سَوال: بِیزلَر دَعوَتگر صِیفَتِیدَه خُدانِی دِینِینِی قوُرِیقچِیلَرِی بُولَمِیزمِی؟ بُوندَی بُولسَه اِنساننِی نِیمَه وَظِیفَه سِی بار؟
جَواب: اَوَّلا شُونِی بِیلِیشِیمِیز لازِمکِی، اِنسان وَ جِنِّی باشقَه مَخلوُقاتلَردَن فَرق قِیلِیشِیگه بائِث بوُلگن نَرسَه، اوُلَردَگِی “اِیختِیار” دِیر، بُو یِیردَگِی اِیککِینچِی نوُقتَه: بِیز اِنسانلَر خُدانِی دِینِینِی قوُرِیقچِیلَرِیمِیز، دِیگن تَفَکُّر، اَندِیشَه نِی اوُرتَدَن یوُقالمَسلِیگِی بارَسِیدَگِی عَمَل تار فِکرلِیلِیکنِی بِیلدِیرَدِی.
«إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ»(حجر/9) اَلبَتَّه بُو اِیسلَتمَه نِی (یَعنِی قُرآننِی) بِیز اوُزِیمِیز نازِل قِیلدِیک وَ شُبهَه سِیز، اوُزِیمِیز اوُنِی سَقلَگوُچِیمِیز.
بَلکِی بُو یِیردَه اَندَلوُسدَگِی مُسُلمنلَرگه اوُحشَب یُوقالِیب کِیتِیش خَوفِی آستِیدَه قالَدِیگن کِیشِیلَر مُسُلمانلَرنِی اوُزِی بُولَدِی. بِیزنِی دِیلِیمِیز خُدانِی دِینِینِی یوُقالِیب کِیتِیشِی اوُچُون اَچِیشمَیدِی. چُونکِی بُو تَصَوُّر قِیلِیب بوُلمَیدِیگن اِیشدِیر؛ بَلکِی بُو یِیردَگِی بِیزنِی حَواطِیرِیمِیز، خُدانِی بَندَه لَرِی اَلله نِی پاک قانوُنلَرِینِی اِجرا قِیلمَسلِیک سَبَبلِی دوُچار بوُلِیشگن بُوشلِیق، بَدبَختلِیک، فَساد، اِستِثمار، اِستِحمار، بِیچارَه لِیکدِیر؛ دِین وَ قانوُن آدَملَر اوُچُون، مَنَه بُو قانوُنلَرنِی اِجرا قِیلمَسلِیک سَبَبلِی کِیلَجَکدَه یا حاضِرگِی پَیتدَه هَم ضَربَه یِیدِیگن کِیشِیلَر فَقَطگِینَه شُو آدَملَرنِینگ اوُزِی بوُلَدِی.
دَعوَت اَهلِینِی وَظِیفَه سِی تَبلِیغنِی یِیتکَزِیش، بُولِیب هَم اوُنِی رَسُول اَلله صَلی الله عَلَیهِ وَسَلّمنِی رَوِیشِی بِیلَن یِیتکَزِیشدِیر. توُشوُنچَه لَرنِی توُغرِیلَب اَلله نِی دِینِینِی شوُندَی شِیوَه بِیلَن آدَملَرگه تَنِیشتِیرِیش لازِمکِی، آدَملَر اوُنِی حوُدِّی فَرزَندلَرِیگه اوُحشَب اوُنِی تَنِیب آلِیشسِین،
اِسلام بِیرِینچِی بوُلِیب تَوحِیدگه “اِیمان” کِیلتِیرِیشنِی اوُزِینِی یارانلَرِینِی قانِیدَه جارِی قِیلَدِی وَ اِیمان اوُلَرنِی قَلبلَرِیدَه مُستَحکَم بُولگندَن وَ “قِیامَتنِی” تَنِیشتِیرگندَن سُونگ شَراب اِیچِیش وَ ……..اوُحشَش نَرسَه لَرنِی حَرام بُولِیشِی حَقِیدَگِی اَحکاملَرنِی صادِر قِیلگن. بوُگوُنگِی کوُندَگِی یَگانَه یُول هَم اَنَه اوُشَه اِلاهِی یوُلنِی باسِیب اوُتِیشدِیر، مَنَه شُو شِیوَه گه قَیتِیش آرقَلِی اوُزِیمِیزنِی هَدَفلَرِیمِیزگه یِیتَه آلَمِیز.
اَلله یُوبارگن پراگرَمَّه لَر بِیلَن وَ مُسُلمانلَرنِی اوُستِیدَه غَیرِی مُسُلمانلَر حُکمرانلِیک قِیلِیشِیگه هِیچ قَندَی یُولنِی قوُیمَگنلِیگِی بائِث اِسلامِی دَولَت، حُکوُمَتگه اِیگه بُولِیش آدَملَرنِی حَققِیدِیر. اَگر بوُگوُنگِی کوُندَه مُسُلمانلَر یَشِیدِیگن دِیارلَرنِی اَکثَرِیدَه بُوندَی وَضِیعَت حُکمران بُولمَیاتگن بُولسَه، بُو اِلاهِی قانوُنلَر اِیشگه سالِینمَیاتگنلِیگِی سَبَبلِیدِیر. مَنَه بُو ظالِم سَلطَنَتلَر خُدانِی تامانِیدَن کِیلگن نَرسَه اِیمَس، بَلکِی اِنسانلَرنِینگ اوُزِی طَرَفِیدَن وُجُودگه کِیلتِیرِیلگن وَ فَقَطگِینَه اِنساننِی اوُزِی مَنَه بُونِی یُوقاتِیشِی لازِم.
بُو یِیردَه مُبارِز، یَحشِیلِیکگه شاشِیلوُچِی اَهلِی دَعوَتنِی وَظِیفَه سِی فَقَط تَبلِیغنِی یِیتکَزِیشدِیر، مَسَلَه نِی فَهملَش وَ اوُنِی اَسبابلَرِینِی مُهَیّا قِیلِیش اِیسَه آدَملَرنِی زِیمَّه سِیدَگِی وَظِیفَه لَرگه کِیرَدِی. “اِسلام” یُولِینِی قَبُول قِیلِیش یا قَبُول قِیلمَسلِیکنِی مَنفَعَتِی آدَملَرنِی اوُزِیگه قَیتِیب کِیلِیشِینِی اوُلَر بِیلِیشلَرِی کِیرَک، بِیزلَر اوُلَرنِینگ آخِیرَتدَگِی قوُرِیقچِیلَرِی، قاراوُوللَرِی بُولَه آلمَیمِیز وَ اوُلَر بُوتُونلَی آزاد بُولِیب وَ اِیختِیارگه اِیگه دِیرلَر ( انعام / 105). بِیز آدَملَرگه اَیتَمِیزکِی، بِیزلَر هَم حُودِّی سِیزلَر اِیگه بُولگن حُصُوصِیَتلَرگه اِیگه بَشَرمِیز، بِیزلَر فَقَط مَنَه بُو اِلاهِی پراگرَمَّه لَر، قانوُنلَر بِیلَن اوُلَرنِی حُضوُرلَرِیگه کِیلدِیک وَ بِیزلَرنِی هَر بِیرِیمِیز اوُزِیمِیزنِی عَمَلِیمِیز حَقِیدَه مَسئُولمِیز، حِساب – کِتاب قِیلِینَمِیز:
مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ. آدَملَر شُونِی یَحشِی بِیلسِینلَرکِی:
إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَكِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (يونس/44) اوُلَر اوُزلَرِیگه ظُلم قِیلمَسِینلَر وَ اَلله نِی دِینِینِی یِیتکَزَیاتگنلَرگه نِسبَتاً توُغرِی اوُرِینلَرنِی توُتسِینلَر، اِلاهِی قانوُنلَرگه، بوُیرُوقلَرگه اِیرگشِیشنِی اوُرنِیگه قَیصَر، اِطاعَتسِیز کِیمسَه لَردِیک اِیش توُتمَسِینلَر. (هود 65-60)
آدَملَر شوُنِی یَحشِی بِیلِیشلَرِی کِیرَککِی، بُوگوُنگِی کوُندَه دَعوَتگرلَر اوُلَرنِی اَلله تامانگه دَعوَت قِیلِیشَدِی وَ اوُلَرنِی عَقِیدَه لَرِی وَ اِیمانلَرِینِینگ عِزَّتِیدَن حِمایَه قِیلَدِیگن دارُ الاِسلام هَم مَوجُود، اِیندِی اَگر “هَر قَندَی دَلِیللَرگه ” کوُرَه کُفر قانوُنلَرِیگه مَخصُوصاً سِکوُلارِیستلَرنِینگ کُفر قانوُنلَرِیگه تابِع بُولِیشسَه وَ مَنَه بُو ظالِملَرگه اِطاعَت قِیلِیشسَه، اَنَه اوُشَه ظالِم کافِر قِیامَت کوُنِیدَه اوُلَرنِی پِیشواسِیگه اَیلَنَدِی وَ اوُلَرنِی اوُزِی بِیلَن دوُزَحگه آلِیب کِیتَدِی. (هود/98)
شوُندَی بُولگچ هَر بِیر اِنسان اوُزِیدَگِی اِیختِیار صِیفَتِی بِیلَن اوُزِینِی عَمَللَرِیگه مَسئُولدِیر وَ عَمَلِینِی ثَمَرَه سِینِی هَم قَبوُل قِیلِیشِی شَرطدِیر.