تَرِیخِی مَتنلَر وَ رِوایَتلَر بِیلَن مُعامَلَه قِیلِیشدَه کافِرلَرنِی قُورالِیدَن فایدَه لَنِیش،وَحدَتگه مانِعلِیک قِیلَدِی (3)
کارزان شَکّاک
بِیز آخِیرگِی دَورلَردَه اَهلِی سُنَّت وَ شِیعَه لَرگه مَنسُوب جاهِل،اَلدَنگن سپُوتنِیک وَ اِجتِمائِی کَنَل لَردَه – مَنَه بُو کَنَل لَر اَکثَراً اَهلِی سُنَّتنِی دُشمَنلَرِی تامانِیدَن فِرقَه لَراَرا جَنگلَرنِی اِیجاد قِیلِیش اوُچُون حِمایَه قِیلِینَدِی- مُخالِف تامانِّی اوُستِیدَه حُکم قِیلِیش بارَسِیدَه یاکِی مُقابِل تامان بِیلَن مُناظَرَه قِیلگن پَیتدَه، اَنَه اوُشَه مُقابِیلِیدَگِی تامانِّی کِتابلَرِیدَه مَوجُود وَ اوُزلَرِینِی فایدَه سِیگه بُولگن مَطلِبلَر،رِوایَتلَرگه اِشارَه قِیلِیشَدِی وَ مَنَه بُو رَوِیش آرقَلِی اوُزلَرِینِی حَقَّانِیَّتِینِی ثابِت قِیلماقچِی بُولِیشَدِی. بُوندَی شَرائِطدَه سِیزنِی مُخالِفِینگِیزدَگِی فَلانچِی فِرقَه بُو مَطلَبنِی تَصدِیقلَشِی اَنِیق نَرسَه، اوُنِی توُغرِی اِیکَنِی دَلِیل بُولالمَیدِی! هَر قَندَی مَوضُوعنِی صِحَتِینِی “قُرآنِی کَرِیم” وَ پَیغَمبَرنِی “سُنَّتِی” دَن قِیدِیرِیش لازِم. یَنَه شُو نَرسَه قِیزِیک کِی مَنَه بُو کِیمسَه لَر اَنَه اوُشَه اوُزلَرِی اِشارَه قِیلگن کِتابلَر وَ مَنبَعلَردَگِی اوُلَرنِی کُوز- قَرَشلَرِیگه قَرشِی بُولگن نَرسَه لَرنِی اِیسَه اَصلاً قَبُول قِیلِیشمَیدِی.
مَنَه بُوندَی سُوزلَشُو رَوِیشِی وَ مُناظَرَه لَر بِیر نِیچَه دَلِیلگه کُورَه بِی اَرزِیش وَ اِعتِبارسِیز حِسابلَنَدِی:
- یَهُودِیلَر وَ نَصارا،غُولّات یاکِی حَدِیث یَسَب آلَدِیگن نادان دُوستلَر تامانِیدَن یالغان رِوایَتلَرنِی وُجُودگه کِیلتِیرِیلِیشِیدِیر،مَنَه بُو کَسَل لِیکدَن نِهایَتدَه کَم فِرقَه لَر آماندَه قالگن، هِیچ قَیسِی فِرقَه بَرچَه کِتابلَرِیدَه کِیلتِیرِیلگن راوِیلَرنِینگ رِوایَتلَرِینِی، بُوتُون تَرِیخ دَوامِیدَه صَحِیح صُورَتدَه قالگنِینِی تایِید قِیلَه آلمَیدِی.
- رِوایَت وَ حَدِیثلَرنِی جَملَش وَ قَید قِیلِیش پَیتِیدَه اِجتِهادنِی مَوجُودلِیگِیدِیر،شُبهَه سِیز مَنَه بُو گوُرُوه دَگِی اوُلامالَر هَم مَعصُوم وَ اِلاهِی وَحِیگه اِیگه بُولِیشمَگن، اوُلَر هَم بَرچَه گه اوُحشَش اِنسان بُولِیب حَطا قِیلِیشَدِی، اوُلَر تامانِیدَن قَید قِیلِینگن حَدِیثلَرنِی هَمَّه سِینِی هَم قَبُول قِیلِیب بُولمَیدِی. اَهلِی سُنَّت دِیب مَعرُوف بُولگن فِرقَه لَرنِی آرَسِیدَه آلبانِیگه وَ شِیعَه لَرنِی اوُرتَسِیدَگِی بَرقَعِیگه اوُحشَش اِیلَکدَن اوُتکَزِیب حَدِیثلَرنِی پاکلاوچِی اوُلامالَرنِی ظاهِر بُولِیشِی هَم بُو واقِعِیَتگه دَلِیل بُولَه آلَدِی.
- اوُلامالَرنِینگ شَرِیعَت مَنبَعلَرِی بُویِیچَه قِیلگن اِجتِهادلَرِینِی تُوغرِی یا حَطا بُولِیشِی بارَسِیدَه اَیتَدِیگن بُولسَک،بُو اِجتِهادلَر باشقَه اِنسانلَردَه هَم یا تُوغرِی یا حَطا بُولِیشِی مُومکِین، بُولِیب هَم اَنَه اوُشَه زَمان وَ مَکانِّی حالَتِیگه باغلِیق بُولَدِی. هِیچ قَیسِی فِرقَه اوُزِینِینگ اوُلامالَرِینِی کِتابلَرِیدَه اَیتِیلگن نَرسَه لَرنِی هَمَّه سِی تُوغرِی،اوُلَر قِیلگن اِجتِهادلَرنِی حَطا بُولِیشِینِی اِحتِمالِی یُوق،دِیگن اِدَّعانِی قِیلگن اِیمَس.
اَهلِی سُنَّت دِیب مَعرُوف بُولگن فِرقَه لَرنِی کِتابلَرِیدَه اَهلِی سُنَّتگه قَرشِی جُودَه کُوپ مَطلَبلَر تاپِیلَدِی، شُونِینگدِیک شِیعَه لَرنِی فِرقَه سِیدَگِی کِتابلَردَه هَم شِیعَه لَرنِی زِیدِّیگه بُولگن مَطلَبلَر مَوجُود؛ هَر قَندَی دَلِیلگه کوُرَه (حَدِیثنِی ضَعِیفلِیگِی،اِجتِهادنِی حَطا اِیکَنِی وَ …) بِیر فِرقَه نِی اوُلامالَرِی مَطلَبنِی رَد قِیلگنِیدِیک ،مُخالِف فِرقَه نِی اوُلامالَرِی هَم اَگرچِی کِتابلَرِیدَه مَوجُود بُولسَه هَم، اَنَه اوُشَه دَلِیل لَرگه کوُرَه مَطلَبنِی رَد قِیلِیب اوُزلَرِیدَن اوُزاقلَشتِیرَه آلَدِی.
بُوگوُنگِی کوُندَه بَعضِی بِیر بِرادَرلَرِیمِیزنِی آلِی سَعُودنِینگ اوُلامالَرِینِی،شَرقشُوناسلَرنِی تَعثِیرِیدَه،عُمُومِی اَخبارات واسِیطَه لَرِیدَه،کَنَل لَردَه کوُرِیلَیاتگن شِیعَه لَرگه نِسبَتاً مُعامَلَه سِینِی یَشِیریب بُولمَیدِی، اوُلَرگه اِشارَه قِیلِیب اوُتماقچِیمِیز.
- اَنَه اوُشَنچَه مَنبَعلَر بُولِیشِیگه قَرَمَسدَن شِیعَه وَ غُولّاتنِی اوُرتَسِینِی اَجرَتمَسلِیک.
- مُشتَرَک وَ اِتّفاق قِیلِینگن اَخبارلَر حَقِیدَه یِینگِیلتَکلِیک قِیلِیش وَ اِختِلافلِی رِوایَتلَر، اَخبارلَرگه اِیسَه آشِیقچَه اِعتِبار بِیرِیب مَحکَم اوُشلَب آلِیشلِیک.
- آلدِیندَن حُکم چِیقَرِیب قوُیَه قالِیشَدِی وَ حُجَّت،مَنبَعلَرنِی تَنلَب اوُزلَرِینِی سَلِیقَه لَرِیگه ماس رَوِیشدَه تِیرِیب آلِیشَدِی،یَعنِی اوُزلَرِینِی اِیستَک وَ حِسّیاتلَرِیگه مُناسِبلَرِینِی تَنلَشَدِی وَ اوُلَرگه یاقِیب تُوشگن خَبَرلَرنِی زِیدِّیدَگِی مُتَواتِر خَبَرلَرگه اِیسَه اِعتِبار هَم بِیرِشمَیدِی.
- اوُلَر اَگرچِی اُوزلَرِینِی سَلَف صالِحگه اِیرگشُوچِیلَر ،دِیب حِسابلَشسَه هَم، عَمَلدَه فَقَط بَعضِی بِیر حاص کِیشِیلَرنِی نَظَرلَرِینِی قَبُول قِیلِیشَدِی حالاص،اوُلَرنِینگ حاضِرگِی دَوردَه یازِیلگن نَرسَه لَرِینِینگ بَرچَه سِی اَنَه اوُشَه حاص فِکرلَرنِی تَکرارِیدِیر.
- کُوپراق عِلمِی تَحقِیقاتلَر وَ دَلِیل کِیلتِیرِیشنِی اوُرنِیگه تارتِیشُو رَوِیشِیدَن فایدَلَنِیشَدِی.
- واقِعَه لَرنِی عُمُومِی،یَحلِیت وَ تَرکِیبِی صُورَتدَه تِیکشِیرِیشنِی اوُرنِیگه، اوُنِی مَیدَلَب بُولَکلَرگه اَجرَتِیب اوُزلَرِینِی مَنفَعَتلَرِیگه کِیرَکلِی اوُرِینلَرنِی بُورت تِیرِیب کُورسَتِیشَدِی،باشقه لَرگه اِیسَه اَهَمِیَت بِیرِیشمَیدِی.
- اوُتگن اوُزاق دَورلَردَگِی اوُلامالَرنینگ حاص فِرقَه لَر حَقِیدَگِی نَظَرلَرِینِی، بُو فِرقَه دَه اِنکار قِیلِیب بُولمَیدِیگن اوُزگرِیشلَر مَوجُودلِیگِیگه قَرَمَسدَن، اَنَه اوُشَه فِرقَه نِی “حاضِرگِی وَضِیعَتِیگه” طَتبِیق قِیلِیب قوُیِیشَدِی.
- مُخالِف فِرقَه نِینگ کِتابلَرِیدَگِی ضَعِیف وَ ناتُوغرِی دَلِیلنِی مَوجُودلِیگِی سَبَبلِی، بُو فِرقَه گه حَملَه قِیلِیش.
- مُخالِف فِرقَه دَگِی فَلان شَخصنِی یا گوُرُوهنِی ظالِم بُولگنِی بائِث ، بُو فِرقَه گه حَملَه قِیلِیش.
- غُولّاتنِی تایِیلِیشلَرِیگه قَرشِی مُبارَزَه دَگِی شِیعَه اوُلامالَرِی وَ اَئِمَّه لَرِینِی قُدرَتِینِی بُوگوُنگِی حالَت بِیلَن اوُلچَشَدِی.
بُو نَرسَه نِی هَم اِیضاحلَب اوُتِیش لازِم بُولَدِیکِی،طَبَرِیگه اوُحشَش تَرِیخِی کِتابلَر وَ شِیعَه لَرگه،باشقَه اِسلامِی فِرقَه لَرگه نِسبَتلَنگن توُرلِی- هِیل حَدِیث مَنبَعلَرِینِی اوُزِینِی مُطالَعَه قِیلِیش بِیلَن قُویِیدَگِی حَقِیقَتنِی توُشُونِیب یِیتسَه بُولَدِی، قَدِیمِی تَرِیخِی مَتنلَر ( مَخصُوصاً صَدرُ الاِسلام رِوایَتلَرِی زَمِینشه سِیدَه) وَ خَیرُلاقُرُوندَگِی کَتَّه کِیشِیلَرگه نِسبَتلَنگن رِوایَتلَر نِهایَتدَه فَراوان وَ هِیلمَه- هِیل، تَرقَلِیب کِیتگن وَ بِیر- بِیرِیگه قَرَمَه – قَرشِی حالدَه تاپِیلَدِی،شُونِینگ اوُچُون هَم هَر قَندَی آدَم اوُزِینِی مَقصَدِی وش عَقِیدَه سِیگه، مَنفَعَتِیگه مُناسِب مَطلَبنِی هِیلمَه –هِیل رِوایَتلَرنِی آرَسِیدَن جَملَب سَنَد قِیلِیب قُویِیشینِی اِمکانِی بار.
بُوتُون جَهان آشکار کافِرلَرِی اوُتگن عَصرلَردَه وَ حاضِرگِی دَوردَه هَم،شَرقسُوناسلَر،اِسلامشُوناسلِیک مَرکَزلَرِی،تَنقِید قِیلِیش دَورَه لَرِی وَ ……قالِبِیدَگِی اوُزلَرِینِی تَخقِیقاتلَرِی کوُرِینِیشِیدَه، “بُو مَطلَبلَر مُسُلمانلَرنِی اوُزلَرِینِی کِتابلَرِیدَه یازِیلگن وَ مَوجُود، بِیز اوُزِیمِیز تامانِیمِیزدَن بِیر نَرسَه نِی یازگن اِیمَسمِیز”، دِیگن بَهانَه بِیلَن اِسلامگه وَ مُسُلمانلَرگه قَرشِی هُجُوم قِیلِیشَدِی.
یاکِی بُولمَسَم سُوزلَر اوُیِینِی وَ اوُلرَنِی اوُزِیگه حاص هَدَف اوُجُون اَرَلَشتِیرِیب تَشلَش آرقَلِی بِیر اَصلدَن فایدَلَنِیب قَصد دَن مَنهَ شُو اَصلگه اوُحشَگن اَمّا اوُنِی زِیدِّینِی اِیشلَتِیشَدِی، بُو یَهُودلَرنِی پِیسَند قِیلِیب بُولمَیدِیگن عادَتلَرِیدَن بِیرِی بُولِیب، بُونِی جُودَه کوُپ نَمُونَه سِی تَلمُود کِتابِیدَه تاپِیلَدِی.
سِیرَت کِتابلَرِیدَه نَقل قِیلِینِیشِیچَه، اَکثَر یَهُودِیلَر رسول الله صلی الله علیه وسلمگه سَلام بِیرگن پَیتلَرِیدَه: “اَلسّامُ عَلَیکَ” یَعنِی سِینگه اوُلِیم بُولسِین” ، دِیِیشَردِی، اوُ کِیشِی : “عَلَیکَ” یَعنِی سِینگه هَم بُولسِین، دِیردِیلَر.
مَنَه بُو آشکار کافِرلَرگه قوُشِیمچَه رَوِیشدَه، بِیز غُولّاتنِی قالِیبِیدَگِی اِیچکِی کافِرلَرنِی هَم شُونگه اوُحشَش فَعالِیَتلَرِیگه گُواه بُولَمِیز،اوُلَر هَم اَنَه اوُشَه وَیران قِیلِیش هَدَفِی بُویِیچَه حَرَکَت قِیلِیشَدِی.
بِیز مَنَه شُو یِیرگچَه دِین دُشمَنلَرِینِینگ فَعالِیَتلَرِینِی تُورلِی- هِیل شَکلدَگِی مَجمُوعَه سِیگه گُواه بُولدِیک،مَنَه بُو بُوتُون تَرِیخ دَوامِیدَگِی بَرچَه کافِرلَرنِی یُولِی بُولِیب، بُوندَن اَجَبلَنِیب شِیکایَت قِیلِیشگه اوُرِین هَم یُوق. بِیزنِی زَیدِی،حَنفِی،مالِکی،شافِعِی،حَنبَلِی،اِمامِی جَعفَرِی،ظاهِرِیگه ……اوُحشَش تُورلِی- هِیل اِسلامِی فِرقَه لَرگه اِیرگشُوچِی دِیلسُوز یازُوچِیلَر وَ مُوحَقِّقلَردَن شِکایَتِیمِیز بار،چُونکِی اوُلَر آشکار وَ یَشِیرِین کافِرلَرنِی قوُرالِیدَن بِیر- بِیرلَرِیگه قَرشِی فایدَلَنِیشگن وَ فَراوان،بِیر- بِیرِیگه قَرَمَه- قَرشِی تَرِیخِی وَ رِوایَت قِیلِینگن مَتنلَرنِی آرَسِیدَن اوُزلَرِینِی مَنفَعَتِیگه کِیرَکلِی مَطلَبلَرنِی جَملَشگن. شُو سَبَبلِی هَم کافِرلَر: بُو مَطلَبلَر اوُلَرنِی اوُزلَرِینِی کِتابلَرِیدَه مُوجُود! دِیمَک صَحِیح اِیکن،دِیِیشَدِی- دَه!
مُحَمد قطب رَحِمَه الله قوُیِیدَگِیچَه اِعتِقادگه اِیگه: صَدرُ الاِسلامدَگِی تَرِیخِی مَتنلَرنِی قُرآن آرقَلِی پاکلَش کِیرَک ( کَیفَ نکتب تریخ الاسلامی)،بوُنگه قُوشِیمچَه رَوِیشدَه 12 اِماملِیک شِیعَه لَرنِی اَئِمَّه لَرِی هَم، بَرچَه رِوایَتلَرنِی قُرآنِّی مِعیارِی آرقَلِی پاکلَش وَ سُونگ قَبُول قِیلِیش لازِم،دِیِیشَدِی.