یحشیلیک و یامانلیک.
مُسلِم و بُخاری حذیفه رضی الله عَنه دَن نَقل قیلیب کیلتیریشیچه: ” آدَملر رسول الله صلی الله علیه وسلمدَن یَحشیلیک حَقیده سُوال قیلیب سُورَشَردی، اَمّا مِین یامانلیک حَقیده سُورَردیم؛ چُونکی مَبادا بُو یامانلیکگه گیریفتار بُولیب قالیشدَن قوُرقه ردیم.”
شُوندَی اِیکن، یَحشیلیک و حَقنی ته نیب آلیشنی اوُزی کِفایه قیلمَیدی، چُونکی اَگر یَحشیلیک و حَقنی فقط اوزینیگینه ته نییدیگن بُولسَک، یامانلیکگه گیریفتار بُولیب اوُنی ته نیی آلمَسلیگیمیز هَم مُومکین . حَاضیرگی زَمانده گی سکولاریسم دینینی آفتلری و جاهیلیتگه دُچار بُولگن اَکثر مُسُلمانزاده لرگه اوُحشَب بُو نَرسه لرنی حَقیقتیدَن بیخَبَر بُولیب قاله میز.
شُونگه اَساسله نگن حالده عمر ابن حطاب اَیته دیکی: ” اِسلام زَنجیری حَلقه حَلقه بُولیب اوُزیله دی، قه چان؟ اِسلامده جاهلیَتنی ته نیمَیدیگن کیمسه لر پَیدا بُولیب وُجُودگه کیلگچ بُو اِیش صادِر بُوله دی.”
رسول الله صلی الله علیه وسلمنی اَصحابلری یَحشیلیک و یامانلیکنی کامِلاً ،اَنیق ته نیشَردی، چُونکی اولر اَنه اوُشه یامانلیکنی اِیچیده پَروَریش بُولیشگن، قطعاً یَحشیلیکنی ته نله شَردی و یامانلیکدَن بیزار اِیدرلر. چُونکی اوُلر اِیمان و عَمَلی صالیحنی یَحشیلیگی، گوُزَلّیگینی و کفر و گوناهلرنی اِیسه پَلید، حُنِیک اِیکه نینی یَحشی بیلیشَردی.
شُو سَبَبلی هَم اوُلرنی اِیمانی، فَهمی، توُشوُنچَسی اوُلردَن کِیینگیلرگه قه رَگنده کوُچلیراق، صَلابَتلیراق، مَحکمراق، بُولیشگن،سُمَیّه،حَدیچه، مُصعَب،بلال و ……مَنه شُوندَی جاهیلیَتدَن چیقیب کِیلیشگن اِیدیکی، شُو دَرَجَه ده اِیمان قدرَتی، صَلابَتی، مُستحکملیگیگه اِیریشه آلگن اِیدیلر.
کِیینگی دَورلرده هَم، جاهِلیَتنی یَحشی توُشُونگن کیشیلر، فقط مُسُلمان آته-آنه دَن مُسُلمان بُولیب توغیلگنلرگه نِسبَتاً جاهلیَتنی یَحشیراق ته نیشگن و توُشُونیشگن و اِیمان و جهاد یُولیده توُتگن اوُصُولّری صَحابه لرگه یَقینراق بُولگن. شوندَی بُولگچ، بیر مُسُلمان “لا اله” دیگندَن و طاغُوتگه کفر کیلتیرگندَن سُونگ، “الّا الله” نی اَیتیش و الله نی شَریعَتینی قانونلری، بوُیرُوقلریگه بُویین اِیگیشدَن آلدین “لا اله”، طاغُوتگه کفر کیلتیریشی، جاهِلیَتنی توُغری ته نیب آلیشی لازِم بُوله دی.
.