شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی : مَقَدَّمات دَرسلَرِی/ بِیشِینچِی دَرس: شَرعِی دُشمَنشُوناسِی (4) شَرعِی اَدَبِیاتدَگِی مُرتَدلَرنِی اَنِیقلَش وَ مُرتَدلَرگه، مُرتَدلَرنِی جِبهَه سِیگه قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیش.
شَیخ اَبُو حَمزَه مُهاجِر هوُرامِی حَفِظَهُ الله نِی اَاوُدِیا تَسمَه سِیدَن یازِیب آلِینگن
(73- قیسم)
اَلله تَعالَی باشقَه بِیر جایدَه مَرحَمَت قِیلَه دِیکِی: “وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ” (بقره/191)،) اوُلَرنِی (سِیزلَر بِیلَن اوُرُوش آلِیب بارَه یاتگنلَرنِی) تاپگن جایِینگِیزدَه اوُلدِیرِینگِیز وَ سِیزلَرنِی (قوُوِیب) چِیقَرگن جای ( یَعنِی مَکَّه ) دَن اوُلَرنِی هَم قوُوِیب چِیقَه رِینگِیز! ( آدَملَرنِی) اَلدَب، فِتنَه گه سالِیش اوُلدِیرِیشدَن یامانراقدِیر.
بُو یِیردَگِی فِتنَه دَن مَقصَد، دِیندَن قوُلِینِی تارتِیشلِیک وَ کُفرنِی قَبُول قِیلِیشلِیکدِیر. یَعنِی کُفرنِی قَبُول قِیلِینَه دِی وَ دِیننِی توُرت مَفهُومِیدَن قوُلنِی تارتِیلَه دِی. چوُنکِی آلدِین هَم اَیتِیب اوُتکَه نِیمِیزدِیک، مُشرِکلَر وَ سِکوُلار کافِرلَر رَسُول الله صلی الله علیه وَسَلَّم عُمُومِی اَخلاقلَر حَقِیدَه صُحبَت قِیلگن اَوَّلگِی اوُچ یِیل مابَینِیدَه، بُوتلَر وَ باشقَه خُصُوصِی، شَخصِی نَرسَه لَر حَقِیدَه گه پِیرسَه لَر هَم هِیچ کِیمنِی اِیشِی بوُلگن اِیمَس. چوُنکِی اوُلَردَن آلدِین حَنَفِیلَر هَم شوُندَی گپلَرنِی اَیتگن اِیدِیلَر وَ اوُلَرنِی حُکوُمَت سِیستِیمَه سِیدَه اوُلَر مَوجُود بوُلِیشگن. اَمّا بِیزلَرنِی دِیننِی توُرت مَفهُومِیدَن قَیتَرماقچِی بوُلَیاتگنلَرنِی مَنظوُرِی نِیمَه؟ اَنَه اوُشَه دِیننِی توُرت مَفهُومِیدِیر.
بُو یِیردَه شوُنِی اَیتسَه بوُلَه دِیکِی، اَگر بِیر قِیشلاق یا شَهَردَگِی اَهالِیسِینِینگ مُسُلمان حاللَرِیدَه اوُلدِیرِیلِیشِی وَ هَمَّه سِینِی نابوُد بوُلِیشلَرِی، مُرتَد یا کافِرنِی مَخصُوصاً مُرتَد کافِرنِی اوُزلَرِیگه حاکِم قِیلِیشلَرِیدَن کوُرَه یَحشِیراق وَ آسانراق بوُلَه دِی، مَنَه بوُ کافِر یا مُرتَد حاکِم اَلله نِی شَرِیعَتِیگه خِلاف رَوِیشدَه وَ کُفر قانوُنلَرِیگه اَساساً اوُلَرنِی اوُستِیدَه حُکمرانلِیک قِیلَه دِی وَ اوُزِینِی کُفر قانوُنلَرِینِی مَجبُورلَب اوُلَرنِی اوُستِیدَه یوُرگِیزَه دِی وَ اِجرا قِیلدِیرَه دِی، اوُلَر هَم اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَرگه خِلاف رَوِیشدَه مَنَه بوُ کُفر قانوُنلَرِیگه عَمَل قِیلِیشگه مَجبُور بوُلِیشَه دِی. یَعنِی اَگر اِنساننِی اوُحدُود اَصحابلَرِیدِیک اِسلام وَ تَوحِددَه، دِیندَه اوُلِیشِی، دِیننِی توُرتتَه لِیک مَفهُومِیدَن قوُلِینِی تارتِیشلِیگِیدَن وَ زَلِیل حالَتدَه حَیات کِیچِیرِیشِیدَن وَ قِیامَتدَه قوُیِیدَگِی سوُزلَرِینِی اَیتِیشِیدَن مِینگ مَرتَه یَحشِیراقدِیر: نَحنُ کُنَّا مُستَضعَفِینَ فِی الأرضِ”، “بِیزلَر یِیردَه ضَعِیف کِیشِیلَردَن بوُلگن اِیدِیک” دِییدِی وَ هِجرَت قِیلمَیدِی.
- مُرتَدلَر بِیلَن صُلح پَیمان توُزِیش هَم رَهبَرِیَت توُغرِی دِیب تَشخِیص بِیرَه دِیگن وَ مُسُلمانلَر کَمراق قُدرَتگه اِیگه بوُلَه دِیگن بُولسَه، اوُشَه پَیتدَگِی مَوجُود وَضِیعیَتدَه مُرتَدلَرنِی شَررِینِی دَفع قِیلِیشگه قادِر بوُلِیشمَسَه یاکِی فَقَط رَهبَرِیَت تَشخِیص بِیرِیشگه قادِر بوُلگن مَصلَحَتگه اِیگه بوُلسَه موُمکِین بُولَه دِی.
10-اَگر مُرتَد اِرتِداد یَعنِی دِیندَن قَیتگن پَیتِیدَه قاتِیللِیک یا اوُغِیرلِیک یا زِناگه اوُحشَش جِنایَتلَرنِی یاکِی بوُزغوُنچِیلِیک، ضَرَر، زِیان کِیلتِیرگن بوُلسَه وَ بوُندَن سوُنگ تَوبَه قِیلگن بوُلسَه اِینگ توُغرِی رَعی شوُکِی، هَمَّه نَرسَه نِی تاوانِینِی توُلَه شِی کِیرَک. اَگرچِی بَعضِی بِیر اوُلَمالَر تَوبَه اوُندَگِی گوُناهلَرنِی پاکلَیدِی دِیسَه لَر هَم یاکِی اِسلامِی اَمِیر وَ حاکِم بَعضِی بِیر دَلِیللَرگه کوُرَه مُرتَدلَرنِی تَرغِیب قِیلِیش اوُچُون وَ تَوبَه قِیلِیب کُفردَن قوُللَرِینِی تارتِیشلَرِی اوُچُون کِیلتِیرِیلگن خِسارَتنِی توُلَه شِی هَم موُمکِین، هَر حالدَه تَوبَه قِیلگن مُرتَد بِیلَن قَندَی مُناسَبَتدَه بوُلِیشلِیک رَهبَرِیَتنِی وَ مُسُلمانلَرنِی اَمِیرِینِی قَرارِیگه باغلِیق.
11-عُمُومِی اوُلَمانلَر مُرتَد کِیشِی قوُلگه توُشگن پَیتِیدَه اوُندَن تَوبَه قِیلِیشنِی طَلَب قِیلِیشلِیک واجِب دِییِیشَه دِی وَ بَعضِیلَر اِیسَه اوُنِی سُنَّت دِییِیشَه دِی. اَگرچِی مَنَه بُو مُرتَد هَر قَندَی حالَتدَه قوُلگه توُشگچ اوُلدِیرِیلسَه هَم ( چوُنکِی جَنگ پَیتِی بوُلگن وَ قوُلگه توُشگن)، اَمّا اوُندَن تَوبَه قِیلِیشنِی طَلَب قِیلِیش وَ اوُ بُو دُنیادَن اِیمان بِیلَن کِیتِیشِی مُناسِبراق اِیش حِسابلَه نَدِی.
12- اَگر بِیر مُسُلمان کِیشِی مُرتَد شَخصنِی قَرشِیسِیدَه جِنایَت قِیلگن بُولسَه، اوُندَن قَصاص آلِینمَیدِی، بَلکِی مُختَصَر صُورَتدَه تَنبِیه قِیلِینَه دِی، اَلبَتَّه بُو هَم مُسُلمانلَرنِی اَمِیرِینِی یا قوُمانداننِی نَظَرِیگه باغلِیق.
13- اَگر مُرتَد اوُلدِیرِیلگن بوُلسَه، اوُنِی قانِی بِیکارگه هَدَر بُولَه دِی، اوُنِی خانَدانِیدَگِیلَر یاکِی طائِفَه سِی هَم اوُنِی قَصاصِی وَ دِییَه سِینِی طَلَب قِیلِیشگه حَققِی یُوق. مَنَه بُو هَم بِیزلَرنِی اَفغانِستاندَگِی یا عِراقدَگِی بِرادَرلَرِیمِیزنِینگ کوُپِی خَطا قِیلَیاتگن اوُرِینلَردَن بِیرِی حِسابلَه نَدِی،بَعضِیلَر جاهِلِیَتنِی تَعَصُّوبِینِی مَحکَم اوُشلَب آلِیشَه دِی وَ شوُندَی جِنایَتلَر قِیلِیشَه دِیکِی، اَلله سَقلَه سِین بِیر کافِرنِی دِیب قوُللَرِینِی مُسُلماننِی قانِیگه بِیلَه شَه دِی، نَتِیجَه دَه بَرچَه عَمَللَرِی باطِل بوُلِیب بُو دُنیادَن کُفر بِیلَن اوُتِیب کِیتِیشَه دِی. دِیمَک، اَگر مُرتَد اوُلدِیرِیلَه دِیگن بوُلسَه اوُنِی قانِی بِیکاردَن- بِیکارگه هَدَر بوُلِیب کِیتَه دِی، اوُنِی طائِفَه سِیدَن، خانَدانِیدَن بوُلگن کِیشِیلَر اوُنِی قَصاصِینِی،دِییَه سِینِی طَلَب قِیلِیشگه حَققِی یوُق.
14-اَگر بِیرار کِیم مُرتَدنِی مالِینِی بِیهُودَه صَرفلَه گن بوُلسَه، صَرفلَنگن مِقداردَگِی مالنِی مُسُلمانلَرنِی بَیتُ المالِیگه قَیتَه رَه دِی، چوُنکِی بَیتُ المال بوُندَی ماللَرنِی اِیگه سِی حِسابلَه نَدِی. حاضِردَه اِسلامِی حُکوُمَت مَوجُود بوُلمَه گن دِیارلَردَه بوُندَی وَظِیفَه لَرنِی بَجَرَه دِیگن مُسُلمانلَرنِینگ جَماعَتلَرِی هَم بوُلمَیدِیگن بُولسَه، مَنَه بُو حالَتدَه، مِینِی فِکرِیمچَه اَگر شَخص مُرتَدنِینگ مالِینِی مِقدارِیگه بَرابَر مالنِی صَدَقَه قِیلِیب، بِیرسَه، اوُنِی قِیلگن اِیشِی اِنشاءَلله توُغرِی بوُلَه دِی.
15- مُرتَد شَخص اَسِیر توُشگن پَیتِیدَه یا اوُنِی اِرتِدادِی آشکار وَ مُشَخَّص بوُلسَه وَ کَنَللَردَن اوُتکَه زِیلگچ اوُنِی مُرتَد اِیکَه نِی مُشَخَّص بوُلسَه، اوُنِی زِندانگه تَشلَب قوُل هَم قِیلِینمَیدِی وَ اوُندَن یِیلِیگه جِزیَه هَم قَبُول قِیلِینمَیدِی. بَلکِی یا تَوبَه قِیلَه دِی وَ یَنَه قَیتَه دَن مُسُلمان بوُلَه دِی یاکِی قادِر بُولگن حالَتدَه مُسُلمانلَرنِی قُدرَتِیگه مُناسِب رَوِیشدَه وَ جَمِیعیَتدَگِی رَهبَرِیَتنِی تَشخِیصِیگه کوُرَه اوُلدِیرِیلَه دِی. بُو یِیردَه قوُیِیدَگِی حُکم بُویِیچَه تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ» قائِدَه سِیگه بِنائاً اوُلَرگه نِسبَتاً مُعامَلَه قِیلِینَه دِی. سِکوُلارِیستلَرگه یاکِی اَنَه اوُشَه مُشرِکلَرگه اوُحشَب مُعامَلَه قِیلِینَه دِی؛ یا اوُلدِیرِیلَه دِی یاکِی مُسُلمان بوُلَه دِی.
16- اَگر مُرتَدلَر مُمتَنَعَه طائِفَه سِیدَن بوُلسَه، یَعنِی مُرتَدلَر حَربِی قُدرَتگه اِیگه بوُلگن گوُرُوهدَن عِبارَت بوُلِیشسَه وَ تَشکِیللَشگن گوُرُوه بُولسَه، حِزب یا جَماعَت صُورَتِیدَگِی گوُرُوه حَربِی قُدرَتگه هَم اِیگه بوُلسَه وَ اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَردَن باش تارتَه دِیگن بوُلسَه، بُو نَرسَه اوُنِی اوُستِیدَه اَلله نِی شَرِیعَتِیدَگِی قانوُنلَر تَطبِیق قِیلِینِیشِیگه مانِع بوُلَه دِی، مَنَه بُولَرنِی حُکمِی باشقَه مُرتَدلَر بِیلَن فَرق قِیلَه دِی.
(دوامی بار…..)