دُشمَنشِناسِی شَرعِی(2) مُشرِکلَر (سِکوُلارِیستلَرگه) تِیگِیشلِی عُمُومِی اَحکاملَر، اَهلِی کِتاب وَ شِبهِ اَهلِی کِتابلَر.
مُقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس
دُشمَنشِناسِی شَرعِی(2) مُشرِکلَر (سِکوُلارِیستلَرگه) تِیگِیشلِی عُمُومِی اَحکاملَر، اَهلِی کِتاب وَ شِبهِ اَهلِی کِتابلَر.
(17-قیسم)
قُرآنِی کَرِیم اَهلِی کِتابگه خِطاب قِیلِیب مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: «قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّانَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَانُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَايَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ» (آل عمران/64)، اَیتِینگ ( اِی مُحَمَّد): “اِی اَهلِی کِتاب ( یَعنِی یَهُودِی وَ نَصرانِیلَر)، بِیزگه هَم سِیزگه هَم بَب – بَرابَر بوُلگن بِیر سوُزگه کِیلِینگِیز – یالغِیز اَلله گه گِینَه عِبادَت قِیلَیلِیک، اوُنگه هِیچ نَرسَه نِی شِیرِیک قِیلمَیلِیک وَ بِیر- بِیراولَرِیمِیزنِی اَلله دَن اوُزگه خُدا قِیلِیب آلمَیلِیک”. *** اَگر اوُلَر ( یَعنِی اَهلِی کِتابلَر) اوُشبُو دَعوَتدَن یُوز اوُگِیرسَه لَر، اوُ حالدَه سِیزلَر ( اِی مُؤمِنلَر): “گوُواه بُولِینگلَر، بِیز مُسُلمانلَر – یَگانَه اَلله گه اِطاعَت قِیلگوُچِیلَرمِیز”، دِیب اَیتِینگِیز!
قُرآندَه شُوندَی مَطلَبلَر بارکِی، اوُشَه زَماندَه بُولگن یَهُودِیلَر، نَصرانِیلَر اَگر آخِیرگِی نَبِیگه اِیمان کِیلتِیرِیشسَه، اِیککِی اَجرگه اِیگه بُولِیشَدِی. بُو نَرسَه عاددِی بِیر حالَت، اَلبَتَّه اوُلَر اِیککِی اَجرگه اِیگه بُولِیشلَرِی لازِم، چُونکِی بِیرِینچِی بُولِیب عِیسَی عَلَیهِ السَّلامگه اِیمان کِیلتِیرِیشلَرِی لازِم اِیدِی، وَظِیفَه لَرِیگه بِینائاً صَحِیح اِیمان کِیلتِیرِیشگن اَجرگه اِیگه بوُلِیشَدِی، سُونگرَه پَیغَمبَرِی خاتَم صَلی الله عَلَیهِ وَسَلَّم ظُهُور قِیلگچ، اوُ کِیشِیگه هَم اِیمان کِیلتِیرِیشَدِی وَ نَتِیجَه دَه اِیککِینچِی اَجرگه اِیگه بوُلِیشَدِی. قُرآن مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: «الَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ مِن قَبْلِهِ هُم بِهِ یُؤْمِنُونَ *وَإِذَا یُتْلَى عَلَیْهِمْ قَالُوا آمَنَّا بِهِ إِنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّنَا إِنَّا کُنَّا مِن قَبْلِهِ مُسْلِمِینَ*أُوْلَئِکَ یُؤْتَوْنَ أَجْرَهُم مَّرَّتَیْنِ بِمَا صَبَرُوا وَیَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ» (قصص/52-53-54)، بِیز (قُرآندَن) اِیلگرِی کِتاب (تَورات، اِنجِیل) عَطا اِیتگن ذاتلَر (یَعنِی یَهُودِی وَ نَصرانِیلَر آرَسِیدَگِی مُؤمِنلَر) اوُنگه ( یَعنِی قُرآنگه) اِیمان کِیلتِیرُورلَر. *** قَچانکِی، اوُلَرگه (قُرآن) تِلاوَت قِیلِینسَه اوُلَر: “بِیزلَر اوُنگه اِیمان کِیلتِیردِیک. اَلبَتَّه اوُ پَروَردِیگارِیمِیز تامانِیدَن بوُلگن حَقِیقَتدِیر. شَک – شُبهَه سِیز، بِیزلَر (قُرآن نازِل بُولِیشِیدَن) اِیلگرِی هَم مُسُلمانلَر ( اَلله نِی یَگانَه بِیلِیب بُویسِینوُچِیلَر) اِیدِیک”، دِیرلَر. اَنَه اوُشَه ذاتلَرگه (دِینُو اِیمان یُولیِدَن) صَبر- طاقَت قِیلگنلَرِی سَبَبلِی اَجر- مُکافاتلَرِی قَیتَه عَطا اِیتِیلوُر. اوُلَر یَحشِیلِیک (یَعنِی صَبر- طاقَت) بِیلَن یامانلِیکنِی ( یَعنِی کافِرلَرنِینگ آزارلَرِینِی) دَفع قِیلوُرلَر وَ بِیز اوُلَرگه رِزق قِیلِیب بِیرگن نَرسَه لَردَن اِنفاق – اِحسان قِیلوُرلَر.
اِیشانچلَرِیدَه، کِتابلَرِیدَه اوُزگرتِیرِیشلَر وُجُودگه کِیلگنِیگه قَرَمَسدَن آسمانِی شَرِیعَتلَرنِی بَرچَه سِینِی مَنبَع سِی یَگانَه بوُلِیب، اوُ اَلله تامانِیدَندِیر؛ اوُلَرنِی دِینِی هَم بِیر یَعنِی اِسلام؛ اوُلَرنِی اِسملَرِی هَم بِیتتَه بُولگن، اوُ هَم بُولسَه مُسُلمان.
اوُلَر اِسلام دِینِینِی شَرِیعَتلَرِی،شاهَه لَرِی بوُلِیب سِکوُلارِیزم دِینِینِی عَقِیدَه سِی کِیرِیب کِیلِیشِی بِیلَن تَخرِیف قِیلِینگن، اَمّا اوُلَرنِی اِیلدِیزِی یَگانَه یَعنِی اِسلامدِیر، پَیغَمبَرِیمِیز صلی الله علیه وسلم اوُلَرنِی دِینِی باطِل اِیکَنِیگه اِقرار قِیلمَسدَن یاکِی اوُلَرنِی کُفر عَقِیدَه لَرِیگه مُوافِق اِیکَنلِیکلَرِینِی اِعلان قِیلمَسدَن توُرِیب، اوُرتَدَگِی مُشتَرَک نوُقطَه لَرگه دِققَتنِی قَرَتگن وَ خُداپَرَستلَرنِی مَنفَعَتلَرِی اوُچُون چارَه اِیزلَگن حالدَه، اِسلام حاکِمِیَتِی آستِیدَه اوُلَر بِیلَن تِینچ – تاتوُو حَیات کِیچِیرِیشنِی آرقَسِیدَن بُولگنلَر.
توُرتِینچِی دَرسدَه اِیشارَه قِیلگنِیمِیزدِیک، «لا اله الا الله» یاکِی اَنَه اوُشَه طاغوُتگه کُفر کِیلتِیرِیب اَلله گه اِیمان کِیلتِیرِیش، بُوتوُن بَشَرِیَتنِی تَرِیخِی دَوامِیدَگِی بَرچَه مُسُلمانلَرنِینگ مُشتَرَک نوقطَه سِی بوُلگن، آخِیرگِی پَیغَمبَرنِی خاص شَرِیعَتِی بِیلَن اوُ حَقِیدَه صُحبَت قِیلِیب رَوشَن قِیلِینگن وَ یَنگِیلَنگن. اَهلِی کِتاب هَم پَیغَمبَرِیمِیز صَلی الله عَلَیهِ وَسَلَّمنِی زَمانلَرِیدَه بُو کَلِیمَه نِی تَلَفُّظ قِیلَردِیلَر، اَمّا مَنَه بُو نوُقطَه نِی آچِیق – آیدِین قِیلِیب یَنگِیلَیدِیگن آخِیرگِی شَرِیعَتگه بُویِین اِیگِیشمَدِی.
پَیغَمبَرِیمِیز صَلی الله عَلَیهِ وَسَلَّم مُعاذ رَضِیَ الله عَنهُ نِی اَهلِی کِتابنِی دَعوَت قِیلِیش اوُچُون یَمَنگه یُوبارگن پَیتلَرِیدَه اوُنگه اَیتَدِیلَرکِی: هَمَّه نَرسَه دَن آلدِین اوُلَرنِی «لا اله الا الله» نِی شَهادَتِیگه دَعوَت قِیلگِین؛ مَنَه بُوندَن سُونگ یَنگِی شَرِیعَت وَ اوُنِی اَحکاملَرِی حَقِیدَه یَعنِی: نَماز، زَکات، رَمَضان آیِینِی رُوزَه سِی وَ باشقَه لَر حَقِیدَه دَعوَت قِیل. یَعنِی بِیرِینچِی بُولِیب اوُرتَدَگِی مُشتَرَک نوُقطَه بوُلمِیش «لا اله الا الله» نِی بَیان قِیلِیشنِی، سوُنگرَه «لا اله الا الله»نِی مَغزِی بُولگن، آخِیرگِی پَیغَمبَر تامانِیدَن آلِیب کِیلِینگن عَمَللَرنِی اَیتِیشنِی بُویُوردِیلَر. اَلله تَعالَی هَم مَنَه شُو مُشتَرَک نوُقطَه اَساسِیدَه دَعوَت قِیلِیب مَرحَمَت قِیلَدِیکِی: «قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَايَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ» (آل عمران/64). اَیتِینگ ( اِی مُحَمَّد): ” اِی اَهلِی کِتاب ( یَعنِی یَهُودِی وَ نَصرانِیلَر)، بِیزگه هَم، سِیزگه هَم بَب – بَرابَر بوُلگن سوُزگه کِیلِینگِیز- یالغِیز اَلله گه گِینَه عِبادَت قِیلَیلِیک، اوُنگه هِیچ نَرسَه نِی شِیرِیک قِیلمَیلِیک وَ بِیر- بِیراولَرِیمِیزنِی اَلله دَن اوُزگه خُدا قِیلِیب آلمَیلِیک. “اَگر اوُلَر ( یَعنِی اَهلِی کِتابلَر) اوُشبُو دَعوَتدَن یُوز اوُگِیرسَه لَر، اوُ حالدَه سِیزلَر ( اِی مُؤمِنلَر): “گوُواه بُولِینگلَر، بِیز مُسُلمانلَر – یَگانَه اَلله گه اِطاعَت قِیلگوُچِیلَرمِیز”،دِیب اَیتِینگِیز!
(دوامی بار……)