحمد في (المسند) (5/136) وابنه في (زوائد المسند) (5/136) ، وابن أبي شيبة في (المصنف) (15/33) [19030] أو (7/456) [37183] ، وأبو عبيد القاسم بن سلام في (غريب الحديث) (3/163) [422] و (3/288) [467] (ط مجمع اللغة العربية) ، والحربي في (الغريب) (3/919) ، والطحاوي في (شرح مشكل الآثار) [3204] و [3207] ، والهيثم بن كليب الشاشي في (مسنده) (3/374) [1499] ، وابن حبان في [3153الإحسان] أو [736 موارد] ، والطبراني في (المعجم الكبير) (1/198-199) [532] ، والقطيعي في (جزء الألف دينار) [209] ، وأبو نعيم في (معرفة الصحابة) [756] ، والبغوي في (شرح السنة) (13/120-121) [3541] ، والضياء المقدسي في (المختارة) [1242] و [1244] ، والمزي في (تهذيب الكمال) (19/339-330) و (19/330)  النسائي في ((السنن الكبرى)) (8864) واللفظ له، وأحمد (21234) / آلبانی ، تخريج مشكاة المصابيح 4828/ شعيب الأرناؤوط: تخريج المسند 21236 / الألباني ، السلسلة الصحيحة269 / تخريج صحيح ابن حبان 3153 / ابن حجر العسقلاني: تخريج مشكاة المصابيح 4/404  / الألباني : السلسلة الصحيحة1/538 / محمد الأمين الشنقيطي: أضواء البيان3/527 / السخاوي: الأجوبة المرضية2/623 / شعيب الأرناؤوط: تخريج المسند21233 / السيوطي: الجامع الصغير629 / الألباني: صحيح الجامع567 / أخرجه أحمد (21271)، والنسائي في ((السنن الكبرى)) (10810)، والطبراني (1/198) (534) باختلاف يسير.

[7] رواه مسلم

[8] پیاده شده از نوار صوتی شیخ ابوحمزه المهاجر هورامی حفظه الله